شرح و تفسیر: هیاهوی تو خالی از تعبیراتی که در کلام بالا آمده، چنین استفاده می‌شود که امام (علیه السلام) این سخنان را بعد از پایان جنگ جمل بیان فرموده و اشاره به سخنانی است که طلحه و زبیر و یاران آنها در آغاز جنگ بیان کرده بودند و قال و غوغایی به راه انداختند ولی سرانجام، کاری از پیش نبرده و مفتضحانه شکست خوردند و«طلحه و زبیر»جان خود را در این راه باختند. امام (علیه السلام) می‌فرماید: «آنها رعد و برقی نشان دادند ولی با این همه کارشان به سستی و شکست انجامید» (و قد ارعدوا و ابرقوا، و مع هذین الامرین الفشل). این تشبیه زیبا اشاره به ابرهایی می‌کند که رعد و برق فراوانی ظاهر می‌کنند و به مردم نوید باران پربرکتی می‌دهند امّا سرانجام بی آن که قطره ای ببارد متلاشی و پراکنده می‌شوند. سپس امام (علیه السلام) می‌افزاید: «ولی ما رعد (و برقی) نشان نمی دهیم تا بباریم و سیلی جاری نمی کنیم مگر این که بارانی به راه بیندازیم» (و لسنا نرعد حتّی نوقع، و لا نسیل حتّی نمطر). اشاره به این که ما تا ضربات کاری بر پیکر دشمن وارد نکنیم نمی خروشیم و تا در میدان مبارزه کار دشمن را نسازیم سر و صدایی به راه نمی اندازیم! در واقع این دو جمله کوتاه بیانگر دو مکتب مختلف در فعالیتهای اجتماعی و نظامی و سیاسی است. گروهی مردم سخنند و اهل حرف، در این میدان که وارد می‌شوند غوغا می‌کنند، ولی به هنگام عمل جز سستی و ناتوانی و ناکامی بهره ای ندارند. گروهی دیگر اهل کردار و عملند، سخن کم می‌گویند امّا عمل بسیار دارند. ساکت و خاموشند امّا کارآمد و قهرمان. پیامبران الهی و مردان خدا و مجاهدان راه حق از گروه دوّم بوده اند ولی اهل باطل و لشکریان شیطان غالبا در گروه اوّل جای دارند. ص: ۴۴۸ در این جا نکته ظریفی است که باید به آن توجّه داشت و آن این که رعد و برق قبل از باریدن است و سیلاب بعد از آن، گروهی هستند که رعد و برقی نشان می‌دهند، امّا بعدا بارانی ندارند و بدتر از آنها گروهی هستند که سیلابی راه می‌اندازند بی آن که قبل از آن بارانی داشته باشند یعنی حتّی بعد از شکست و ناکامی ادّعای پیروزی و موفّقیّت و کامیابی دارند و این هر دو از روشهای افراد نادرست و بی منطق است. گروه اوّل مدّعیان دروغین و گروه دوّم دروغپردازان بی شرم و حیا هستند! از بعضی روایات استفاده می‌شود هنگامی که رسولان علی (علیه السلام)، که برای دعوت آنها به انجام وظایف الهی و بازگشت به سوی جامعه مسلمین و عمل به پیمان بیعت رفته بودند، باز گشتند و حامل خبر اعلان جنگ آنها نسبت به امام (علیه السلام) بودند که با نهایت بی شرمی، با صراحت پیام داده بودند: آماده جنگ و مهیّای نبرد باش! و صریحا امام (علیه السلام) را تهدید کرده بودند. امام (علیه السلام) از این پیام برآشفت و همان گونه که در خطبه ۲۲ و ۱۷۴ خواهد آمد به این تهدیدهای نابخردانه آنان پاسخ فرمود که هیچ کس تاکنون جرأت نداشته است مرا تهدید به جنگ و ضربات در میدان جنگ کند و تعبیر به رعد و برق خالی از باران در کلام مبارک امام (علیه السلام) اشاره به همین تهدیدهای تو خالی و مبارزطلبی‌های بی محتواست