🍃🌸 بسم الله الرحمن الرحیم 🌸🍃
#گفتگو
💠گفتگوی خبر گزاری مهر با دکتر مجید معارف در رابطه با شب های قدر
♦️ ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۹
✅ خدای تبارک و تعالی در سوره مبارکه بقره ۵ آیه در ارتباط با روزه نازل کرده است. شروع این آیات هم با این آیه است: یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ.. اگر خوب دقت کنیم در این مجموعه آیات روزه یک آیه یعنی آیه ۱۸۶ سوره بقره به «دعا» اختصاص دارد که میفرماید: وَإِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی وَلْیُؤْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ. معنای این مجموعه آیات این است که رمضان با دو امر معنوی، ارتباط دارد؛ یکی قرآن و دیگری دعا و نیایش. در آیه ۱۸۶ که پیش از این اشاره کردم خداوند نمیگوید که تو به بندگانم بگو یعنی درواقع واسطه رسول الله در این آیه حذف میشود و خداوند میفرماید «فانی قریب» یعنی من پیشتم، من نزدیکم نمیگوید بهشان بگو من نزدیکم و بعد با قید ضمانت میفرماید: من دعوت دعا کننده را وقتی که من را صدا بزند اجابت میکنم.
✅ براساس این آیه میتوان گفت خداوند آنقدر به ما نزدیک است که ما اجازه داریم بدون واسطه با او ارتباط برقرار کنیم. در سوره قاف هم میفرماید: «نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ» که باز هم تأکید بر نزدیک بودن خدا با ماست. در سوره مؤمن یا غافر هم خداوند با قید ضمانت مسئلهای را درباره دعا مطرح میکند که در ادامه نتیجه گیری ام از ذکر این آیات را عرض میکنم. در این آیه میفرماید: وَقَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ.
✅ بنابراین مشخص میشود که دعا از مقوله عبادت است و ماهیت عبادتی دارد. یعنی همانطور که به عنوان عبادت نماز میخوانیم و روزه میگیریم. بنابراین همانطور که در تمام شبانه روز میشود عبادت کرد در تمام شبانه روز هم میتوان دعا کرد. در چنین صورتی دعا دیگر فقط محدود به نیازمندان نمیشود. درکتاب الدعا اصول کافی هم روایاتی داریم مبنی براینکه امامان ما فرمودند: دعا در تمام حالات انسان وارد است، چه انسان در خوشی باشد و چه در ناخوشی باشد، چون مثلاً ما نماز را در وقت خاصی میخوانیم؟ نه؛ ما چه خوش باشیم چه ناخوش نماز میخوانیم.
✅ در خصوص فضیلت دعا کردن در ماه مبارک رمضان باید بگویم که در ماه مبارک رمضان دعا، بیشتر موضوعیت دارد. دلیلش هم این است که روزه حالت خودسازی برای انسان به وجود میآورد که قلب آدمی را رقیقتر میکند. اینها برای دعا زمینههای مناسبی است. در مورد شبهای قدر هم وقتی اعمال این شب را بررسی میکنیم میبینیم که خیلی به نماز زیاد خواندن توصیه نشده است، ولی به دعا کردن خیلی توصیه شدیم. پس دعا برای لیالی قدر موضوعیت ویژه دارد.
✅ در لیالی قدر دعا دو کارکرد دارد؛ یکی برای آمرزش گناهان و طلب مغفرت نسبت به خطاهای گذشته و دیگری برای ساختن یک آینده خوب. چون میدانیم که قرار است در این شبها مقدرات ما حداقل برای یک سال آینده مشخص میشود. خیلیها میگویند خب منم در نوشتن این مقدرات سهم دارم؟ بله. حتماً نقش داریم. درست است که مقدرات را مینویسند ولی وقتی دعا میکنیم چیزهایی که ما میخواهیم را برایمان مینویسند. برای همین به ما گفتند که در شبهای قدر اینگونه خدا را صدا بزنیم: اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ / و فِیمَا تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَکِیمِ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضَاءِ الَّذِی لَا یُرَدُّ وَ لَا یُبَدَّلُ / أَنْ تَکْتُبَنِی مِنْ حُجَّاجِ بَیْتِکَ الْحَرَامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمُ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمُ الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئَاتُهُمْ / وَ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِیلَ عُمُرِی وَ تُوَسِّعَ عَلَیَّ فِی رِزْقِ / وَ تُقَدِّرَ لِی فِی جَمِیعِ أُمُورِی مَا هُوَ خَیْرٌ لِی فِی دُنْیَایَ وَ آخِرَتِی یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین.
🔹 آداب عمومی دعا و زمانهای مناسب برای آن چیست؟
✅ کسی که میخواهد دعا کند باید بداند که برای چه خطایی دعا میکند اگر خطاهایش حق الله است قول بدهد که دیگر آن خطاها را تکرار نمیکند و توبه کند، چون خداوند از حق الله میگذرد ولی اگر خطاها از سنخ حق الناس است باید در صدد جبران آن بربیاید.