📚بر کرانۀ کافی 🍃#فرسته_دوم مروری کوتاه بر باب اول و دوم کتاب الصیام: 1. بَابُ مَا جَاءَ فِي فَضْلِ الصَّوْمِ وَ الصَّائِم‏ (روایاتی که در فضیلت روزه و روزه‎‌دار رسیده‎‌است.) شامل هفده روایت احادیث این باب دربارۀ جایگاه روزه و آثار روزه در دنیا و آخرت است. اولین روایت این باب، روایت مشهوری از امام باقر علیه‌السلام است: عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسى‏، عَنْ حَرِيزٍ عَنْ زُرَارَةَ: عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ، قَالَ: «بُنِيَ الْإِسْلَامُ عَلى‏ خَمْسَةِ أَشْيَاءَ: عَلَى الصَّلَاةِ، وَ الزَّكَاةِ، وَ الْحَجِّ، وَ الصَّوْمِ‏ وَ الْوَلايَةِ وَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ: الصَّوْمُ جُنَّةٌ مِنَ النَّارِ». روایت ششم این باب مشتمل بر عبارتی است که صاحبان غریب الاثر به توضیح آن پرداخته‌اند: عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ، عَنْ سَلَمَةَ صَاحِبِ السَّابِرِيِّ، عَنْ أَبِي الصَّبَّاحِ: عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ، قَالَ: «إِنَّ اللَّهَ- تَبَارَكَ وَ تَعَالى‏- يَقُولُ: الصَّوْمُ لِي، وَ أَنَا أَجْزِي عَلَيْهِ» در شرح عبارت « أَنَا أَجْزِي عَلَيْهِ» مطالب بسیاری بیان شده که دو مورد از آن عبارت است از: ابن اثیر در «النهایه فی غریب الحدیث و الاثر» می‌گوید: «بهترین تفسیری که برای این حدیث شنیده‌ام این است: همۀ عباداتی که بندگان به واسطۀ آن به خدا تقرب می‌جویند از جمله نماز و حج و صدقه و قربانی و... مشرکان نیز خدایان خود را با آن عبادات، می‌پرستیدند. اما شنیده نشده که گروهی از مشرکین و صاحبان نحل خدایان خود را با روزه پرستیده باشند. روزه عبادتی است که فقط با تشریع شناخته شده‌است.» (ابن‌اثیر، ج1، ص270) علامه مجلسی در مرآه العقول وجه جدیدی برای معنای عبارت از قول سید المحققین نقل می‌کند: «بی‌نیازی از غذا صفت خداوند متعال است. گویا می‌گوید روزه‌دار با صفتی از صفاتم به من تقرب می‌جوید.» (مجلسی، ج16،ص200) 2. بَابُ فَضْلِ شَهْرِ رَمَضَان‏ (فضیلت ماه رمضان) شامل هفت روایت علل فضیلت ماه رمضان در این روایات: • استناد به آیۀ «انّ عدّه الشهور عند الله اثنی عشر شهراً...» و تفسیر آن • به سبب شب قدر • به سبب عفو و غفران خاص و فراگیر الهی در این ماه لازم به ذکر است این باب شامل سه روایت نبوی صلی‌الله علیه و آله از زبان امام صادق علیه‌السلام، دربارۀ فضیلت ماه رمضان است؛ از جمله خطبۀ مشهور ایشان در روزهای پایانی ماه شعبان. عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ، عَنْ عَمْرٍو الشَّامِيِّ: عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ، قَالَ: « «إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنا عَشَرَ شَهْراً فِي كِتابِ اللَّهِ يَوْمَ‏ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ» فَغُرَّةُ الشُّهُورِ شَهْرُ اللَّهِ عَزَّ ذِكْرُهُ، وَ هُوَ شَهْرُ رَمَضَانَ، وَ قَلْبُ شَهْرِ رَمَضَانَ لَيْلَةُ الْقَدْرِ، وَ نُزِّلَ الْقُرْآنُ فِي أَوَّلِ لَيْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ، فَاسْتَقْبِلِ الشَّهْرَ بِالْقُرْآنِ». شرح مختصر برخی واژه‌ها و عبارات: غرّة كلّ شي‏ء: أوّله و أكرمه. و النفيس من كلّ شي‏ء غرّة. قلب كلّ شي‏ء: لبّه و خالصه و محضه. علامه مجلسی در تبیین عبارت: « فَاسْتَقْبِلِ الشَّهْرَ بِالْقُرْآنِ» می‌گوید: «مراد امر به تلاوت قرآن در اولین شب از این ماه است.» #سحر_دادخواه ---------------- @qranhadisesf @Qoranui