🌷نکته تفسیری صفحه ۱۸۲🌷 خمس: در قرآن کریم، احکام و مقرّرات فراوانی ذکر شده است. البتّه بیشتر این احکام در قرآن به صورتی کلّی آمده و توضیح جزئیات آن به پیامبر و امامان معصوم واگذار شده است. عالمان دینی و مجتهدان، جزئیّات این احکام را از آیات و روایات استخراج کرده، برای مردم بیان می کنند. یکی از این احکام، «خمس» است. بر اساس این آیه و روایات معصومین، هر مسلمانی باید یک پنجم هر گونه فایده و درآمدی را که از هر کار و فعّالیّتی به دست می آورد، به عنوان خمس بپردازد. البته این در صورتی است که آن درآمد و مالی که در دست دارد، تا سال خمسی او مورد استفاده قرار نگیرد و بیشتر از هزینه های جاری زندگی خود و خانواده اش باشد. سال خمسی، یک سال شمسی یا قمری است که آغاز آن را هر کس با اختیار خودش در سال معّین می کند و در آن روز، اموال خود را محاسبه می کند و اگر چیزی از آن ها مورد استفاده قرار نگرفته و از مخارج سال خود و خانواده اش باقی مانده باشد، یک پنجم از آن ها یا مبلغی معادل آن را به عنوان خمس می پردازد. برای مثال، اگر کسی در حساب بانکی خود مبلغ50,000 تومان داشته باشد و تا سال خمسی از آن استفاده نکند، باید یک پنجم آن یعنی مبلغ 10,000 تومان را به عنوان خمس بپردازد. نکته‏ ی دیگر این که مبلغ خمس به دو قسمت تقسیم شده، هر یک در جهت خاصّی هزینه می شود. بخش یکم، «سهم امام» است. توضیح این که نیمی از خمس، در زمان حضور امام معصوم، به ایشان داده می شود تا آن را بر اساس مصلحتی که خود می داند، در راه پیشرفت دین و سعادت جامعه‏ ی اسلامی صرف کند؛ امّا در دوران غیبت امام معصوم، این مبلغ به مراجع تقلید داده می شود تا آن را در مواردی که می‌دانند امام زمان راضی است، هزینه کنند؛ مواردی مانند پرورش عالمان دینی و مبارزه با عقاید کفرآمیز و منحرفانه. بخش دوّم خمس، «سهم سادات فقیر» است. علّت این پرداخت این است که عموم فقرای جامعه، از زکات و صدقات مردمی که درآمد عمومی حکومت اسلامی است و در اختیار حاکم مسلمانان قرار دارد، استفاده می‌كنند. چون پیامبر و امامان معصوم که از خاندان پاک ایشان هستند رهبران و حاکمان جامعه‏ ی اسلامی هستند، خداوند استفاده‏ ی ایشان و بستگانشان از این درآمد فراوان(زکات و صدقات) را ممنوع کرده تا کسی ایشان را به استفاده‏ ی شخصی از آن درآمد، متهم نکند. به همین سبب لازم است بینوایانی که از نسل خاندان پیامبر هستند، از راه دیگری کمک شوند. بخش دوّم خمس، به همین منظور اختصاص یافته است. هر مسلمانی برای آشنایی بیشتر با احكام خمس باید به رساله‏ ی توضیح المسائل مرجع تقلید خود رجوع کند