♦️ واضع علم نحو کیست؟ (قسمت سوم)
3️⃣ شخصی بادیه نشین از بازاری عبور می‌کرد و شنید که یکی از بازاریان در حال قرائت این عبارت است: «أَنَّ اللهَ بَرىءٌ مِنَ الْمُشْرِكِينَ وَرَسُولِهُ».
«رَسُوله» چه منصوب خوانده شود و چه مرفوع معنای آیه این گونه می‌شود: «همانا خداوند و رسول او از مشرکین بیزارند»، اما آن شخص مجرور خواند که بنابر قواعد نحوی عطف بر «المشرکین» خواهد بود و معنای آیه در این صورت این گونه می‌شود: «همانا خداوند از مشرکین و رسولش بیزار است»
آن بازاری «رَسُولُهُ» را مجرور خواند و شخص أعرابی پس از شنیدن این تلاوت با دست بر سر بازاری زد و او را مجروح کرد؛ زیرا طبق آنچه از گفتار او برمی‌آمد به رسول خدا کافر شده بود. نزاع نزد امیرالمؤمنین علیه‌السلام برده شد. حضرت به مرد بیابان‌گرد فرمود: «هر چند که اعراب او صحیح نبوده است؛ لکن از روی عمد چنین نخوانده است»
بعد از این حضرت به نگارش اصول نحو همت گماشت.
🤔 نتیجه تحقیق:
1. دلیل نامگذاری دانش "نحو" این است که ماده «نحو» در سخن امام علی علیه السلام در فرآیند تدوین این دانش آمده است: «إنح هذا النحوَ...» «ما أحسَنَ هَذا النَحوَ الَّذِي نَحَوتَ».
نحو در اینجا به معنای مثل و مانند است، إنح هذا النحوَ وَ أَضِفْ إِلَيهِ ما وَقَعَ إِلَيكَ، یعنی مانند من قصد کن و ادامه بده.
2. نه تنها امام علی علیه‌السلام دستور به تدوین علم نحو داده‌اند و بر آن نظارت داشته‌اند که خود نیز در برهه‌ای ممارست بر تدوین این دانش داشته‌اند.
3. با بررسی روایاتی که در این زمینه رسیده می‌توان ضرورت پرداختن به قواعد نحوی توسط امام علی علیه السلام را دریافت.
براساس این سه روایت تاسیس دانش نحو نه تنها برای حفظ زبان عرب از اعوجاج و دگرگونی که به دلیل کاربرد در رفع تخاصم نیز بوده است.
بنابراین از روایت اول و دوم ضرورت دانش نحو به عنوان یک دانش قابل استناد در قضاوت و رفع تخاصم نیز به درستی دریافت می‌شود.
برای دیدن روایات و گزارش‌های دیگر بنگرید به:
بحار، ج40، ص162، کنز الفوائد، ج۲، ص۱۰۹: اَلْعُلُومُ أَرْبَعَةٌ اَلْفِقْهُ لِلْأَدْيَانِ وَ اَلطِّبُّ لِلْأَبْدَانِ وَ اَلنَّحْوُ لِلِّسَانِ وَ اَلنُّجُومُ لِمَعْرِفَةِ اَلْأَزْمَانِ
المناقب، جلد۲، ص۴۷ و تسلیة المُجالس ج۱ ص۳۲۴: أنّ أبا الأسود كان يمشي خلف جنازة، فقال قائل: من المتوفّي؟ فقال أبو الأسود : اللّه، ثمّ إنّه أخبر عليّا عليه السلام بذلك فأسّس النحو.
الصراط المستقيم ج۱ ص۲۲۰، الفصول المهمة، ج۱، ص۶۸۰: ... اَلْكَلاَمُ كُلُّهُ ثَلاَثَةُ أَشْيَاءَ، اِسْمٌ وَ فِعْلٌ وَ حَرْفٌ فَالاِسْمُ مَا أَنْبَأَ عَنِ اَلْمُسَمَّى، وَ اَلْفِعْلُ مَا أَنْبَأَ بِهِ، وَ اَلْحَرْفُ مَا جَاءَ لِمَعْنًى... .
#محتوای_تولیدی #ادبیات #نحو
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
#پژوهش_مدرسه_علی‌بن‌ابی‌طالب_علیه‌السلام
╔═🦋🌸════╗
@pajohesh110
╚════🌼🦋