پیام‌های سورۀ توبه- آیۀ ۴۹: ۱. فرماندهی کل قوا، از مسئولیّت‌‏های پیامبر و رهبر در جامعۀ اسلامی است. «مِنْهُمْ مَنْ یَقُولُ ائْذَنْ لِی» ۲. منافقان بی‌‏ادب، رسول خدا را عامل فتنه می‌‏پنداشتند. «ائْذَنْ لِی وَ لا تَفْتِنِّی» ۳. در بینش منافقان، جهاد در راه خدا، بلا و گرفتاری است. «وَ لا تَفْتِنِّی» ۴. جنگ، بوتۀ فتنه و آزمایش است. «وَ لا تَفْتِنِّی» ۵. بعضی منافقان برای فریب متدیّنین، از عنوان‌ها و مسائل مذهبی استفاده می‌کنند. «وَ لا تَفْتِنِّی» (به اسم نگاه نکردن به دخترانِ رومی، فرمان خدا و رسول را زیر پا می‌گذارند!) ۶. آنان که از فتنۀ جنگ نگران و گریزانند، در فتنۀ بالاتری خواهند افتاد. «أَلا فِی الْفِتْنَةِ سَقَطُوا» ۷. فرار از آزمایش الهی، امکان ندارد. («احَسِبَ الناس ان یُترکوا ان یقولوا آمنّا و هم لا یُفتنون». (عنکبوت، ۲) با آنکه گفتند: «لا تَفْتِنِّی» امّا به فتنه گرفتار شدند. «فِی الْفِتْنَةِ سَقَطُوا» ۸. بهانه‏‌گیری منافقانه برای فرار از جهاد، مایۀ کفر است. «ائْذَنْ لِی» «بِالْکافِرِینَ» ۹. احاطۀ جهنّم بر کافران، به خاطر احاطۀ گناه بر وجود آنان است. (در جای دیگر می‌خوانیم:« مَن کَسب سیّئةً و احاطت به خطیئتُه فاولئک اصحاب النّار» «بقره، ۸۱.») «لَمُحِیطَةٌ»