💥انسان و همدم رباتیک! 🖋روزگاری، هیوبرت دریفوس، فیلسوف معروف فناوری و اینترنت، ادعا کرد که رایانه‌ها نمی‌توانند انسان را در بازی شطرنج شکست دهند. اما طولی نکشید که مهندسان او را به رقابت با یک رایانه دعوت کردند. در این مسابقه، دریفوس شکست خورد. با این حال، او گفت: "رایانه ممکن است یک کودک یا بازیکن ناماهری مثل من را شکست دهد، اما مطمئناً نمی‌تواند انسانی خبره و ماهر یا یک استاد شطرنج را مغلوب کند." اما زمان زیادی نگذشت که مهندسان رایانه‌ای به نام «دیپ بلو» ساختند که در نهایت توانست در سال ۱۹۹۷ کاسپاروف، استاد بزرگ شطرنج، را شکست دهد. بله! با شکست این استاد بزرگ شطرنج، دریفوس نیز در پیش‌بینی خود شکست خورد. اما موضوع قابل توجه این بود که علی‌رغم هیجان مردم برای مشاهده رقابت دیپ بلو و کاسپاروف، استقبال چندانی از برنامه‌های شطرنج رایانه‌ای نشد. انسان‌ها ترجیح می‌دهند شطرنج را به‌صورت دو نفره و با یک انسان دیگر بازی کنند. حتی بازی شطرنج با رایانه زمانی جذابیت داشت که به‌صورت برخط و در برابر بازیکنان واقعی صورت پذیرد. این تجربه، اثباتگر یک حقیقت بود: فناوری با همه کارایی و سرعت و قدرت خود هرگز نمی‌تواند جایگاه انسان را برای انسان بگیرد. بدون شک، هم‌صحبتی با هوش مصنوعی می‌تواند آموزنده باشد. اما حتی با وجود اینکه هوش مصنوعی اکنون توانسته آزمایش تورینگ را با موفقیت پشت سر بگذارد و با انسان به گونه‌ای تعامل کند که او متوجه مصنوعی بودنش نشود، باز هم نمی‌تواند جایگزین نیاز انسان به یک همدم واقعی شود. انسان‌ها به یک همدم واقعی نیاز دارند؛ موجودی با احساسات و ویژگی‌های روحی و روانی مشابه خود. ربات‌ها هرچند در برابر هزاران سؤال صبور باشند و خسته نشوند، نمی‌توانند جای یک همراه و همدم انسانی را پر کنند. ما نیازمند همدمی هستیم که از طرفی ما را بفهمد و درک کند تا آرامش پیدا کنیم و از طرف دیگر مواظب باشیم که او را نرنجانیم و حتی از او نرنجیم تا تکامل روحی و اخلاقی پیدا کنیم. انسان فقط به افزایش اطلاعات نیاز ندارد؛ بلکه نیازمند تعاطف واقعی، تعالی معنوی و تکامل وجودی است. این تعاطف و تعالی و تکامل تنها با تعامل واقعی با همنشینانی روحمند و ادراکمند و رعایت حقوق و عواطف آنها و رعایت شدن از سوی آنها حاصل می‌شود. زندگی مدرن و انتخاب پدیده‌های فناورانه (تکنولوژیک) مانند هوش مصنوعی، حتی پدیده‌های جاندار (بیولوژیک) غیر انسانی، این نیاز اساسی انسان را به چالش می‌کشند. حالا بیایید این آیه قرآن را دوباره بخوانیم و در آن تفکر کنیم: وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ (روم، ۲۱) از نشانه‌های خداوند این است که «از خودتان» برایتان همسرانی آفرید تا با آنان «به آرامش» برسید و بین شما «محبت و مهربانی» قرار داد، همانا در این حقیقت نشانه‌هاست برای «آنان که اهل فکر و اندیشه اند». دکتر سید روح‌الله موسوی 🔴کانال مطالعات فرهنگ وفضای مجازی https://eitaa.com/joinchat/1256587499Ca01c6ba136