🔹نكتۀ مهم‌ترى كه از آن نيز گاهى غفلت مى‌شود، اين است كه ارتكاز اوليۀ عُقلا، استثناى مورد مذكور و مانند آن، از حكم اطاعت از زوج است. عقلا، مردى را كه چنين انتظارى از همسرش داشته باشد، مذمت مى‌كنند و زنى را كه بر خلاف فرمان شوهرش، به بالين پدر محتضرش يا تشييع جنازۀ او رفته است، متمرد و مستحق كيفر نمى‌دانند. از سوى ديگر مى‌دانيم كه با استناد به عمومات و حكايات، نمى‌توان با امور ارتكازى فطرى مخالفت كرد؛ بلكه چنين مخالفتى، نياز به ادلۀ صريح و روشنى دارد. 🔸اما داستان پيش‌گفته با چندين ابهام و سؤال روبه‌رو است؛ از جمله: با وجود اينكه هر زنى با شنيدن خبر بيمارى مُشرِف به مرگ پدرش، بى‌اختيار خانه و كاشانه را رها كرده، به ديدار پدر مى‌شتابد، چرا آن زن، كسى را نزد رسول خدا (ص) مى‌فرستد تا در اين باره سؤال كند؟ با وجود اينكه عُقلا، بيرون رفتن زن را از خانه در اين موارد، تمرد از امر شوهر تلقى نمى‌كنند، چرا او اقدام به سؤال‌هاى مكرر از پيامبر (ص) مى‌كند؟ آيا اين مقدار فرمانبرى از شوهر براى زنى كه در دورۀ جاهليت به دنيا آمده و بالغ شده است، طبيعى است‌؟ آيا اين داستان، دربارۀ مرد و زنى نيست كه وضعيت ويژه‌اى داشته‌اند و ما از آن بى خبريم‌؟ اين احتمال وجود دارد كه شوهر او شخصيتى نامتعارف داشته و زن مى‌دانسته است كه حتى اگر از حق قانونى و شرعى خود استفاده كند و براى ديدار پدر يا تشييع جنازۀ وى از خانه خارج شود، كشمكش‌هاى خانوادگى بسيارى رخ خواهد داد. رسول خدا (ص) نيز اين مسئله را مى‌دانسته و از اين رو، به طور ويژه او را به صبر و بردبارى سفارش فرموده است. 📚 کلام فقاهی @rahjoo_213