استاد آیت الله محمد هادی 🔅🔅🔅 🔰درس نهم:اختلاف مصحف‌ها 🔸نمونه‌اى از اختلافات مردم دربارۀ مصحف‌ها و تعصب آنان نسبت به قرائت‌هاى صاحبان اين مصحف‌ها را در اينجا مى‌آوريم: ▪️حذيفه در بازگشت از جنگ سرزمين ارمنستان، به سعيدبن‌عاص گفت: «در اين سفر به موضوعى برخورد كردم كه اگر ناديده گرفته شود موجب اختلاف مردم در مورد قرآن خواهد شد و هيچ‌گاه نمى‌توان آن‌را چاره كرد». سعيد پرسيد: 🔹«موضوع چيست‌؟» حذيفه گفت: «مردمى را از حمص ديدم كه تصور مى‌كردند قرائت آنان بهتر از قرائت ديگران است و آنان قرآن را از مقداد فراگرفته بودند. ▪️مردم دمشق را ديدم كه مى‌گفتند: قرائت آنان بهتر از ديگر قرائت‌هاست. اهل كوفه را ديدم كه قرائت ابن‌مسعود را پذيرفته‌اند و دربارۀ قرائت او چنين عقيده‌اى دارند. همچنين مردم بصره را ديدم كه قرآن را طبق قرائت ابو موسى اشعرى قرائت مى‌كنند و مصحف او را لباب‌القلوب مى‌نامند». چون حذيفه و سعيد به كوفه رسيدند، حذيفه اين موضوع را با مردم در ميان گذاشت و از آنچه بيم داشت به آنان هشدار داد. صحابۀ پيامبر صلى الله عليه و آله و بسيارى از تابعين با وى موافقت كردند، اما اصحاب ابن‌مسعود به‌وى اعتراض كردند كه: چه ايرادى به ما دارى‌؟ مگر جز اين است كه ما قرآن را مطابق قرائت ابن‌مسعود قرائت مى‌كنيم‌؟ حذيفه و موافقان او به‌خشم آمدند و به آنان گفتند: «ساكت باشيد كه به خطا مى‌رويد». حذيفه گفت: «به خدا سوگند اگر زنده باشم اين موضوع را با خليفۀ مسلمين(عثمان) در ميان مى‌گذارم تا چاره‌اى بينديشد». ▪️حذيفه وقتى با ابن‌مسعود روبه‌رو شد مطلب را با او در ميان گذاشت؛ ولى ابن‌مسعود با حذيفه به درشتى سخن گفت. سعيد سخت عصبانى شد و مجلس را ترك كرد؛ مردم نيز پراكنده شدند و حذيفه با عصبانيت براى ملاقات با عثمان حركت كرد. 🔸همچنين يزيد نخعى مى‌گويد: «در زمان ولايت وليدبن‌عقبه - كه از جانب عثمان والى كوفه بود - به مسجد كوفه رفتم، در آنجاگروهى جمع بودند و حذيفه در ميان آن جمع بود. در آن وقت مسجد گماشته‌اى نداشت. كسى فرياد برآورد: آنان كه پيرو قرائت ابوموسى‌اشعرى هستند به زاويۀ نزديك باب رفته، آنان كه پيرو قرائت ابن‌مسعودند به زاويۀ نزديك خانۀ عبداللّه بيايند. دو گروه دربارۀ آيه‌اى از سورۀ بقره اختلاف داشتند؛ يكى مى‌گفت «وَاَتِمّوا الْحَجَّ‌ و الْعُمْرَةَ‌ لِلْبَيْتِ‌» و ديگرى مى‌گفت «وَ أَتِمُّوا الْحَجَّ‌ وَ الْعُمْرَةَ‌ لِلّهِ‌» .حذيفه سخت برآشفت و گفت: «همين اختلافات پيش از شما نيز وجود داشت و موضوع مراجعۀ به عثمان را مطرح كرد». 🔸ابن اشته از انس‌بن‌مالك روايت كرده‌است كه: «مردم در زمان عثمان در كوفه نسبت به قرآن اختلاف داشتند؛ معلمى، قرآن را طبق قرائت يكى از صاحبان مصحف‌ها تعليم مى‌داد و معلمى ديگر، طبق قرائت ديگر. اين اختلاف بين جوانان كشيده مى‌شد و سپس به معلمان مى‌رسيد و هر يك قرائت ديگرى را غلط‍‌ مى‌شمرد. اين خبر به عثمان رسيد، گفت: در اينجا [مدينه] در قرآن اختلاف داريد و آن‌را به غلط‍‌ مى‌خوانيد، پس آنكه دورتر است بيشتر به بيراهه مى‌رود و آن را دستخوش اختلاف قرار مى‌دهد. اگر حوادثى از اين قبيل مربوط‍‌ به اختلاف قرائت قرآن به‌وسيلۀ مردانى آگاه همچون حذيفة‌بن‌يمان - كه خدايش رحمت كند - پيش‌بينى نمى‌شد، به حوادثى ناخوشايند و فتنه‌هايى بدفرجام منتهى مى‌گرديد. 🖇ادامه دارد.... 🌴🌴🌴 قدر ار نشناسد دل و کاری نکند بس که از این حاصل ایام برد 🔅 تفسير و علوم قرآنی @rahighemakhtoom