〰〰〰〰〰🇮🇷🕊🍃
استاد قرائتی حفظه الله
سوره کهف
أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحابَ الْكَهْفِ وَ الرَّقِيمِ كانُوا مِنْ آياتِنا عَجَباً «9»
آيا پنداشته‌اى كه اصحاب كهف و رقيم، از نشانه‌هاى شگفت ما بودند؟
إِذْ أَوَى الْفِتْيَةُ إِلَى الْكَهْفِ فَقالُوا رَبَّنا آتِنا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً وَ هَيِّئْ لَنا مِنْ أَمْرِنا رَشَداً «10»
آنگاه كه آن جوانمردان به غار پناه بردند، گفتند: پروردگارا! از سوى خود رحمتى به ما عطا كن و براى ما رشدى در كارمان فراهم ساز.
فَضَرَبْنا عَلَى آذانِهِمْ فِي الْكَهْفِ سِنِينَ عَدَداً «11»
پس ما تا چند سالى كه در آن غار بودند، بر گوشهاى آنان (پرده‌ى خواب و بيهوشى) زديم.
🍃🕊نکته ها :
«رقيم» به معناى نوشته و لوحى است كه داستان اصحاف كهف برآن نوشته شده و نام آنان برآن رقم خورده است. «كهف» به غار بزرگ گفته مى‌شود.
آيه مى‌گويد: مهم‌تر از خواب كردن چند نفر در غار و سپس بيدار كردن آنها، ايجاد زيبايى‌هاى متعدد و فراوان در روى زمين و سپس محو كردن آنهاست. زيرا ماجراى اصحاب كهف، در برابر قدرت الهى چندان شگفت انگيز نيست.
ماجراى اصحاب كهف، بعد از زمان حضرت عيسى و قبل از بعثت پيامبر اسلام و در سرزمين روم و شهر افسوس بوده و طاغوتشان دقيانوس نام داشته است. درس عبرتى كه از اين حادثه مى‌توان گرفت، درسِ هجرت و پايمردى و امدادهاى الهى است و نبايد كارى به مكان وزمان و تعداد و ... داشت.
جلد 5 - صفحه 144
ظاهراً اصحاب كهف و رقيم، نام يك گروه باشد. وبرخى رقيم را نام منطقه‌ى اصحاب كهف دانسته‌اند. گرچه در برخى تفاسير، اصحاب رقيم را آن سه نفرى دانسته‌اند كه براى كسب و كار و زندگى، از خانه بيرون رفتند، در راه باران گرفت و به غارى پناهنده شدند. با ريزش قطعه سنگى از كوه، دَرِ غار بسته شد و آنان زندانى شدند. آنان هر يك كار خير و خالصانه‌اى را كه انجام داده بودند يادآور شدند و از خدا خواستند به خاطر آن عمل، آنان را نجات دهد. در هر نوبت، كمى سنگ كنار مى‌رفت، تا سرانجام نجات يافتند. پيامبر صلى الله عليه و آله پس از نقل اين داستان فرمودند: هركه با خدا باشد نجات مى‌يابد
«فِتيَة» جمع «فَتى» به معناى جوانمرد است. امام صادق عليه السلام فرمودند: «فتى»، به انسان با ايمان گفته مى‌شود، زيرا خداوند آنان را با آنكه سالمند بودند، ولى به سبب ايمانشان، «فتى» معرّفى كرده است. «2»
«رَشَد» به معناى رُشد، نجات و رضاى الهى آمده است «3» و در اين سوره سه مورد كلمه‌ى رشد به كار رفته است: در داستان اصحاب كهف، داستان موسى و خضر (آيه 66) و پيامبر اسلام (آيه 23).
«2». «كانوا شيوخاً فسمّاهم اللّه عزّوجلّ فتية بايمانهم» كافى، ج 8، ص 398؛ تفسير نورالثقلين.
«3». تفسير مجمع‌البيان.
جلد 5 - صفحه 145
در حديثى آمده است كه مراد از «فَضَرَبْنا عَلَى آذانِهِمْ» زدن بر گوشهاى آنان، خواب سيصد و نه ساله و زنده شدن مجدّد آنان است. «1»
🍃🕊پیام ها :
1- براى حفظ دين، جوانمردى، گذشت از رفاه و آسايش و هجرت لازم است. «أَوَى الْفِتْيَةُ إِلَى الْكَهْفِ»
2- دعا همراه با تلاش و حركت مؤثّر است. أَوَى ... رَبَّنا
3- هجرت از محيط فاسد براى حفظ ايمان و ارزشها، كارى جوانمردانه است. «أَوَى الْفِتْيَةُ إِلَى الْكَهْفِ»
4- هجرت و قيام براى خدا، زمينه‌ى دريافت امدادهاى الهى است. «أَوَى الْفِتْيَةُ إِلَى الْكَهْفِ .. فَضَرَبْنا»
🍃🕊🇮🇷〰〰〰〰〰〰〰