شناخت شخصیت واقعی چهارده معصوم (ع) دو مرحله دارد : الف) مرحله ای که برای غیر معصومین شناخت پذیر نیست و افق آن برتر از فهم ادراکات عادی است. ب) بخشی که برای غیر معصومین قابل شناخت است. در این رابطه هر کس متناسب با سطح کمالات علمی و عملی خود می تواند پرتوی از انوار آنان را دریابد و به ادراک برخی از خصوصیاتشان نایل آید. بنابراین در این رابطه باید : اولا به مطالعات پیوسته و همه جانبه در رابطه با ابعاد مختلف زندگی آنان پرداخت و یکی از بهترین راه های شناخت معصوم(ع) بیان خود معصومین (ع) است. بنابراین باید احادیث رسیده از پیامبر (ص) و دیگر امامان(ع) درباره شخصیت هر یک از معصومین (ع) را به دقت بررسی و ژرفکاوی نمود. هم چنین مطالعه تاریخ و سرگذشت آنان و نیز تعالیم ارزنده ای که به یاد گار نهاده اند گنجینه ای ارزشمند در جهت شناخت آنان می باشد. از سوی دیگر هر اندازه شخص خود را هماهنگ با ارزش های رسیده از آنان بسازد و هماهنگی عملی قلبی و عاطفی افزون تری با آنان داشته باشد زمینه شناخت و معرفت هر چه بیشتر در او پد ید می آید. راجع به حضرت مهدی(ع) و اوصاف آن بزرگوار باید بدانیم که شناختن مشخصات آن حضرت از دو جهت اهمیّت بخصوص دارد:یکی از نظر تکلیف، زیرا شناختن امام شرعاً و عقلاً واجب است و به حکم حدیث معروف: «مَنْ ماتَ وَ لَمْ یَعْرِفْ اِمامَ زَمانِهِ ماتَ مَیْتَهَ الجاهِلِیَّهِ»