💠
#مهم_ترین_دستورهای_سلوکی
۶ - سَهَر و تهجُّد
عنصر چهارم سهر و
#شب_زنده_داری است . در اهمیّت تهجّد همین بس است که قرآن کریم آن را سبب دستیابی به
#مقام_محمود می داند : «و من اللیل فتهجد به نافلة لک عسی أن یبعثک ربک مقاما محمودا» سوره اسراء ، آیه ۷۹
و برای تحمل قول ثقیل (سنگین) وحی و شرح صدر کافی برای نبوت ، پیامبرش را به تهجد قوی و طولانی مدت دستور می دهد . يَا أَيُّهَا الْمُزَّمِّلُ ﴿۱﴾ قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا قلیلاً (۲) نِصْفَهُ أَوِ انْقُصْ مِنْهُ قَلِيلًا ﴿۳﴾ أَوْ زِدْ عَلَيْهِ وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلًا﴿۴﴾ إِنَّا سَنُلْقِي عَلَيْكَ قَوْلًا ثَقِيلًا﴿۵﴾ إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِيلًا ﴿۶﴾ إِنَّ لَكَ فِي النَّهَارِ سَبْحًا طَوِيلًا (۷) سوره مزمل .
یعنی مؤثرترین وسیله برای صفای نفس و بهترین زمان برای عبادت همراه حضور قلب ، تهجد نیمه شب است که خدا آن را پدید آورده ، چون در روز دوندگی و مشاغل بسیار داری و فراغت کافی برای عبادت عاشقانه و نجوای عارفانه فراهم نیست .
قرآن کریم بهترین و مناسب ترین زمان برای استغفار و انابه را نیمه شب می داند : «الصابرین و الصادقین و القانتین و المنافقین و المستغفرین بالاسحار» سوره آل عمران ، آیه ۱۷
یعنی پروا گران حقیقی اندکی از شب ها را می خوابیدند و در سحرها استغفار می کردند . بر همین اساس هنگامی که فرزندان یعقوب (ع) از او درخواست استغفار و شفاعت کردند ، فرمود : «سوف استغفر لکم ربی انه هو الغفور الرحیم» یعنی در آینده ی نزدیک برای شما استغفار می کنم ، نه هم اکنون . در روایات آمده است که او استغفار را به نیمه شب و سحر موکول کرد .
#حافظ_شیرازی این معنا را به زیبایی در قالب شعر آورده و می گوید :
دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند
واندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند
بی خود از شعشعه ی پرتو ذاتم کردند
باده از جام تجلّیِ صفاتم دادند
چه مبارک سحری بود و چه فرخنده شبی
آن شب قدر که این تازه براتم دادند
تا جایی که در بیت آخر می گرید :
همت حافظ و انفاس سحر خیزان بود
که ز بند غم ایام نجاتم دادند
و در جای دیگر می گوید :
هر گنج سعادت که خدا داد به حافظ
از یُمن دعای شب و وِرد سحری بود
📚
#شمس_الوحی_تبریزی (تحریر رسالة الولایة علامه طباطبایی ، محرّر : آیت الله جوادی آملی) ، ج ۲ ، ص ۲۷۶
✅کانال نکته های ناب مهدوی
@rooshanfekr