#واحدفرهنگی_اجتماعی_نصرآبادنیوز
#مطالب_ناب #حکومت #اسلام #امام_علی_علیه_السلام
📌 معیارهای حکومت و ویژگی های حاکم در دیدگاه امام علی علیه السلام
🔍
#حکومت_علوی
#قسمت_چهارم
✅ مساوات اساس حکومت علی علیه السلام
بعضی از یاران امام علیه السلام پس از ملاحظه بذل و بخشش های معاویه به اطرافیانش، به امام علیه السلام گفتند: ای امیرمؤمنان! مردم عموما علاقه مند به دنیا هستند و برای آن تلاش می کنند، اگر از بیت المال مقداری بیشتر به اشراف عرب و قریش می بخشیدی، وضع روبراه تر می شد و پراکندگی ایجاد نمی گردید و بهتر می توانستی در بین رعیت عدالت به خرج دهی و سرانجام بیت المال را به طور مساوی تقسیم کنی!
امام علیه السلام، وقتی دید رعایت مساوات در عطایای بیت المال مورد اعتراض جمعی از یارانش قرار گرفت و آن را برخلاف سیاست دانستند، فرمود:
«اتامرونی ان اطلب النصر بالجور فیمن ولیت علیه! والله لااطور به ما سمر سمیر و ما ام نجم فی السماء نجما... (نهج البلاغه، خطبه 126; ابن قتیبه، الامامة والسیاسه، ج 1، ص 153; تحف العقول، ص 131; فروع کافی، ج 4، ص 31; مفید، المجالس، ص 95; امالی طوسی، ج 1، ص 197) »
«آیا از من می خواهید که برای پیروزی خود، از جور و ستم، در حق کسانی که بر آن ها حکومت می کنم استمداد جویم؟!
به خدا سوگند تا عمر من باقی و شب و روز برقرار، و ستارگان آسمان در پی هم طلوع و غروب می کنند هرگز به چنین کاری دست نمی زنم. اگر اموال از خودم بود، به طور مساوی در میان مردم تقسیم می کردم، تا چه رسد به این که این اموال، اموال خدا است. آگاه باشید! بخشیدن مال در غیر موردش تبذیر و اسراف است، این کار ممکن است در دنیا باعث سربلندی انجام دهنده آن شود ولی در آخرت موجب سرافکندگی وی خواهد شد، احیانا در میان مردم (دنیاپرست) گرامیش می نماید ولی در نزد خدا خوارش می سازد، هیچ کس مال خویش را در غیر راهی که خداوند فرموده مصرف نکرد و به غیر اهلش نسپرد، جز این که سرانجام خداوند او را از سپاسگزاری آنان محروم ساخت و محبتشان را متوجه دیگری نمود، پس اگر روزی پایش بلغزد و به کمک آنان نیازمند گردد، بدترین رفیق و ملامت کننده ترین دوست خواهند بود.»
ستایش بزرگان علمای اهل سنت از روش علی علیه السلام در بیت المال
ابن ابی الحدید در ذیل این سخن آورده که: عمر هنگامی که به خلافت رسید بعضی را بر بعضی برتری داد، سابقین در اسلام را بر دیگران، مهاجران قریش، بر دیگر مهاجران، همه مهاجران را بر همه انصار، و عرب را بر عجم برتری بخشید، و در تقسیم بیت المال بین این گروه مساوات قایل نشد.
در ایام خلافت ابوبکر نیز عمر این پیشنهاد را کرد، ولی از جانب ابوبکر، قبول نشد و به او گفت:
«خداوند هیچ کس را بر هیچ کس برتری نبخشیده است »
ابن ابی الحدید آنگاه برای توجیه عمل عمر اضافه می کند: این مساله اجتهادی است و خلیفه مسلمانان می تواند به اجتهاد خود عمل کند، اگر چه متابعت از علی علیه السلام در نظر ما بهتر است بویژه که ابوبکر نیز این کار را نکرد و اگر این خبر صحیح باشد که پیامبرصلی الله علیه وآله بین افراد به طور مساوات تقسیم می کرد، مساله منصوص می گردد زیرا فعل پیامبرصلی الله علیه وآله همچون قولش حجت است. (شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج 8، ص 111)
ابن ابی الحدید در جای دیگر گفته: اگر گفته شود ابوبکر اموال را به طور مساوی تقسیم می کرد، پس چرا کسی به او اعتراض نکرد؟ ! در پاسخ باید گفت: او بعد از پیغمبرصلی الله علیه وآله بود و مردم با تقسیم پیغمبرصلی الله علیه وآله عادت کرده بودند، اما هنگامی که عمر سرکار آمد عده ای را برتری داد و پس از او عثمان این برتری را بیشتر نمود، این روش، 22 سال ادامه پیدا کرد و مردم به این وضع عادت کردند، از این رو برگرداندن مردم از این وضع این مشکلات را به وجود آورد. (شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج 7، صص 35-43)
#ادامه_دارد...
📖
قسمت قبل
📗 پایگاه فرهنگی اجتماعی نصرآبادنیوز
📡 |
Eitaa.com/NasrabadNews 📜