✍آداب تغذیه بر اساس مبانی طبّ سنّتی ایرانی ( ۳ ) 5⃣قانون پنجم: مقدار غذا برحسب عادت و قوّت ←مقدار غذا باید به اندازه­ ای باشد که بعد از غذا این علائم بروز نکند: کشیدگی دنده­ ها، احساس سنگینی و نفخ، آروغ ترش، تنگی نفس، سنگینی سر و خواب آلودگی. ←البته میزان دریافت غذا در هرکس متفاوت است. افرادی که قوّت هاضمه قوی­تری دارند، قادر هستند حجم بیشتری از غذا را در یک وعده دریافت کنند و برعکس افرادی که هاضمه ضعیف­تری دارند، باید حجم غذا را کاهش دهند و بر تعداد وعده­ها بیافزایند. ←همچنین اگر کسی عادت داشته که حجم زیادی غذا بخورد و به یکباره حجم آن را کم کند یا اگر عادت به مصرف غذای کم داشته و به یکباره مقدار آن را زیاد کند، دچار عوارضی خواهد شد. تغییر عادت باید در درازمدّت صورت گیرد. 6⃣قانون ششم: سکون بعد از غذا ←بعد از خوردن غذا لازم است که بدن در حالت آرامش قرار بگیرد تا هضم به­ درستی صورت بگیرد. بدترین چیز برای هضم غذا، حرکت­های شدید است؛ یعنی ورزش بعد از غذا مناسب نیست. امّا حرکت­های خفیف که باعث انحدار (پایین رفتن) غذا و قرار گرفتن آن در قعر (تَه) معده می­شوند، کمک به هضم بهتر غذا می­کنند. به همین منظور توصیه شده است که بعد از غذا چند قدم راه رفته شود [«سِر بعدَ العَشاء ولو بِقَدَمَینِ» یعنی بعد از غذای شب راه برو هرچند دوقدم!] و سپس چند دقیقه به پهلوی راست و بعد مدت طولانی­تری به پهلوی چپ دراز کشیده شود. موقع برخاستن نیز از پهلوی راست بلند شوید. همچنین اعراض نفسانی شدید مثل غم و شادی فراوان باعث تشویش در هضم می­گردد. امّا حرکت قبل از غذا به دفع فضولات بدن و افزایش حرارت غریزی برای هضم و جذب بهتر غذا کمک می­کند. 7⃣قانون هفتم: مراعات عادت و لذّت در امر تغذیه ←به تعبیر حکمای طبّ سنّتی، عادت حکم طبیعت ثانویه را دارد و توجّه به آن در هر امری لازم و ضروری است. در بحث تغذیه نیز اگر فردی به غذایی عادت دارد و با میل و رغبت فراوان آن را می­خورد، طبیعت بدنش آن را بهتر هضم و جذب می­کند. و اگر به اکراه و اجبار غذایی به کسی داده شود، طبیعت (قوّه مدبّره و هوشمند کنترل کننده اعمال بدن که موکّل نفس ناطقه است) آن را قبول نمی­کند. ←البته دو نکته در این­جا هست: یکی این که فرد عادت به مصرف غذاهای بد داشته باشد که طبق این قاعده فکر می­کند تکرار همین روش خوب است! که در این­جا باید به مرور عادتش را تغییر دهد. ←دوم این که معمولاً اکثر افراد در مقابل غذای لذیذ و خوشمزه، کنترل شهوت خود را از دست می­دهند و پرخوری می­کنند که خود باعث بروز عوارضی می­گردد. درمجموع اگر دو غذا موجود بودند که هر دو کیفیت خوبی داشتند، بهتر است غذایی که فرد از آن لذّت بیشتری می­برد، بخورد؛ به شرط افراط نکردن در مصرف! ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa