بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِم موضوع امروز: «غزوه بنی‌قریظه و عهدشکنی چندباره یهودیان »         روز یکشنبه، ١۴٠٠/٠۴/١٣ ✍️ مناسبت روز: امروز سالروز «غزوه بنی‌قریظه»، سومین جنگ پیامبر اسلام (ص) با یهودیانِ مدینه است که در سال پنجم هجرت در نتیجه پیمان‌شکنی یهودیان بنی‌قریظه، اتفاق افتاد، لذا روزبرگ امروز را با این موضوع آغاز می‌نماییم؛ بی شک یکی از موارد و نکات اخلاقی که هم عقل آدمی و هم شرع مقدس به آن تأکید کرده‌اند، وفای به عهد و نقض نکردن پیمان است، که بر همین اساس دین مبین اسلام بر هماهنگی و تعامل با تمام ادیان و عمل به تعهدات و پیمان‌هایی که بین مسلمانان و ادیان دیگر بسته می‌شود، تأکید نموده و نقض عهد را از بزرگترین گناهان شمرده است، چنانچه خداوند در قرآن می‌فرماید: « إِنَّ الَّذِینَ یَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللّهِ وَأَیْمَانِهِمْ ثَمَنًا قَلِیلًا أُوْلَئِكَ لاَ خَلاَقَ لَهُمْ فِی الآخِرَةِ وَلاَ یُكَلِّمُهُمُ اللّهُ وَلاَ یَنظُرُ إِلَیْهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَلاَ یُزَكِّیهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ  [آل عمران ـ ٧٧] «كسانى كه پیمان خدا و سوگندهاى خود را به بهاى ناچیزى مى ‏فروشند، آنان را در آخرت بهره‌ای نیست و خداوند در روز قیامت با آنان سخن نمى‏ گوید و به ایشان نمى‏ نگرد و پاكشان نمى‏ گرداند و عذابى دردناك خواهند داشت.» در روایات نیز بر این موضوع تأکید فراوان گردیده، چنانچه اميرالمؤمنين (ع) در فرمان خود به مالک اشتر فرمودند: «بپرهيز از اينكه وعده‌ای بدهی و تخلّف كنی... زيرا تخلف از وعده، موجب خشم خدا و مردم خواهد شد!» [ مستدرك الوسائل، ج١١، ص۴٨]  ✍️ غزوه بنی قریظه حاصل سومین پیمان شکنی قبایل یهودی مدینه با پیامبر (ص) بود! پس از پیمان‌شکنی یهودیان «بنی‌نضیر» و «بنی‌قینقاع»، قبیله بنی قریظه، تنها تیرۀ یهودی بودند که در مدینه در کنار مسلمانان با صلح و آرامش بسر می‌بردند و به پیمانی که با پیامبر بسته بودند کاملاً احترام می‌گذاشتند. قبلاً میان پیامبر اسلام(ص) و بنی‌قریظه و دو طایفه دیگر یهود، پیمانی منعقد شده بود که بر اساس آن، تعهد کرده بودند که هرگز علیه پیامبر و یاران وی، قدمی برندارند! با دست و زبان به آنان صدمه‌ای نرسانند! و نیز اسلحه و مرکب در اختیار دشمنان حضرت قرار ندهند! و اگر بر خلاف این رفتار نمودند، پیامبر(ص) با آنان همانند دشمن رفتار نمایند! اما بالاخره، یهودیان بنی‌قریظه نیز همانند دو طایفه دیگر، در جریان جنگ احزاب، پیمان خود را شکستند و شهر مدینه را دچار ناامنی کرده و برای ترساندن مسلمانان به خانه‌های آنان حمله کردند و اگر نبود چاره‌اندیشی و مراقبت پیامبر(ص) که گروهی را برای استقرار امنیت در شهر، از لشکرگاه به داخل شهر اعزام کردند، چه بسا نقشه شوم بنی‌قریظه عملی می‌شد و شهر به دست آنان سقوط کرده و لشکر اسلام شکست می‌خوردند! ✍️ بعد از شکست و بازگشت دشمنان اسلام در جنگ احزاب، پیامبر(ص) تصمیم به برخورد با یهودیان پیمان‌شکن گرفتند، لذا مسلمانان را به فرماندهی امیرالمؤمنین (ع) به مقابله با آنها فرستادند و یهودیان بنی‌قریظه، پس از مدت بیست و پنج روز، محاصره، سرانجام وادار به تسلیم شدند! بنی‌قریظه، پس از تسلیم، پیشنهاد دادند که با همان شرایط «بنی نضیر» از اموال و دارایی خود چشم پوشیده و مدینه را ترک کنند! ولی رسول خدا (ص) که قبلاً این لُطف را به «بنی نضیر» کرده بودند ولی آنها خیانت کرده و مسبب جنگ احزاب شده بودند، تمامی پیشنهادات آنها را رد کردند؛ تا اینکه بالاخره به پیشنهاد بنی‌قریظه، رسول اکرم (ص) حَکَمیّت را به «سعد بن معاذ» واگذار نمودند و او با استناد به احکام کتاب مقدسِ خود آنها یعنی تورات و براساس‌ پیمان‌شکنی بنی‌قریظه، حُکم کرد که هر کس علیه پیامبر (ص) تجمع کرده، باید کشته و خانواده او اسیر شوند! و رسول اکرم (ص) نیز این حکم را مطابق خواست پروردگار دانستند. در اهمیت این پیمان‌شکنی و غزوه بنی قریظه و درس‌آموزی از آن، همین بس که خداوند در پنج آیه از قرآن کریم (آیات ۵۶ تا ۵۸ سوره انفال و ۲۶ و ۲۷ سوره احزاب) به این واقعه مهم اشاره نموده است! ✅ در پایان هرچند با بررسی تاریخی غزوه بنی قریظه، در می‌یابیم که دین مبین اسلام، دین صلح و تعامل با تمام ادیان و پایبندی به تعهدات و پیمان‌های بسته شده با آنهاست! اما براساس آیات قرآن کریم و سیره پیامبر (ص)، اگر طرف مقابل، نقض پیمان‌ کرد و به تعهدات خود پایبند نبود، مسلمانان باید شدیدترین برخورد را براساس احکام اسلامی و حتی بر اساس دین خود آنها با عهدشکنان داشته باشند! که ای کاش، برخی از دولتمردان ما نیز در «برجام» از ماجرای عهدشکنی بنی‌قریظه و چگونگی رفتار پیامبر (ص) با آنها، درس می‌گرفتند!!! 📚منبع: « کتاب فروغ ابدیت، بخش جنگ احزاب» https://eitaa.com/ROOZBARG