🖌یادداشت
📗وامداریِ ذاتیِ دین به اخلاق
◀️قسمتِ ششم
❇️این مسیر نیز در تمامِ مولّفههای ساختاریِ آن وابسته و مبتنی بر اخلاق است؛ زیرا 1- رسولِ صادق میبایست دانشِ اخلاقی و همچنین توانایی مهارتی در جهتِ بهبودِ وضعیّتِ اخلاقیِ جامعه را داشته باشد و این ضرورت جز با پذیرشِ حُسن و قُبح ذاتیِ افعال پدید نمیآید.
❇️به بیانِ دیگر فردی که از این طریق به اثباتِ رسالت تمسّک میجوید باید پیش از این طریق پذیرفته باشد که داشتنِ چنین معرفتی برای نبیّ ذاتاً خوب و نداشتنِ آن ذاتاً نقص و بد است و همچنین بهبودِ وضعیّتِ اخلاقیِ جامعه ذاتاً خوب است.
❇️2- واجِد بودنِ خصوصیّاتِ رفتاریِ مذکور مبتنی بر پذیرشِ حُسن و قُبح ذاتیِ افعال است؛ زیرا فردی که به حُسن و قُبح ذاتیِ افعال باور ندارد نمیتواند بپذیرد که رسولِ خدا همواره باید خصوصیّاتِ مذکور را داشته باشد. به بیانِ دیگر فردی که باورمند به حُسن و قُبح ذاتیِ افعال نیست باید به این لازمه تن دهد که رسولِ خدا گاهی میتواند خَلافِ امور یادشده را مرتکب شود؛ مثلاً میتواند خیانت کند؛ دزدی کند؛ به ناموسِ مردم تجاوز کند یا دروغ بگوید. بر این اساس، چنین فردی نمیتواند از طریقِ فضائل اخلاقی به اثباتِ رسولِ خدا پل بزند.
❇️3- گفته شد که خصوصیّاتِ فکریِ مذکور میتواند توسّطِ نصّ و همچنین اعجاز تقویّت گردد. پیش از این روشن شد که طریقِ «نصّ» و «اعجاز» هر دو وابسته به اخلاق هستند؛ بنابراین عواملِ تقویّت کنندهی صدقِ رسولِ خدا مبتنی بر اخلاقِ فطری است.
❇️از مجموعِ این سخنان آشکار میگردد که طریقِ «مجموعِ شواهد و قرائن» هم در خصوصیّاتِ فکری و رفتاری و هم در عواملِ تقویّت کننده (اعجاز و نصّ) وابسته به اخلاق است.
❇️در مقامِ جمع بندیِ این بحث، بار دیگر مدّعای خود را که اکنون به اثبات رسیده است بارِ دیگر تکرار میکنم: «معناداریِ رسالت در گروِ وجودِ راهی برای تشخیصِ رسولِ صادق است. در ادیانِ ابراهیمی سه راهِ اعجاز، نصّ و مجموعِ شواهد و قرائن برای تشخیصِ رسولِ صادق پیشنهاد شده است. تاکنون آشکار شد که هر سه راه در ذات و بُنِ خود وابسته به اخلاق هستند؛ بنابراین مُنکر اخلاقِ فطری و حُسن و قُبحِ ذاتیِ افعال راهی برای تشخیصِ رسولِ صادق ندارد و مفهومِ «رسالت» برای چنین فردی دارای معنای محصّلی نیست».
https://t.me/keramatlogic
❇ انجمن علمی فلسفه و عرفان اسلامی
🆔️
https://eitaa.com/philosophymazaheb ایتا
🆔️
https://t.me/philosophy_mazahebتلگرام
🆔️https://instagram.com/philosophymazahebاینستاگرام