#حضرت_آیت_الله_جوادی_آملی عناصر محوری #سلوک_الهی ▪️ انسان از منظر قرآن كریم یك سفر ملكوتی دارد كه تا «لقاء الله» آرام نمی ‌گیرد ﴿إِنَّكَ كَادِحٌ إِلَی رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاَقِیهِ﴾،[1] برخی به جمال و رحمت و عنایت الهی بار می‌ یابند و برخی به جلال و قهر و انتقام الهی می‌ رسند كه ﴿إِنَّا مِنَ الْمُجْرِمِینَ مُنتَقِمُونَ﴾؛[2] برای اینكه سالكان الهی این راه را بشناسند و صریح و سریع این راه را طی كنند، وجود مبارك امام عسكری (سلام الله علیه) سه عنصر محوری را برای همه سالكان ضروری دانست: یكی از آن عناصر، مسئله توشه است، دوم مسئله راحله است، سوم مسئله مقصداندیشی و مقصدشناسی و مقصودشناسی و مقصودیابی است. در جریان توشه چه در سورهٴ مباركهٴ بقره، چه در سایر سوَر و همچنین در روایات ما را تشویق كردند به اینكه تقوا زاد شماست ﴿تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَیرَ الزَّادِ التَّقْوَی﴾،[3] اجتناب از معاصی، امتثال واجب‌ ها، توفیق انجام مستحبّات، توفیق ترك مكروهات اینها ره توشه ماست، یك مسافر زادی می ‌طلبد، كاری كه از تقوای مصطلح ساخته است، كاری كه از عدل مصطلح ساخته است و كاری كه از عمل صالح ساخته است، همین است كه توشه راه باشد. ▪️ عنصر دوم عنصر راحله است برخی این راه را پیاده می‌ روند و برخی سواره می ‌روند، آنها كه این راه را سواره طی می‌ كنند آسان ‌تر و سریع‌ تر طی می ‌كنند. اگر خدا ما را به سرعت فرا خواند فرمود: ﴿وَ سَارِعُوا﴾[4] و اگر بعد از سرعت ما را به سبقت تشویق كرد فرمود: ﴿فَاسْتَبِقُوا﴾[5] و ﴿سَابِقُوا﴾[6] این سبقت ‌گیری بعد از آن سرعت است، وقتی سرعت و سبقت میسور یك سالك خواهد بود كه او سواره برود، وگرنه انسانِ پیاده نه توفیق سرعت دارد و نه توفیق سبقت، بنابراین اگر كسی زاد داشت ولی راحله نداشت، او با كُندی این راه را طی می‌ كند. وجود مبارك امام عسكری (سلام الله علیه) طبق نقل مرحوم مجلسی (رضوان الله تعالی علیه) فرمود: «اِنَّ الوُصُولَ اِلَی اللهِ عَزَّوَجَلَّ سَفَرٌ لا یدرَكُ اِلّا بِامتطاءِ اللَّیلِ»؛[7] یعنی رسیدن به لقای پروردگار یك سیر ملكوتی است كه بدون مَطیه و مركب میسور نیست، آن مطیه و مركب عبارت از نماز شب است، امتطاء یعنی «أخذ المطیة»، مَطیه آن مركب راهوار را می‌ گویند كه در بین راه نماند و صاحبش را «ابن ‌السبیل» نكند. فرمود نماز شب مركب راهوار خوبی است كه راكبش را تا به بارگاه منیع پروردگار می ‌رساند، پس اگر كسی باتقوا بود آن توشه را تهیه كرد و اگر اهل نماز شب بود این راحله را فراهم كرد، سواره این راه را طی می ‌كند. ▪️ اما عنصر سوم كه به مقصد برمی‌ گردد و مشاهده آن مقصود در مقصد مطرح است، از وجود مبارك امام رضا( سلام الله علیه) و همین‌ طور از وجود مبارك امام حسن عسكری(سلام الله علیه) رسیده است كه «لَيْسَتِ اَلْعِبَادَةُ كَثْرَةَ اَلصِّيَامِ وَ اَلصَّلاَةِ وَ إِنَّمَا اَلْعِبَادَةُ كَثْرَةُ اَلتَّفَكُّرِ فِي أَمْرِ اَللَّهِ»[8] عبادت در این نیست كه انسان نمازها وروزه ‌های زیاد بگیرد، البته نماز واجب مشخص است نماز مستحب و نافله هم مشخص اما بیش از آن مقدار انسان باید وقت را صرف در معرفت بكند. فرمود اساس عبادت آن تفكّر است، آن مقصدشناسی است و مقصودیابی، بحث‌ های توحیدی، معرفت خدا، اسمای حسنای الهی، صفات ذاتی حق، معنای تجلّی و فعل خدا، معنای حضور خدا در كنار افعال و مانند آن مهم است كه فرمود اساس عبادت تفكّر است و درایت. این درایت اگر با عمل همراه باشد انسان هم راه را طی می ‌كند، هم به مقصد می‌ رسد و هم مقصود را به اندازه خود مشاهده می ‌كند. بنابراین آنچه از وجود مبارك امام عسكری به ما رسیده است، تهیه كردن این سه عنصر محوری، یعنی هم زاد و توشه مسافرت هم راحله و مركب سفر و هم تفكّر درباره مقصد و مقصود است. 📚 پیام به همايش امام حسن عسكري (عليه السلام) تاریخ: 1391/02/11 📝 پی نوشت: [1] . سورهٴ انشقاق، آیهٴ 6. [2] . سورهٴ سجده، آیهٴ 22. [3] . سورهٴ بقره، آیهٴ 197. [4] . سورهٴ آل‌عمران، آیهٴ 133. [5] . سورهٴ بقره، آیهٴ 148؛ سورهٴ مائده، آیهٴ 48. [6] . سورهٴ حدید، آیهٴ 21. [7] . بحارالأنوار، ج75، ص380. [8] . تحف العقول، ص442 و 448. 🌿🌿🌿 🔅قرآن همراه است و هم راه 🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم. 🆔 @rahighemakhtoom