🔴من پشت هر کودک یک مادر لجباز دیدم... شاید ابتدا این جمله عجیب به نظر برسد ولی وقتی نگاهی دقیق به معنای لجبازی بیاندازیم متوجه آن خواهیم‌شد. لجبازی می‌تواند به‌صورت ناخودآگاه و به شکل لحن طعنه‌آمیز، منفعل بودن، سرد بودنِ تحریک‌آمیز، تکبر و حرکات خودش را نشان دهد. 🔹نکته کلیدی در خصوص این است که بدانیم فرد لجباز در واقع با اراده خودش لجبازی می‌کند. یعنی فردی که بین اراده خودش به انجام یک کار و تمایل به انجام ندادن آن در است، این اراده به انجام یک کار را روی یک فرد دیگری فرافکنی می‌کند و تقابل بیرونی یا لجبازی شکل می‌گیرد. 🔹به‌عنوان مثال کودکی را درنظر بگیرید که طبیعتا برای حفظ بقاء خویش تمایل فطری به خوردن غذا دارد، ولی زمانی‌که مادر نقش این تمایل طبیعی کودک را ایفا می‌کند و مدام به او تذکر می‌دهد که غذایت را بخور، کودک شروع به مقابله با آن میکند، درواقع اینجا ما تعارض و تقابلی بین دو گرایش مثبت و منفی میبینیم که هر دوی این‌ها درون خود کودک است، ولی زمانی‌که نقش مثبت را بردارد، کودک هم نقش منفی را ایفا می‌کند و تقابل جنبه بیرونی پیدا میکند ( بین کودک و مادر). 🔹حالا مادری را تصور کنید که به‌جای تذکر دادن، این را به عهده خود کودک بگذارد؛ ▪️زمانی‌که کودک می‌گوید نمی‌خورم به کودک بگوید اگر تو نخواهی غذایت را بخوری هیچ‌کس نمی‌تواند تو را مجبور کند (مادر نقش مثبت را بازی نمیکند). ▪️کودک عصبانی شده و میگوید نمیخوام گرسنه بمونم (این‌بار کودک سعی میکند نقش منفی را به مادر بدهد و خودش نقش مثبت بگیرد). ▪️مادر می‌گوید بله اگر غذا نخوری گرسنه خواهی ماند (مادر نقش منفی را بازی نمیکند و فقط به اراده کودک اشاره میکند). در این‌صورت لجبازی خنثی شده و کودک قدرت اراده خودش را در انجام کار درک می‌کند و به‌مرور مسئولیت رفتارش را می‌پذیرد. 🔹حالا به مثال زیر توجه کنید: یک بازی را تصور کنید که یک سر میز کودک و طرف دیگر آن مادر قرار دارند. کودک توپی دارد که به سمت زمین مادر پرتاب می‌کند، درواقع توپ مال کودک است که هم می‌خواهدش هم نمی‌خواهد، هر بار که پرتاپ می‌کند مادر دوباره توپ را به زمین او باز می‌گرداند تا خود کودک برای سرنوشت توپش تصمیم بگیرد، بدین صورت بازی پینگ‌پنگ شکل می‌گیرد. ولی تصور کنید مادری که توپ را بر می‌دارد و به کودک نمی‌دهد، از آن‌جا مبارزه شروع می‌شود. مبارزه بر سر تصاحب توپ شبیه مبارزه طناب‌کشی است که دو سر دارد و اگر یکی از این دو سر مبارزه را کنار بگذارد دیگر مبارزه‌ای نخواهد بود. معمولا مادران عزیز متوجه این مبارزه نیستند چراکه فکر می‌کنند برای صلاح فرزندشان است که او را مجبور به انجام کاری می‌کنند ولی هیچ صلاحی بالاتر از حفظ استقلال و رشد اراده و اختیار فرزند نیست. روانشناس بالینی و رواندرمانگر @rkhanjani