گفت و گو با لطف الله آجدانی، مورخ و پژوهشگر تاریخ ♦️ *لمپنیسم چیست و لمپن ها چه کسانی هستند؟!* تاریخ انتشار: چهارشنبه ٢٧تیر١٣٩٧ http://pasokhgooyan.blogfa.com/post/1708 🔹 برای یک لمپن فرقی ندارد که چه چیز و چه کسی را تایید یا تکذیب می کند، آن چه و آن کسی که به او نفع می رساند خوب است و چون اهل معامله به هر قیمتی است می کوشد تا آن چه را که بتواند بفروشد معامله کند‌. یعنی برایش فرقی ندارد که کتاب می فروشد یا شرافت خود را. آنها نرخ دارند و در انتظارند که کسی این نرخ را پرداخت کند تا در همان جبهه و یرای او شمشیر و عربده بکشند. لمپن ها حرمت شکن هستند. دارای منطق سست و ضعیف هستند. با خرد و اندیشه و منطق و استدلال پیوند چتدان نزدیکی ندارند‌. 🔹مازندنومه، سرویس سیاسی: در کتاب «فرهنگ علوم سیاسی» در تعریف واژه «لمپن» چنین آمده: گروه يا اقشار وازده جامعه است كه معمولاً ‌در حاشيه شهرهاي بزرگ جوامع صنعتي زندگي نموده و از ارتباط و اتصال با طبقات فعال و مولد جامعه بريده اند. اين گروه كه از جريان زندگي عادي به دورند، بدون شغل و حرفه اي مفيد زندگي خود را در شرايط بسيار نامطلوب و سخت بسر مي برند. اينان براي امرار معاش و گذران زندگي غالباً به كارهاي ناشايست و ضد انساني تن مي دهند. دزدان، چاقو كشان حرفه اي، اوباش، ولگردان ، روسپيان و جنايتكاران باجگير خرده پا و نظاير آن را اصطلاحاً در زمره اين افراد به حساب مي آوردند. 🔸در جوامعي كه در حال گذار به سوي صنعتي شدن مي باشند به مرور و با توسعه و صنعتي شدن بيشتر بيكاري و ورشكستگي دايمي اقشار خرده پا افزايش يافته و گرايش به تشديد بدبختي و فلاكت كارگراني كه تا پيش از اين هر كدام به حرفه اي مشغول بودند به پيدايش «لمپن ها» مي انجامد. در گفتگو با لطف الله آجدانی این اصطلاح را بیشتر واکاوی می کنیم 🔹مازندنومه: لمپنیسم به چه معنا و مفهومی است و لمپن ها به چه کسانی گفته می شود و ریشه های تاریخی شکل گیری و ظهور لمپنیسم و لمپن ها در جهان و ایران به چه زمانی باز می گردد؟ 🔸آجدانی: مفهوم لمپنیسم نخستین بار به طور جدی با آثار مارکس و به ویژه در کتاب نبرد طبقاتی در فرانسه و ایدئولوژی آلمانی او و با واژه لمپن پرولتاریا وارد ادبیات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شد. لمپن ها گروهی از مردم هستند که از طبقه خود فاصله گرفته و دیگر خود را متعلق به آن نمی دانند. در واقع لمپن ها طیف وسیعی از بی ریشه ها هستند که خاستگاه اولیه آنها می تواند از طبقات مختلف اما غالباً طبقات و اقشار و لایه های اجتماعی و اقتصادی پایین ریشه گرفته باشد که با فاصله از طبقه خود ریشه های طبقاتی خود را گسیخته و دنبال ارائه چهره جدیدی از خود هستند. چهره این بی ریشه ها را که غالبا از طبقات پایین دست جامعه بوده و با قطع تعلق طبقاتی خود به نوعی جامعه گریزی و جامعه ستیزی روی آوردند ، لزوما محدود به افراد دارای سطح پائین تحصیلی نیست ، بلکه چهره بسیاری از آنان را می توان در بعضی از افراد تحصیلکرده و حتی دارای سطح بالای تحصیلی هم دید. 🔸لمپن ها در آغاز ظهور خود گرچه غالبا شامل اراذل و اوباش قمه کش و قمار باز و فواحش بی سواد و کم سواد بودند ، اما دایره لمپنیسم به تدریج بعضی افراد تحصیلکرده را نیز در برگرفت. وجه مشترک همه لمپن ها، هرج و مرج طلبی و هوچیگری و اغتشاشگری است. اقدامات شان خاستگاه و بنیاد اندیشگی و ایدئولوژیک ندارد. رفتارهای شان غیر معمول و غیر معقول است و غالبا با نمایش های تخریبی و هوچیگری و غوغا سالاری و حاشیه سازی ، خودشان را به جامعه معرفی می کنند. 🔹مازندنومه: در ایران وضعیت چگونه بوده است؟ 🔸در فرهنگ نامه های ایرانی از جمله فرهنگ دهخدا و معین، از واژه لمپن به معنای فرد بیکاره و ژنده پوش نام برده شده که برای به دست آوردن پول به هر کار ناپستدی تن می دهد. دزدان و چاقوکشان و اراذل و اوباش و ولگردان و فواحش نخستین لمپن هایی هستند که رد پای آنها را در جوامع مختلف می توان یافت. اما به تدریج حیطه های مفهومی و قلمرو لمپن ها وترکیب اجتماعی آنان گسترش یافت و در اشکال مختلف، چهره خود را در سیاست، اجتماع، فرهنگ، هنر و رسانه ها باز تولید کرده و نشان داد. 🔸در تاریخ و سیاست در ایران، جریان لمپنیسم و لمپن ها در مفهوم جدیدش ، چهره خود را نخستین بار در عصر قاجار و مشروطه و با حضور لوطی ها و داش ها و مشدی ها و جاهل های قمه کش و گردنه گیر نشان داد. لوطی های محله دوچی تبریز و داش مشدی های کاشان مانند نایب حسن و برادران و پسرانش در عصر قاجار و شعبان بی مخ و احمد عشقی و رمضون یخی و بچه های سنگلج و گلوبندک در عصر پهلوی که در واقعه کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و سرکوب مصدق و نهضت ملی ایران نقش مهمی داشتند ، نمونه هایی از لمپن ها در تاریخ معاصر ایران هستند . 🔹مازندنومه: خاستگاه فکری جریان لمپنیسم چیست و لمپن ها به دنبال چه اهدافی بوده و همدستان آنها چه کسانی هستند؟ ?