شرح حکمت 179
و درود خـدا بر او فرمود:
لجاجت تدبير را ســــــست مـــــي كنـــــد.
🔹«تسل» از ريشه «سلّ» بر وزن «حلّ» در اصل به معناى بيرون كشيدن شمشير از غلاف با نرمش و يا خارج كردن هر چيزى به مدارا و نرمى است.
به فرزند هم به همين مناسبت سليل مى گويند، چون از وجود ديگرى خارج شده است.
🔹 گاهى اين واژه را به نابود كردن تفسير كرده اند، زيرا چيزى را كه از محلى بيرون بكشند آن محل خالى مى ماند و به اشخاصى كه مخفيانه و به اصطلاح به طور قاچاقى از جايى مى گريزند و يا به جايى وارد مى شوند «متسلّلون» گفته مى شود.
به هرحال منظور امام(عليه السلام) از اين كلام نورانى :
بازداشتن لجوجان از لجاجت است،
▪️زيرا لجاجت به انسان اجازه درست انديشيدن و فكر صحيح را نمى دهد
▪️و غالباً لجوجان به راه خطا مى روند
▪️و منافع و موقعيت هاى خود را از دست مى دهند،
▪️چرا كه تصميم گيرى هاى آنها نابجا و ناصواب است.
🔹بعضى از شارحان در تفسير اين كلام حكيمانه احتمال ديگرى نيز داده اند و گفته اند منظور آن است كه هرگاه رئيس و مدير و بزرگ تر ببيند افراد زيردست لجاجت به خرج مى دهند از اصلاح آنها صرف نظر مى كند و حمايت خود را از آنها بر مى گيرد و آنان را به حال خود وا مى گذارد كه سبب خسارتى عظيم براى آنان مى شود.
🔸ولى تفسير اول صحيح تر به نظر مى رسد،
▫️ زيرا منظور اين است در همانجا كه لجاجت است اين اثر منفى وجود دارد،
▫️ به علاوه افراد لجوج كمتر حاضرند به مشورت تن بدهند.
▫️ آنها روى افكار خود پافشارى مى كنند و محروم بودنشان از مشورت ضربه ديگرى نيز بر آنان وارد مى سازد.
هر چند جمع ميان دو تفسير د