. 📝 رسول الله از طرف پروردگار امر می‌شوند تا اعلام کنند که من کسی نیستم که مانند شما پروردگار را پرستش کنم : «وَلا أَنَا عَابِدٌ مَا عَبَدْتُم» 📝 همان‌گونه که شما هم کسی نیستید که مانند من پروردگار یکتا را پرستش کنید : «وَلا أَنْتُمْ عَابِدُونَ مَا أَعْبُدُ». 📝 اسم فاعل بودن «عَابِدٌ» در آیه چهارم و «عَابِدُونَ» در آیه پنجم که برخلاف فعل، ثبات و دوام را می رساند، این معنا را می‌فهماند که پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه وآله وسلم، اصلا اهل عبادت کردن مانند آنها نیستند و در مقابل آنها نیز اصلا اهل یکتاپرستی نیستند. 📝 به عبارت دیگر، سخن حضرت رسول این است که نوع عبادت من، از طرف پروردگار سبحان آمده و نوع عبادت شما، از جانب خودتان بوده و جعلی است. 📝 ما مسلمانان برای تعظیم و عبادت معبودمان، همان نوعی را پیش می‌گیریم که خودش بیان فرموده است در حالی که شما کافران برای تعظیم و عبادت معبودهایتان، روشی ساختگی را در پیش گرفته‌اید. 📝 دلیل برداشت مزبور، مصدری بودن "ما" به همراه افعال بعد از خود به تاویل مصدر رفته و در نتیجه، «مَا عَبَدْتُم» به معنای "عبادتکم" و «مَا أَعْبُدُ» به معنای "عبادتی" خواهد بود. 📝 این نکات نشان می‌دهد که در پیشنهاد دیگر کافران، سخن از یکسان شدن نوع پرستش و عبادت به میان آمده است، به این معنا که ای رسول! اگر تو نوع عبادت ما را برای پرستش خدایت انتخاب کنی ما نیز نوع عبادت تو را در عبادتمان لحاظ می‌کنیم. 📝 دلیل ارائه‌ی دو معنای متفاوت برای آیات سوم و پنجم که کاملا مشابه یکدیگرند : «وَلا أَنْتُمْ عَابِدُونَ مَا أَعْبُدُ»، علاوه بر تفاوت در موصوله و مصدری بودن "ما" در آنها، تفاوت آیات دوم و چهارم است، زیرا آیه دوم مقدمه آیه سوم و آیه چهارم مقدمه آیه پنجم محسوب می‌شوند و تفاوت مقدمه، موجب تفاوت ذی المقدمه نیز می‌شود. 📝 ادله‌ی تفاوت‌های آیات دوم و چهارم چنین است : ۱. «أَعْبُدُ» در آیه‌ی دوم، فعل مضارع بوده و «عَابِدٌ» در آیه چهارم، اسم فاعل است. ۲. فعل «تَعْبُدُونَ» در آیه‌ی دوم، مضارع است و فعل «عَبَدْتُم» در آیه چهارم، ماضی است. ۳. «لا أَعْبُدُ» در آیه ی دوم، جمله فعلیه است و «وَلا أَنَا عَابِدٌ» در آیه چهارم، جمله اسمیه. ۴. از آن جا که آیه‌ی چهارم با آمدن "واو" در ابتدای آن به آیه‌ی دوم عطف شده، تفاوتشان با یکدیگر را می‌رساند؛ چنان که اقتضای عطف همین است. ۵. ایجاد معنای جدید در تکرار، بهتر از تاکید دانستن تکرار است که از آن به قاعده‌ی «التأسیس اولی من التاکید» یاد می‌شود. 📖 ۳. توحید در روش عبادت (آیه ۶) 📝 آیه آخر، توحید در روش عبادت را مطرح می‌کند؛ بدین معنا که آن حضرت به ارائه‌ی این مطلب مامور می‌شوند که بگویند سیره و روش عبادی من، با سیره‌ی عبادی شما متفاوت است : «لَکُمْ دِینُکُمْ وَلِىَ دِین». 📝 سیره‌ی عبادی پیامبر مبتنی بر بندگی است و سیره‌ی عبادی مشرکان نوعی معامله‌گری و اظهار اشرافی‌گری است. 📝 تفاوت در سیره‌ی عبادی دو گروه از آن جا ناشی می‌شود که برخی از اعمال عبادی‌شان مشابه هم بود، مانند داشتن طواف خانه‌ی خدا که مسلمانان، پوشیده طواف می‌کردند ولی کافران، عریان به طواف می‌پرداختند و روش‌شان با پیامبر فرق می‌کرد. 📝 آخر آن که منظور از "دین" در آیه‌ی پایانی، آیین و مذهب نیست، زیرا نزد خدا، تنها دین، اسلام است : «ان الدِین عند اللَّه الاسلام» 📝 و خداوند برای کافران، دین و آئینی قائل نیست، پس "دین" در این آیه به معنای روش است و معنای آیه چنین است : «لَکُمْ دِینُکُمْ فی العباده وَ لِىَ دِینی فی العباده». 📜 نتیجه : 📝 سوره‌ی کافرون به منظور اصلاح عبودیت بندگان و بیان وظایف بندگی در مقابل شرک مشرکان و کافران، در امر توحید عملی در عبودیت پروردگار نازل شده است. 📝 و از آنجا که این سوره از سوره‌های یک جمله‌ای است که از فعل امر «قُلْ» و مقول قول تشکیل شده است و اصل سخن در آن چیزی است که بعد از فعل امر «قُلْ» می‌آید؛ در سه دسته آیات در مقابل شرک کافران، بر توحید عملی خداوند (توحید عملی در عبودیت پروردگار) تاکید دارد که عبارت باشد از بیان سه نوع توحید در معبود، توحید در نوع عبادت و توحید در روش عبادت. 📝 بر این اساس جهت هدایتی سوره مبارکه کافرون، «توحید عملی در عبودیت» است. 📚 ترجمه آیت‌الله مکارم شیرازی. 📚 درس‌نامه روش تدبر، حجت‌الاسلام محمدحسین الهی‌زاده. 🌺 ادامه دارد... ✅ برداشت و نشر مطالب کانال جامع شهید محمدی قرقی، با ذکر صلوات آزاد می‌باشد. 💐 اَلـلَّـهــُمَّ صـَـلِّ عَـلَـى مُـحَـمــَّدٍ وَ آلِ مُـحَـمــَّدٍ وَ عَـجِّـلْ فَرَجَــهُمْ 💐 🌷برای مشاهده یکپارچه و کامل تدبر در قرآن به وبسایت شهید محمدی قرقی مراجعه نمایید. http://pshrmq.blog.ir/1396/05/04 ☀️ كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِّيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَ لِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ ☀️ @pshrmq‌‌