حضرت آیت الله العظمی 📌 رد یا انکار بدون تحقیق مسئولیت آور است 🔸انسان اگر مقلِّد است بايد در تقليد محقّق باشد؛ اگر متبوع است بايد در متبوع‌بودن محقّق باشد ... دين بايد تحقيقي باشد ... 🔸بالأخره مردم يا تابع‌اند يا متبوع، اگر تابع‌اند اين تبعيّتشان بايد تحقيقي باشد ... اگر در تقليد هم مقلِّد بود، در پيروي هم مقلّد بود، در تابع بودن هم تابع بود، اين در قيامت مسؤول است. 🔸اما آن‌كه متبوع است در متبوع بودن و مطاع بودن بايد محقّق باشد، اگر عدّه‌اي دنبال او راه افتادند، اين از فرصت استفاده كرد خود را متبوع تلقّي كرد اين در قيامت مسؤول است؛ آيه 3 سورهٴ مباركه «حج» اين است كه «وَمِنَ النَّاسِ مَن يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ» و چون «بِغَيْرِ عِلْمٍ» است «وَيَتَّبِعُ كُلَّ شَيْطَانٍ مَّرِيدٍ»؛ مَريد يعني مُتمرِّد، مَرَده جمع مارِد است نه به معني مُريد، شيطان مَريد است، متمرّد است ... 🔸پس اگر كسي بخواهد تابع باشد بايد محقّقانه تابع باشد، تحقيق بكند كه به دنبال چه كسي حركت كند. آيه هشت و نُه همان سوره مباركه «حج» اين است «وَمِنَ النَّاسِ مَن يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَلاَ هُديً وَلاَ كِتَابٍ مُنِيرٍ ٭ ثَانِيَ عِطْفِهِ لِيُضِلَّ عَن سَبِيلِ اللَّهِ» اين سر خم مي‌كند همين‌طور دارد مي‌رود، حالا همين كه چند نفر به دنبال او راه افتادند اين خيال مي‌كند كه متبوع است و مطاع است ... 🔸فرمود شما اگر بخواهيد ديني را بپذيريد، حرفي را بپذيريد، قبول و نكولتان بايد بر اساس تحقيق باشد؛ آيه بيست همين سوره مباركه «لقمان» اين است ...: «وَمِنَ النَّاسِ مَن يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَلاَ هُديً وَلاَ كِتَابٍ مُنِيرٍ» ... 🔸اين آيه را براي چه اينجا ذكر فرمود؟ براي اينكه در فضاي حجاز يك عقيده باطلي بود ... 🔸اينها اگر مي‌خواستند چيزي را بپذيرند، باور كنند، مي‌گفتند: «إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَي أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَي آثَارِهِم مُهْتَدُونَ» ... اگر مي‌خواستند چيزي را رد كنند، مي‌گفتند گذشتگان ما كه اين را نداشتند. اين مي‌شود معيار تصديق و تكذيب، معرفت‌شناسي اينها اين‌طور بود. 🔸دين آمده كلّ اين بساط را عوض كرده فرمود اگر مي‌خواهي قبول كني بايد جزم علمي داشته باشي، بخواهي نكول كني بايد جزم علمي داشته باشي ... 🔸بندگان مؤمن را از نظر معرفت‌شناسي، خداي سبحان با دو آيه اختصاص داده، خصيصه‌اي برايشان ذكر كرده: اگر بخواهند رأي مثبت بدهند بايد محقّقانه باشد، بخواهند رأي منفي بدهند بايد محقّقانه باشد، اگر هم نمي‌دانند كه خُب ساكت‌اند. 🔸فرمود مي‌خواهي تكذيب كني محقّقانه باش، برهان داشته باش! مي‌خواهي تصديق كني محقّقانه باش، برهان داشته باش! 🔸بدون برهان تصديق كردي مسؤولي، بدون برهان تكذيب كردي مسؤولي!، آن وقت اين مي‌شوي دين!؛ فرهنگ دين يعني فرهنگ علمي، انسان روي پايه علم ايستاده است. 🔸وجود مبارك پيغمبر(صلّي الله عليه و آله و سلّم) خيلي كار كرده، كلّ نظام جاهلي را عوض كرده، هم زير آن عقايد باطل آب بست، هم معرفت‌شناسي اينها را اصلاح كرد. 🔸فرمود هر وقت شما مي‌خواهيد قبول كنيد مي‌گوييد چون پدران ما گفتند، هر وقت مي‌خواهيد نفي كنيد مي‌گوييد پدران ما نگفتند! آخر آنها مگر ميزان‌الحقيقه هستند؟! 🔸اگر براي چيزي برهان داشتيد بپذيريد، اگر برهان بر خلاف داشتيد نپذيريد و اگر چيزي نداشتيد هم كه ساكت باشيد ... 🔸انسان چه تابع، چه متبوع بايد محقّقانه باشد. 🔸در سوره مباركه «اسراء» آيه 36 فرمود «لاَ تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ الْسَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤادَ كُلُّ أُوْلئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْؤُولاً» 🔹برگرفته از درس تفسیر قرآن /سوره لقمان، آیات 17 الی22 / 🔅🔅🔅 اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ وعَجِّلْ فَرَجَهُمْ وسَهِّلْ مَخْرَجَهُمْ 💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم. @rahighemakhtoom