بسمالله الرحمن الرحیم
عقل هیچ مرد مسلمانی کامل نشود تا در وی ده خصلت باشد؛
امام هشتم ده شاخصه را نشان «اوج خردمندی»
انسان مسلمان می داند و می فرماید:
عقل هیچ مرد مسلمانی کامل نشود تا در وی ده خصلت باشد؛
1. امید به خیر او وجود داشته باشد؛
2. از شر او مردم در امان باشند؛
3. کار نیک اندک دیگری را زیاد شماره؛
4. کار نیک فراوان خویش را کم محسوب دارد؛
5. از درخواست مردم خسته نشود؛
6. در طول زندگی از اندوختن دانش دلسرد نگردد؛
7. فقر در راه خدا، از ثروت (بدون ایمان) برایش محبوب تر باشد؛
8. ذلّت در مسیر الهی از عزّت در مسیر دشمنان خداوند برای او خوشایندتر باشد؛
9. گمنامی را از شهرت بیشتر دوست داشته باشد؛
10. «دهم» و چه دانی که «دهم» چیست؟ کسی گفت ویژگی دهم چیست؟ فرمود هر که را ببیند وی را از خود بهتر و پارساتر داند؛ زیرا مردم دو گروه اند:
گروهی که از وی برتر و با تقواترند. گروهی که از وی بدتر و پست تر هستند. وقتی فردی از گروه پست تر و بدتر را مشاهده کند؛ با خود گوید: شاید این شخص نیکیهایش نهفته باشد که برای وی بهتر است و خوبیهای من آشکار است که برایم شر محسوب می شود. وقتی آدم بهتر و پاک تر از خویش را ببیند، در برابرش فروتنی کند تا به مقام وی برسد.
وقتی که چنین باشد، شکوهش عالی تر شود و نیکهایش دلپذیرتر گردد و حسن شهرت پیدا کند و از بزرگان روزگار خویش گردد.»
«لَا یَتِمُّ عَقْلُ امْرِئٍ مُسْلِمٍ حَتَّی تَکُونَ فِیهِ عَشْرُ خِصَالٍ الْخَیْرُ مِنْهُ مَأْمُولٌ وَ الشَّرُّ مِنْهُ مَأْمُونٌ یَسْتَکْثِرُ قَلِیلَ الْخَیْرِ مِنْ غَیْرِهِ وَ یَسْتَقِلُّ کَثِیرَ الْخَیْرِ مِنْ نَفْسِهِ لَا یَسْأَمُ مِنْ طَلَبِ الْحَوَائِجِ إِلَیْهِ وَ لَا یَمَلُّ مِنْ طَلَبِ الْعِلْمِ طُولَ دَهْرِهِ الْفَقْرُ فِی اللَّهِ أَحَبُّ إِلَیْهِ مِنَ الْغِنَی وَ الذُّلُّ فِی اللَّهِ أَحَبُّ إِلَیْهِ مِنَ الْعِزِّ فِی عَدُوِّهِ وَ الْخُمُولُ أَشْهَی إِلَیْهِ مِنَ الشُّهْرَةِ ثُمَّ قَالَ علیه السلام الْعَاشِرَةُ وَ مَا الْعَاشِرَةُ قِیلَ لَهُ مَا هِیَ قَالَ علیه السلام لَا یَرَی أَحَداً إِلَّا قَالَ هُوَ خَیْرٌ مِنِّی وَ أَتْقَی إِنَّمَا النَّاسُ رَجُلَانِ رَجُلٌ خَیْرٌ مِنْهُ وَ أَتْقَی وَ رَجُلٌ شَرٌّ مِنْهُ وَ أَدْنَی فَإِذَا لَقِیَ الَّذِی شَرٌّ مِنْهُ وَ أَدْنَی قَالَ لَعَلَّ خَیْرَ هَذَا بَاطِنٌ وَ هُوَ خَیْرٌ لَهُ وَ خَیْرِی ظَاهِرٌ وَ هُوَ شَرٌّ لِی وَ إِذَا رَأَی الَّذِی هُوَ خَیْرٌ مِنْهُ وَ أَتْقَی تَوَاضَعَ لَهُ لِیَلْحَقَ بِهِ فَإِذَا فَعَلَ ذَلِکَ فَقَدْ عَلَا مَجْدُهُ وَ طَابَ خَیْرُهُ وَ حَسُنَ ذِکْرُهُ وَ سَادَ أَهْلَ زَمَانِه؛