📚 ﷽ 📚 🔸بهترین راهی را كه قرآن كریم برای تهذیبِ روح ارائه می‌‌كند، این است كه او را به یک چیزِ جاودانه سرگرم كنیم؛ اصراری بر این‌كه برای ابد با تن در دنیا بمانیم نداشته باشیم، كه "إِنَّكَ مَیتٌ وَ إِنَّهُم مَیتُونَ" [زمر، ۳۰]. 🔸اعمالِ بدنی محدود است، واجب‌ها مشخّص است: چند ركعت نماز در روز، چند روز روزه در سال، یا یک ‌بار مكّه رفتن در عمر واجب است؛ این‌ها واجب‌های محدود است، اما نام و یادِ خدا ـ كه درحقیقت یک كارِ قلبی است ـ بیكران در بیكران است. 🔸فرمود اگر می‌خواهید خدا به یادِ شما باشد، شما هم به یادِ خدا باشید: "فَاذْكُرُونِی أَذْكُرْكُمْ" [بقره، ۱۵۲]؛ این یک اصل. بعد فرمود زیاد به یادِ من باشید: "یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْراً كَثِیرا [احزاب، ۴۱]؛ این اصلِ دیگر. (چیزی را كه خدا زیاد بشمارد معلوم می‌شود كه حدّ و حصرِ خاص ندارد). 🔸اگر خدا به یادِ آدم بود، هرگز انسان مَنسی نیست و فراموش نمی‌شود؛ گرچه خدا فراموش‌كار نیست: "وَمَا كَانَ رَبُّكَ نَسِیاً" [مریم، ۶۴]، ولی بعضی‌ها را از لطفِ خود دور می‌دارد. 🔸آن‌ كه در قیامت كور محشور می‌شود و به خدا عرض می‌كند: "رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِی أَعْمَی وَقَدْ كُنتُ بَصِیراً"، خدا می‌فرماید: "كَذلِكَ أَتَتْكَ آیاتُنَا فَنَسِیتَهَا وَكَذلِكَ الْیوْمَ تُنسَی" [طه، ۱۲۵،۱۲۶]، چون آیاتِ ما را فراموش كردی، امروز هم موردِ لطفِ ما قرار نمی ‌گیری؛ چنین كسی در قیامت كور است. 🔸اگر كسی مَنسیِ حق نبود بلكه مذكورِ الهی بود، می‌شود بینا؛ اگر بینا بود، یا جزءِ مقرّبین است یا جزءِ ابرار؛ چنین انسانی جاودانه زندگی می‌كند. 🔸پس اگر كسی به یادِ خدا بود، خدا به یادِ اوست؛ این یک. و اگر كثیراً به یادِ خدا بود، خدا كثیراً به یادِ اوست؛ این دو. و هر كس به یادِ خدا بود و خدا به یادِ او، او بیناست؛ این سه. و اگر كسی قلبش بینا بود، بسیاری از اسرارِ عالَم را می‌بیند؛ این چهار. و چیزی بالاتر و شیرین‌تر از شهودِ اسرارِ عالَم نیست؛ این هم پنج. 🔸این‌ها محصولِ تهذیبِ روح و تزكیهٔ نفس است، كه از تطهیرِ دل و احیای نام و یادِ حق در قلب شروع می‌شود.