🌷نکته تفسیری صفحه ۲۹۰🌷 روح چیست؟: «من» در تاریخ ... به دنیا آمده ام. نامِ «من»، ... است. بدنِ «من» درد می کند. سرانجام، «من» زمانی از دنیا خواهم رفت و به سوی جهان آخرت سفر می کنم. به راستی منظور ما از گفتن این واژه ـ یعنی «من» ـ چیست و ما در حقیقت چیست ایم؟ آیا حقیقتِ ما، بدن مادّی مان است که از قدری گوشت، استخوان، رگ، عصب و... تشکیل شده است و سرانجام به خاک تبدیل می شود؟ چرا ما جسممان را به خودمان نسبت می دهیم و می گوییم: جسم«من»، دست «من» و ... ؟ می دانیم که هر هفت سال، تمام سلول های بدن ما حتّی سلول های مغزمان عوض می شود؛ در حالی که خاطرات و وقایع گذشته‏ به یادمان می ماند. این نشان می دهد که حقیقت وجود ما که اعمال و خاطرات ما در آن ثبت می شود، جدای از جسم ماست که به آن «روح» می گویند. آفریدگار انسان در کتاب خود به این نکته اشاره کرده و بارها فرموده که حقیقت انسانی، چیزی فراتر از جسم مادّی اوست. در آیه‏ ی 11 سوره‏ ی سجده می خوانیم: «یَتَوَفّاکُم مَلَکُ المَوت»؛ یعنی«فرشته‏ ی مرگ، شما را می گیرد [و به جهان دیگر می برد].» واژه‏ ی «یَتَوَفّاکُم»، دقیقاً به معنای «شما را می گیرد» است. از این آیه می فهمیم که آنچه فرشته‏ ی مرگ می گیرد، خود ما هستیم، و آنچه به جا می ماند ـ یعنی بدن مادّی مان ـ ، چیزی است که مدّتی زحمت به دوش کشیدن ما را به عهده داشته و پس از مرگ از بین می رود. آری، حقیقتِ ما انسان ها، روح ماست که هیچ گاه از بین نمی رود؛ چیزی که بدن با آن قدرت می گیرد و به حرکت و نشاط می افتد و در حقیقت، زندگی می کند، و با جدا شدنش، بدن بی حرکت می شود و اصطلاحاً می میرد. همچنین خدای بزرگ در آیات 28 و 29 سوره ی حجر می فرماید: «زمانی را یاد کن که پروردگارت به فرشتگان فرمود: من می خواهم بشری از گلِ خشک که از لجن متعفّن بدبو گرفته شده، بیافرینم. پس هنگامی که [بدن] او را درست کردم و از روح خودم در او دمیدم، در برابرش به سجده بیفتید.» از این آیه نیز به خوبی فهمیده می شود که جسمِ نخستین انسان - یعنی حضرت آدم ـ از خاک آفریده شده، و چیزی که به آن جسم جان بخشیده و به او چنان ارزشی داده که فرشتگان در برابرش فروتنی کردند، روح الهی او بود؛ پدیده‏ ی شگفت انگیز و اسرارآمیزی که بی واسطه به انسان ها بخشیده شده و آنان را به موجوداتی بی نظیر و تبدیل کرده که در صورت تربیت صحیح و به کار بردن برنامه‏ ی دقیق آفریدگارشان می توانند در مسیر کمال بی نهایت قرار گیرند. البتّه ما انسان ها به ‏علّت قرار گرفتن در جهان مادّی نمی توانیم تصوّر دقیقی از روح داشته باشیم و به درستی نمی دانیم که روح چیست؛ امّا همین قدر می دانیم که هر یک از ما روحی دارد که حقیقت انسانی اوست؛ چیزی که با مرگ بدن نمی میرد و تا ابد زنده خواهد ماند. آیه‏ ی مورد بحث(85 اسراء) نیز در پاسخ به کسانی که از پیامبر در مورد چیستی روح سؤال کرده بودند، می فرماید: «روح، از امور ویژه ی خداست و از علم و دانش آن چیز زیادی به شما داده نشده است.» در هر صورت، اعتقاد به روح و بقای آن، یکی از اعتقادات قطعیِ پیروان ادیان آسمانی است و مادّی‏ گرایان (ماتریالیست ها) که وجود روح را انکار می کنند، از تفسیر بسیاری از حقایق جهان مانند دیدن خواب های راست و ... ناتوان مانده اند .