▪️ت؛ در فرهنگ و سنت مردم جمهوری آذربایجان که با عهدنامههای ننگین گلستان و ترکمانچای از ایران جدا شدند، حضور در آیین عزای همسایه به قدری مهم است که با وجود اختلاف شدید، قهر و...بین دو همسایه، اگر یکی عزیزی را از دست بدهد، دیگری حتما در مراسم عزا حضور مییابد، حتی اگر برای کار مهمی در مسافرت دوردست هم باشد، مسافرت و کار را ناتمام نهاده و در مجلس عزای همسایه حضور مییابد.
▪️ث؛ در حالی که کشورهای مهم همسایۀ ایران مانند ترکیه، پاکستان، عراق و حتی تاجیکستان در ادای احترام به ایران و رئیس جمهور مرحوم، عزای عمومی اعلام کردند، الهام علیاف اینکار را هم انجام نداد. حال آنکه مشترکات تاریخی، دینی، فرهنگی، مذهبی و مرزی جمهوری آذربایجان با ایران، بیش از همۀ کشورها و فراتر از همسایگی است!
▪️ج؛ سفر رئیسی به مرز مشترک با جمهوری آذربایجان و دیدار با علیاف، بیش از آنکه به خاطر سدّ باشد، در راستای اثرگذاری برای توسعۀ روابط بسیار محدود دو کشور بوده است، این روابط با سیاستی که دیگران برای باکو ترسیم کردهاند، همواره محدود بوده است.
▪️چ؛ سفر رئیسی به مرز مشترک با جمهوری آذربایجان در حالی انجام شد که خیلیها در ایران به خاطر همکاری استراتژیک علیاف با رژیم غاصب و سابقۀ اقدامات تروریستی این رژیم از زمینۀ باکو ضد ایران، با سفر رئیسی به نقطۀ مرزی موافق نبودند.
▪️با همۀ اینها علیاف به تهران نیامد. نشان داد که دیدار در موقعیتی چنان با رئیسی نیز تاثیر مثبتی در او نگذاشته است. به آداب و رسوم مردم خود درباره عزای همسایه نیز توجه نکرد.
▪️خدمت بزرگ اقتصادی و سیاسی ایران در احداث سد مشترک مرزی سالها پیش از آزادی قره باغ را هم سپاس نگفت. ارزشهایی مانند قدرشناسی و دوستی و همسایگی را ارج ننهاد. او به تهران نیامد.
▪️وزیر خارجه و نخست وزیرش را به تهران فرستاد. همه میدانند که نخست وزیر در ساختار دولت باکو و حزب حاکم یک مقام تشریفاتی و بیاثر است. مصر که از ۱۳۶۰ با ایران رابطه ندارد، نیز وزیرخارجهاش را به تهران فرستاده بود!
▪️طی ۳۰ سال گذشته هیچ دولتی در ایران (از دولت هاشمی تا رئیسی) به رغم تلاشها و سفر رؤسای جمهور (هاشمی، خاتمی، احمدینژاد، روحانی) به باکو، نتوانسته رابطه تهران - باکو را از «حدّ مشخص همیشگی» ارتقا دهد. سیاست ثابت باکو در این باره تغییرناپذیر بوده است. زیرا اساسا باکو تصمیمگیر نیست!
▪️این تهران است که کانونهای جهانی برای روابطش با دیگران تعیین تکلیف نمیکنند نه باکو! خیلیها باکو را نمیشناسند! شهری که با گذشت ماهها از جنگ غزه و کشته شدن بیش از ده هزار کودک فلسطینی، هنوز هم سوخت ماشین جنگ و جنایت اسرائیل را تامین میکند...
▪️حتی عروج رئیسی، اندکی پس از دیدارش با الهام علیاف نیز نتوانست در سیاست باکو برای دوری دایمی از همسایه تاثیر بگذارد. صاحب نظران باسابقهای که شناخت دیرین و درستی از باکو دارند، مخالف سفر رئیس جمهور به نقطۀ مرزی بودند.
▪️رئیسی در مسیر خدمت به امت اسلام و توسعۀ روابط دو کشور همسایه آسمانی شد. آیا هزینهای بیشتر از این برای شناخت همسایۀ ما و همکار دشمن باید پرداخت؟
هدف رئیس جمهور فداکار ایران، تنها و تنها با ایجاد تغییر استراتژیک سیاسی در باکو قابل تحقق است.
✍
استاد جلال محمدی
پیشکسوت و تحلیلگر حوزه قفقاز
ـــ ـ ـ ـــ ـ ــ ـ
☫ مقاومت اسلامی قفقاز | تحلیل - خبر
✖️@moqavemat_qafqaz