#آموزش
#علوم_قرآنی
استاد آیت الله محمد هادی
#معرفت
🔅🔅🔅
🔰درس دوازدهم:قرائت حفص
⏪ويژگى قرائت حفص
🔻يگانه قرائتى كه داراى سندى صحيح و با پشتوانۀ جمهور مسلمين استحكام يافته، «قرائت عاصم به روايت حفص» است. اين قرائت در طىّ قرون پىدرپى تا امروز، همواره ميان مسلمانان متداول بوده و هست كه اين تداول به چند سبب است:
1️⃣١. شايع بودن آن در ميان عامۀ مسلمانان: در حقيقت قرائت حفص همان قرائت عامۀ مسلمانان است؛ زيرا حفص و استاد او (عاصم) شديداً به آنچه كه با قرائت عامّه و روايت صحيح و متواتر ميان مسلمانان موافق بوده، پاىبند بودند.
اين قرائت را عاصم از شيخ خود، ابوعبدالرحمان سُلَمى، و او از امام اميرالمؤمنين عليه السلام اخذ كردهاست و على عليه السلام نيز با نصّ اصلى وحى كه بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شده و ميان مسلمانان متواتر بوده، قرائت مىكرد.
2️⃣٢.ثقه بودن راويان: عاصم در بين قرّاء، معروف به خصوصيات و خصلتهايى ممتاز بوده كه شخصيتى قابل توجه به او بخشيده است. وى در اخذ قرآن از ديگران بسيار محتاط بودهاست، لذا قرائت را از كسى غير از ابوعبدالرحمان سلمى - كه از على بن ابيطالب عليه السلام فرا گرفته بود - اخذ نمىكرد.
ابنعياش مىگويد: «عاصم به من گفت: هيچكس حرفى از قرآن را براى من قرائت نكرد مگر ابوعبدالرحمان سلمى، كه قرآن را از على عليه السلام اخذ كرده بود» .
همچنين حفص - كه قرائت عاصم را در مناطق مختلف رواج داده - به انضباط و شايستگى معروف بود و در ميان اصحاب عاصم نسبت به قرائت او اعلم بود؛ از اين جهت، همه مسلمانان علاقهمند بودند تا قرائت عاصم را از وى اخذ كنند.
ابوعمرو دانى مىگويد: «حفص كسى است كه قرائت عاصم را براى مردم تلاوت مىكرد و در ترويج آن مىكوشيد. او در بغداد و در مكه به آموزش قرائت عاصم همت گماشت» .شاطبى دربارۀ وى مىگويد: «حفص به جهت دقت و اتقان در قرائت، برتر از ديگران شمرده مىشد» .
3️⃣٣. پذيرفته شدن آن از سوى بزرگان: در تمام دورههاى تاريخ، قرائت عاصم قرائتى بود كه بر همۀ قرائتها ترجيح داشته و بين عامه مسلمانان و در مناطق مختلف رواج داشته است؛ به عنوان مثال: در ابتداى قرن چهارم، در جلسه قرائت ابن مجاهد - قارى بغداد - پانزده تن متخصص قرائت عاصم وجود داشته است و ابن مجاهد تنها قرائت عاصم را به آنان تعليم مىداد.
يا نفطويه ابراهيم بن محمد (درگذشته به سال ٣٢٣) - كه پنجاه سال آموزش قرائت را به عهده داشت - جلسات خود را با قرائت عاصم آغاز مىكرد و سپس به قرائتهاى ديگر مىپرداخت.
احمد بن حنبل نيز گفته است: «عاصم مورد وثوق بود و من قرائت او را اختيار كردهام» . همچنين اكثر ائمه قرائت كوشيدهاند تا اسناد قرائت خود را به عاصم متصل كنند.
4️⃣٤. اسناد حفص در نقل قرائت عاصم از على اميرالمؤمنين عليه السلام : كه اسنادى صحيح و عالى است و در ديگر قرائتها نظير ندارد؛ زيرا:
➖اولاً عاصم قرائت را بهطور كامل از احدى غير از شيخ و استاد خود، ابوعبدالرحمان سلمى، اخذ نكرده است.
➖ثانياً هيچگاه با استاد خود ابو عبدالرحمان مخالفت نكرد، زيرا يقين داشت آنچه را از او فرا گرفته، دقيقاً همان است كه او از على عليه السلام آموخته است.
🔹عاصم خود، در اينباره مىگويد: «من در قرائت، هيچ اختلافى با ابوعبدالرحمان سلمى نداشتم و در هيچ مورد با قرائت او مخالفت نورزيدم، زيرا بهيقين مىدانستم كه ابوعبدالرحمان سلمى نيز در هيچ موردى با قرائت على عليه السلام مخالفت نورزيدهاست» .
➖ثالثاً عاصم، اختصاصاً اسناد طلايى و عالى قرائت خود را فقط به ربيب خود، حفص ،منتقل كرده، نه به هيچكس ديگر و اين همان فضيلت و شايستگى ويژهاى است كه تنها براى حفص فراهم آمد تا مسلمانان به او روى آورند و تنها قرائت او را بپذيرند.
🖇ادامه دارد....
🌴🌴🌴
قدر
#وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس
#خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 مدرسه تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom