.
🔹
امیرالمؤمنین و استناد به غدیر (۲)
✍🏼 در
یادداشت بالا گفته شد که یکی از موارد استناد امیرالمؤمنین به ماجرای غدیر و مسئله جانشینیِ خود، مناشده رحبه کوفه است که دقیقاً در ایام حکومت حضرت صورت گرفته است.
مورد دیگری که میتوان برشمرد و البته قبل از دوران خلافت حضرت به وقوع پیوسته، مناشده ایشان در يوم الشوری است که اخیراً محقق گرامی جناب استاد انصاری گزارشی از این سخنان را از کتابِ
أمالي الضبي و او به نقل از "
احمدبنمحمد بنسعید الکوفی" معروف به "ابنعقده"، منتشر کردهاند. (
اینجا)
🔸قابل ذکر است که بر اساس آنچه که نجاشی و شیخ طوسی گفتهاند "
ابنعقده" خود کتابی مجزا در رابطه با یوم الشوری داشته (
اینجا و
اینجا) که میتوان احتمال داد از روایت فوق در این کتاب یاد کرده و بهره برده است.
🔹در میان دیگر راویان و محدثانی که کتابی با موضوع یوم الشوری داشتهاند میتوان به "
عمروبنمیمون" اشاره کرد. شیخ طوسی در فهرست خود این مطلب را عنوان کرده است. (
اینجا) البته در رابطه با نام دقیق مؤلف این کتاب نظرات مختلفی وجود دارد. محقق ارجمند استاد سید محمدجواد شبیری در مقالهای با بررسی اقوال دانشیانِ رجال و تراجم با شواهدی احتمال دادهاند که این کتاب متعلق به "
عمروبنشمر" (د. ۱۵۷ ق) بوده که به اشتباه به "
عمروبنمیمون" یا دیگران منسوب شده است. (
اینجا یا
اینجا:
ص۳۴۹)
🔸گفتنی است از حدیث الشوری تحریر و گزارشهای مختلفی وجود دارد که در برخی از این نقلها بیان شده، حضرت امیر (ع) به ماجرای انتصابِ خود و حدیث غدیر استشهاد کرده و از حاضران اقرار گرفته است، که از آن جمله میتوان به روایت "
عمروبنشمر" و "
قاضی ابوعبدالله الضبي" که در بالا ذکرشان رفت اشاره کرد.
با وجود آنکه کتاب "
عمروبنشمر" امروزه به دست ما نرسیده اما (میتوان گفت احتمالاً یکی از مطالب آن کتاب و) روایت(های) وی از یوم الشوری در کتاب
الإحتجاج قابل پیجویی و مطالعه است. (
اینجا)
📚 با نگاهی به منابع و فهارس شیعی میتوان دریافت که قضیه شوری و احتجاجات امیرالمؤمنین در اینباره در طول تاریخ و از دیرباز همواره برای شیعیان اهمیت داشته و کتب مختلفی را در این رابطه تألیف کردهاند. (به عنوان نمونه بنگرید:
نجاشی:
ص۱۷ و
ص۲۴۱ و
ص۳۲۰ و
ص۳۹۲ و
ص۴۰۱ )
https://eitaa.com/rasullib