شبهه شماره (۲۰) طرح شبهه: اگر فدک حق حضرت زهرا سلام الله علیها و اهل بیت علیهم السلام بوده، چرا در زمان حکومت امیرالمومنین علی علیه السلام برای باز پس گرفتن آن اقدامی نکردند ⁉️⁉️ پاسخ :آنچه برای حضرت علی علیه السلام و حضرت زهرا سلام الله علیها اهمیت داشت و هستی خود را به پای آن فدا کردند ، شریعت والای احمدی صلی الله علیه و آله و سلم بود که در مقام حفظ آن از هر چه هست می توان گذشت ؛ خلافت ، فدک و بالاتر از همه اینها جان و تن و هرچه در توان باشد . 🔶امیرالمومنین علی علیه السلام پس از شهادت همسر مظلومش نیز راه و روش دیگری اتخاذ نکرد و با مظلومیت خود و خاندانش روزگار گذرانید . هرگز علاقه به مال و مقام دنیا نشان نداد و اندیشه آخرت از فکر دنیا مشغول می داشت . همسر بزرگوارش حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها نیز چنین بود. آنچه در مورد مدافعان آن بانوی بزرگ اسلام محور بود ، احکام الهی بود که پدرش پایه‌گذاری کرد و چنان که اشاره کردیم *فدک بهانه‌ای بیش نبود* ‌. 🔶امیر المومنین علی علیه السلام در ماجرای فدک طی نامه‌ای به عثمان بن حنیف می‌نویسد : آری، از تمام آنچه آسمان بر آن سایه افکنده ، در دست ما تنها فدک بود که گروهی بر آن دیده حرص و طمع دوختند و گروهی دیگر *سخاوتمندانه* از آن چشم پوشیدند و بهترین داور و حَکَم خداوند است . *مرا با فدک و غیر فدک چه کار* در حالی که آرامگاه فردای آدمی قبری است که در تاریکی آن آثارش محو می شود و اخبار ناپدید گردد ؛ گودالی که اگر با دست گورکن توسعه داده شود سنگ و کلوخ در آن فرو ریزد و انبوه خاک درز هایش را بپوشاند و همان نفس سرکش را ریاضت می‌دهم تا در آن روز هراس انگیز بزرگ ، با امنیت در آید و در آن لغزشگاه استوار بماند. 📕📖📚 نهج البلاغه، نامه ۴۵ این سخن به صراحت می‌گوید : واگذاری فدک تنها از روی رضایت ، بلکه از روی بی رغبتی و اعراض از دنیا بود و حکمیت و شکایت را نزد خدا بردن و این خود اعلام وضع صریح آن حضرت است در مورد فدک. 🔷 ابن ابی الحدید در شرح این بخش از نامه می‌نویسد : این که می‌فرماید : گروهی به گروه *سخاوتمندانه* از آن گذشتند بدین معنا است که فدک را نادیده گرفتند و چشم از آن پوشیدند و نه جزء این ، *سخاوت در اینجا به معنای سخاوت حقیقی نیست* ؛ زیرا آن حضرت و خاندانش فلک را رها نکردند مگر از روی غصب و زور . آن حضرت نظیر این الفاظ را در مورد غصب خلافت پس از وفات رسول خدا صلی الله علیه و سلم نیز دارد . این سخنان نشانه نارضایتی اوست . پس از این سخنان می‌گوید بهترین حَکَم یعنی داور و حاکم خداوند است. این سخن ، کسی است که شکایت دارد و تظلّم(مظلوم نمایی) نمی‌کند . در زیارت غدیر امیر المومنین علی علیه السلام نیز به این تظلّم و شکوه اشاره شده و پس از مطرح ساختن غصب فدک، به عنوان مصیبتی اندوه بارتر از غصب خلافت و ردّ شهادت علی علیه السلام و حسنین : از سوی حاکمان چنین آمده است . 👇👇 فَمَا أَعْمَهَ مَنْ ظَلَمَكَ عَنِ الْحَقِّ ثُمَّ أَفْرَضُوكَ سَهْمَ ذَوِي الْقُرْبَي مَكْراً وَ أَحَادُوهُ عَنْ أَهْلِهِ جَوْراً فَلَمَّا آلَ الأَْمْرُ إلَيْكَ أَجْرَيْتَهُمْ عَلَي مَا أَجْرَيَا رَغْبَهً عَنْهُمَا بِمَا عِنْدَ اللَّهِ لَكَ فَأَشْبَهَتْ مِحْنَتَكَ بِهِمَا مِحَنَ الأَْنْبِيَاءِ عَلَيْهِمُ السَّلاَمُ عِنْدَ الْوَحْدَهِ وَ عَدَمِ الأَْنْصَارِ ترجمه 👇👇 پس آنان كه به تو ستم كردند، چقدر از ديدن حق كور بودند، سپس سهم خويشان پيامبر را از فريب براي تو مقرّر داشتند، ولي به جور و ستم از اهلش برگرداندند چون حكومت به تو برگشت با خويشان پيامبر درحالي كه از آن دو نفر روي گردان بودي، بخاطر پاداشي كه نزد خدا براي تو بود، به همان صورت عمل كردي كه آن دو نفر عمل كردند، پس گرفتاري تو به آن دو نفر به گرفتاري پيامبران (درود خدا بر ايشان) در هنگام تنهايي و بي ياوري شبيه شد. نکته دیگری که در زیارت به آن اشاره شد و روایات نیز به آن توجه دادن این است که امیرالمومنین علی علیه السلام در ماجرای فدک و خودداری کردن از اعاده آن در دوران خلافتش و تنها اعلام موضع زبانی ، به پیامبر خدا و حضرت ختمی مرتبت تاسی نمود که اگر از آنان چیزی را به زور می گرفتند از آن چشم پوشیدند و اعتراض می‌کردند. 🔶🔷🔶🔷🔶🔷 در این باره چند روایت از امامان معصوم رسیده است : از جمله ابراهیم کرخی از امام صادق علیه السلام پرسید: چرا و به چه علت هنگامی که امیرالمومنین علی علیه السلام به خلافت رسید فدک را رها کرد❓❓ امام در پاسخ فرمودند : او به پیامبر خدا اقتدا کرد آنگاه که مکه را فتح نمود و عقیل ، خانه آن حضرت را فروخته بود ، پرسیدند : یا رسول الله ، به خانه خود بر نمی گردید ؟؟ حضرت فرمودند : مگر عقیل برای ما خانه گذاشته است!؟!؟