سخنرانی حجت‌ الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره بقره - آیه‌ی ۲۸۶ لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا ۚ لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَيْهَا مَا اكْتَسَبَتْ ۗ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِنْ نَسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا ۚ رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَيْنَا إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِنَا ۚ رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِ ۖ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا ۚ أَنْتَ مَوْلَانَا فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ خدا هیچ کس را تکلیف نکند مگر به قدر توانایی او، نیکیهای هر کس به سود او و بدیهایش نیز به زیان خود اوست. پروردگارا، ما را بر آنچه به فراموشی یا به خطا کرده‌ایم مؤاخذه مکن. بار پروردگارا، تکلیف گران و طاقت فرسا که بر پیشینیان ما نهاده‌ای بر ما مگذار. پروردگارا، بار تکلیفی فوق طاقت ما بر دوش ما منه، و بیامرز و ببخش گناه ما را، و بر ما رحمت فرما، تنها آقای ما و یاور ما تویی، پس ما را بر گروه کافران یاری فرما. گاهى منشا فراموشى، سهل انگارى خود انسان است که قابل مؤاخذه مى‏ باشد. چنانکه خداوند مى ‏فرماید: «کذلک أتَتک ایاتنا فنَسیتَها و کذلک الیوم تنسى» آن چنانکه آیات ما بر تو آمد و تو آنها را فراموش کردى، همانگونه امروز نیز تو به فراموشى سپرده مى‏ شوى. لذا در این آیه از فراموش‏کارى در کنار خطاکارى، طلب آمرزش مى‏ شود. در ضمن از مجازات‏ هاى سنگین که در اثر طغیان و فساد امّت‏ هاى پیشین بر آنها تحمیل شد، درخواست عفو مى‏ شود. در این آیه انسان تمام مراحل لطف را از خداوند مى‏ خواهد: مرحله اوّل عفو است که محو آثار گناه و عقاب است. مرحله دوّم مغفرت و محو آثار گناه از روح است و مرحله سوّم بهره‏ گیرى از رحمت پروردگار و پیروزى بر کافران مى‏ باشد. «لایکلّف اللّه نفساً الاّ وُسعها» در آیات دیگر نیز فرموده است: «ما جعل علیکم فى الدین من حرج» و «یرید اللّه بکم الیسر» پیامبر اسلام (ص) نیز فرموده است: من به دین آسان و سهل مبعوث شده ‏ام. پیام ها ۱- تکالیف الهى، بیش از توان انسان نیست. «لا یکلّف اللّه نفساً الا وسعها» اسلام، دینِ آسانى است، نه سخت‏گیرى. ۲- اعمال ما آثارى دارد که بازتابش به خود ما برمى‏ گردد. «لها ما کسبت وعلیها ما...» ۳- انسان، آزاد و صاحب اختیار است. «لها ما کسبت» ۴- انجام یا ترک دستورات الهى، سود و ضررش براى خود ماست. «لها... علیها» ۵ - کسانى که مى‏ گویند: «سَمِعنا واطعَنا» و سراپا عادل و متّقى هستند، بازهم از خطا و نسیان‏ هاى خود نگرانند و دعا مى‏ کنند. «ان نسینا او أخطأنا» ۶- به تاریخ گذشتگان و حوادث تلخ آنان بنگریم تا درس عبرت گرفته و به خدا پناه ببریم. «کما حَمَلتْه على الّذین من قبلنا» خدا هیچ کس را تکلیف نکند مگر به قدر توانایی او، نیکیهای هر کس به سود او و بدیهایش نیز به زیان خود اوست. پروردگارا، ما را بر آنچه به فراموشی یا به خطا کرده‌ایم مؤاخذه مکن. بار پروردگارا، تکلیف گران و طاقت فرسا که بر پیشینیان ما نهاده‌ای بر ما مگذار. پروردگارا، بار تکلیفی فوق طاقت ما بر دوش ما منه، و بیامرز و ببخش گناه ما را، و بر ما رحمت فرما، تنها آقای ما و یاور ما تویی، پس ما را بر گروه کافران یاری فرما. ۷- آداب دعا آن است که ابتدا به ضعف خود اقرار کنیم؛ «لا طاقة لنا» سپس به عظمت خداوند گواهى دهیم؛ «انت مولینا» آنگاه خواست خود را مطرح کنیم. «واعف عنّا واغفرلنا وارحمنا» ۸ - پیروزى اسلام بر کفر، خواسته دائمى مؤمنان است. «وانصرناعلی القوم‏ الکافرین» منبع: پایگاه درس هایی از قرآن @n20011🌹💧