کیفیّت تسبیح خداوند توسّط موجودات عالم دو نکته را اینجا در باب تسبیح بگویم: اوّلاً در اینجا میفرماید که «سَبَّحَ لِله‌ ما فِي‌ السَّمّْوّْتِ ‌وَ ما فِي ‌الاَرض»؛ یعنى تنها تسبیح‌‏کننده‌‏ى خدا، شما نیستید که انسانید و عاقلید و باشعورید بلکه همه‌‏ى اشیاء عالم، چه آنچه در زمین است و چه آنچه در آسمانها است و از دسترس شما دور است، همه‌‏ى اینها، خدا را تسبیح میکنند. خب، تسبیح میکنند یعنى چه؟ بعضى گفته‌‏اند که تسبیح موجودات عالم عبارت است از اینکه موجودات عالم با وجود خودشان، [یعنى] همین که «هستند»، حکایت‏‌کننده‌‏ى از وجود خدا، و از عظمت خدا، و از کمال خدا هستند... بعضى دیگر گفته‏‌اند که معناى تسبیح موجودات این است که همه‌‏ى موجودات در یک حال حرکت دائمى هستند، و «سَبَّحَ» و «سَبَحَ» را از یک مادّه گرفته‏‌اند، به یک معنا گرفته‌‏اند، به معناى شناورى. تسبیح موجودات چیزى فراتر از این است. فقط زبان بى‌‏زبانى موجودات نیست که خدا را تسبیح میگوید؛ یعنى این سنگ غیر از اینکه با اصلِ وجود خود میفهماند خدا هست و خدا کامل است، علاوه‌‏ى بر این، تسبیح میکند خدا را؛ حالا آن تسبیح چیست؟ ما نمیدانیم. دلیل بر این ادّعا آیه‌‏ى دیگر قرآن است که میفرماید: وَ اِن مِن شَيءٍ اِلّا يُسَبِّحُ بِحَمدِه؛ هیچ چیزى نیست مگر اینکه تسبیح میکند به حمد پروردگار و ستایش پروردگار؛ بعد دنبالش میگوید: وَلـّْكـِن لاتَفقَهونَ تَسبيحَهُم؛ امّا شما تسبیح آنها را نمیفهمید. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی حشر، ص 22 پیوند خرید @qom_khamenei_ir