🌴در سایه سار تدبر قرآنی(۵۵)
وَ الَّذِينَ هُمْ مِنْ عَذابِ رَبِّهِمْ مُشْفِقُونَ «27» و آنان که از عذاب پروردگارشان بیمناکند.إِنَّ عَذابَ رَبِّهِمْ غَيْرُ مَأْمُونٍ «28»زیرا هیچ کس از عذاب پروردگارش در امان نیست.{سوره معارج}
✅نکته ها:
۱- این آیه به چهارمین ویژگی نماز گزاران( مسلمانان راستین) اشاره کرده و می فرماید: و آنان که از عذاب پروردگارشان بیمناک اند.« وَالَّذِينَ هُمْ مِنْ عَذَابِ رَبِّهِمْ مُشْفِقُونَ »
۲- لازمه اشفاق [بیم و ترس] شان از عذاب پروردگار، علاوه بر مداومت شان بر اعمال صالحه و مجاهدت شان در راه خدا، این است که به اعمال صالحه خود اعتماد ندارند و از عذاب خدا ایمن نیستند، چون ایمنی از عذاب با خوف و اشفاق سازگار نیست.(۱)
۳-از آنجا که ممکن است کسی ایمان به روز جزا داشته باشد، اما خود را مشمول مجازات نشمرد، می گوید: آنها هرگز خود را از عذاب پروردگارشان در امان نمی بینند.«إِنَّ عَذَابَ رَبِّهِمْ غَيْرُ مَأْمُونٍ»؛ یعنی دائما احساس می می کنند، حسنات خود را ناچیز و سیئات خود را بزرگ می شمرند.(۲)
۴- مصلّین خوف خدا دارند، چرا؛ چون نسبت به عذاب الهی نمی شود مطمئن بود. هیچ کس نمی تواند ادعای اطمینان کند و بگوید من که قطعا از عذاب الهی مأمونم.(۳)
۵- «إِنَّ عَذَابَ رَبِّهِمْ...» اعتراضی و پاسخ از سؤال مقدّر است که چرا مؤمنان راستین ازعذاب پروردگارشان در هراسند؟ پاسخ این است که چون هیچ کس نسبت به رهایی خود از عذاب پروردگار اطمینان ندارد.(۴)
✅پیام ها:
۱- هراس و نگرانی از عذاب الهی از ویژگی های مؤمنان و مسلمانان راستین است.«وَالَّذِينَ هُمْ مِنْ عَذَابِ رَبِّهِمْ مُشْفِقُونَ »(۵)
۲- هراس و نگرانی از عذاب الهی، تعدیل کننده غرائز و تأثیرگذار در خلق و خوی بشر است.(۶)
۳-ربوبیت الهی، مقتضی کیفر دادن گناهکاران است.
«إنْ عَذَابِ رَبِّهِمْ غَیرُ مَأمُون»(۷)
۴- هیچ کس حتی مؤمنان راستین، در انجام کامل وظایف و تکالیف الهی خود اطمینان ندارد. «إِنَّ عَذَابَ رَبِّهِمْ غَيْرُ مَأْمُونٍ»(۸)
📚منابع:
۱- تفسیر المیزان، ج ۲۰ ص ۲۲.
۲- تفسیر نمونه، ج ۲۵, ص ۴۱.
۳- آشنایی با قرآن، ج ۹, ص ۱۲۶.
۴- تفسیر راهنما، ج ۱۹، ص ۳۶۸.
۵- همان، ص ۳۶۷.
۶- همان.
۷- همان، ص ۳۶۸.
۸- همان.
🟢 کاشان، مسجد حاج عبدالباقی، دوشنبه ۲۳ ربیع الاول ۱۴۴۵ برابر با ۱۴۰۲/۷/۱۷
محمد جواد کریمی