جشن ششمین سالگرد برجام با مشتی علف هرز
مذاکرات وین بعد از دور هفتم متوقف شده و احتمالاً طی یک ماه آینده، تا استقرار دولت جدید در ایران هم شروع نخواهد شد. اصرار ایران بر «لغو» و «راستیآزمایی» تحریمها به شکلی که این بار مزایای برجام را «تقریباً هیچ» نکند، طرفهای غربی را در معرض یک انتخاب سیاسی قرار داده؛ انتخاب بین قبول لغو و راستیآزمایی از تحریمهایی که ایران بر آنها اصرار دارد یا سرعت گرفتن برنامه هستهای
مذاکرات وین بعد از دور هفتم متوقف شده و احتمالاً طی یک ماه آینده، تا استقرار دولت جدید در ایران هم شروع نخواهد شد. اصرار ایران بر «لغو» و «راستیآزمایی» تحریمها به شکلی که این بار مزایای برجام را «تقریباً هیچ» نکند، طرفهای غربی را در معرض یک انتخاب سیاسی قرار داده؛ انتخاب بین قبول لغو و راستیآزمایی از تحریمهایی که ایران بر آنها اصرار دارد یا سرعت گرفتن برنامه هستهای. طرفهای غربی از چنین وضعیتی بهشدت عصبانی هستند، به همین خاطر دیروز یک دیپلمات احتمالاً امریکایی گفت که سالگرد امضای توافق هستهای (برجام) را «با یک دسته علف هرز» گرامی خواهیم داشت.
به گزارش «جوان»، قرار بود دور بعدی مذاکرات در وین، به توافق احتمالی برای بازگشت امریکا به برجام ختم شود، به خصوص که میخاییل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین ۲۹ خرداد پیشبینی کرده بود مذاکرات احیای برجام در تاریخ ۲۴ تیر، یعنی ششمین سالگرد توافق به نتیجه خواهد رسید. در حالی که دیپلماتها تا همین هفته قبل توافق را «در دسترس» میخواندند، حالا همه چیز به شکل نامشخصی متوقف شده است. تا حدود دو هفته قبل دیپلماتهای امریکایی گفته بودند، ۷۰-۸۰ درصد اختلافات حل شده، ولی از مواضع دو طرف این طور برمی آید که ۲۰-۳۰ درصد باقی مانده به قدری کلیدی است که هیچ طرفی حاضر به عقبنشینی از آن نیست. یک موضوع کلیدی که به نظر میرسد از ابتدای مذاکرات در نیمه فروردین ۱۴۰۰ همچنان حل نشده مانده، بحث زمانبندی و تقدم و تأخر اجرای تعهدات، یا همان چیزی است که به زبان سادهتر از «اول ایران یا اول امریکا» از آن یاد میشود. سه شنبه شب «جالینا پورتر» معاون سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در یک کنفرانس خبری مجدداً گفت که واشنگتن به «بازگشت دوطرفه» ایران و ایالات متحده به برجام متعهد است، موضعی که ایران به دلیل بیاعتمادی ناشی از لغو نشدن تحریمها در دوره دو ساله اجرای برجام، آن را قبول نکرده است. علاوه بر این، دولت بایدن حاضر نیست از فهرست ۱۵۰۰ تحریم اعمال شده علیه ایران، ۵۰۰ تحریم را که خیلی از آنها به دوره ترامپ مربوط است لغو کند، در حالی که تهران بر لغو آنها اصرار دارد.
ماس: منتظر رئیسی هستیم
در چنین اوضاع و احوالی که از هفته قبل باعث توقف مذاکرات در وین شده، طرفهای غربی بازی تجربه شده اتهامزنی را شروع کردهاند. بلومبرگ روز چهار شنبه از قول چهار مقام مطلع که نخواستند نامشان افشا شود، گزارش کرد که نمایندهها طبق برنامه این هفته در وین گردهم نمیآیند و مطمئن هم نیستند که دور هفتم مذاکرات برای چه زمانی برنامهریزی خواهد شد. میزان عصبانیت امریکاییها از وضع جاری به حدی است که دیروز یک دیپلمات در پاسخ به این سؤال بلومبرگ که پرسیده چگونه ششمین سالگرد امضای توافق هستهای را گرامی خواهند داشت، پاسخ داد: «با یک دسته علف هرز!» «هایکو ماس» وزیر خارجه آلمان عصبانیت خود را به کلید زدن بازی «انداختن توپ به زمین حریف» ابراز کرد و در یک نشست خبری در پاسخ به سؤال خبرنگاران گفت: «مذاکرات وین در مرحله ظریف و حساسی قرار دارد و منتظر تصمیم رئیسجمهور جدید ایران در مورد توافق است.» قبل از هایکو ماس، لودریان، وزیر خارجه فرانسه نیز گفته بود که مذاکرات هستهای وین، وارد سختترین مرحله و زمان خود شده، زمانی که نیازمند اتخاذ تصمیمات شجاعانه، محکم و قاطع از طرف مقامهای ایرانی است. مقامهای امریکایی در موضعی تقریباً مشابه که دیروز واشنگتنپست به آن اشاره کرد، با لحن تهاجمیتری گفتهاند که مذاکرات را نمیتوان برای مدتی نامحدود ادامه داد. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا روز سه شنبه مدعی شده که «توپ در زمین ایران است» و این ایران است که باید تصمیم بگیرد آیا آماده بازگشت به تعهدات خود در توافق هستهای (برجام) است یا خیر. بلینکن پیش از این، نگرانی از توافق ایران با آژانس را هم پیش کشیده و گفته بود که موافقت نکردن ایران با تمدید توافق نظارتی با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، شدیداً مایه نگرانی است و امریکا در این زمینه دغدغههای فراوانی دارد. او در یک کنفرانس خبری در پاریس همچنین گفته بود: «بنبست ایجاد شده در توافق موقت ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی، باید هر چه زودتر حل شود.»