نتیجه شوک درمانی که منجر به فروپاشی شوروی در دهه ۹۰ شد را با سیاستهای اقتصادی چین مقایسه کنید. چین هیچ گاه وارد بازی نئولیبرال شوک درمانی نشد و سیاستهای اصلاحی خود را تحت تاثیر پیشنهادات آکادمیک مکتب شیکاگو انجام نداد.
اما شوروی که خود مهد اندیشه سوسیالیسم بود، با ورود به ورطه نئولیبرالیسم، خود را وارد یک بازی خطرناک کرد. به نحوی که سهم روسیه از تولید ناخالص جهان، در نتیجه اعمال این سیاستها، تقریبا نصف شد. این درحالی است که چین توانست سهم خود را ۶ برابر کند. درآمد متوسط ۹۹ درصد از مردم روسیه تا سالها، همچنان کمتر از قبل از اجرای سیاستهای شوک درمانی بود. اما چین یک با یک شیب بالا، درآمد سرانه مردم خود را افزایش داد. به نحوی که درآمد مردم چین، بیش از ۴ برابر شده است. در نتیجه شوک درمانی در روسیه، مرگ و میر مردم به شدت افزایش یافت و نظام صنعتی این کشور، که تا پیش از دوران جراحی از بهترین نظامات صنعتی دنیا بود رو به افول گذاشت. اما چین امروز یکی از بهترین نظامهای صنعتی دنیا را دارد.
تجارب فراوانی از دوران نکبت بعد از شوکها در کشورهای مختلف، از جمله ایران وجود دارد. اما این سیاست، همچنان به عنوان یک راهکار اصلاحی در حال طرح است.
کافی است اندکی به سالهای ۱۳۷۳ و پس از شوک ارزی، دهه ۱۳۹۰ و پس از نقدی کردن یارانهها و ۱۴۰۱ و پس از حذف ارز ترجیحی بازگردیم و مطالعه کنیم.
نئولیبرالها، استاد به فراموشی سپردن نکبتهایی هستند که در دنیا به بار آوردهاند.
✍ دکتر حمیدرضا مقصودی
🇮🇷تحلیل سیاسی و جنگ نرم
✍