اقتصاد اسلامی را به شوخی گرفته اند!
[صفحه ۳ از ۵]
سازگاري اقتصاد اسلامي با سيره عقلا
🔸 اينكه گفته شود اقتصاد، محصول سيره عقلا يا انديشه عقلايي است مستلزم فقدان اقتصاد اسلامي نيست؛ وگرنه ما بايد همه مكاتب اقتصادي موجود از مكتب اقتصاد كلاسيك، نئوكلاسيك و نيوكلاسيك گرفته تا مكاتب اقتصاد كينزي، تاريخي آلمان و نهادگرايي را نيز منكر شويم. در اين مكاتب، جهت‌گيريِ ارزشي خاصي نهفته است كه ريشه در مباني ارزش‌شناختي آنها دارد. اين مكاتب، بر اساس نگرش‌هاي متفاوتي نسبت به ارزش‌هاي اقتصادي از جمله عدالت و آزادي بنا شده‌اند. حتي علم اقتصاد كه حاكي از قانونمندي‌هاي حاكم بر رفتارهاي اقتصادي و نظام اقتصادي است نيز از ارزش‌داوري خالي نيست. بنده، بخش زيادي از «كتاب مباني فلسفي و روش‌شناسي اقتصاد» را به چگونگي ورود ارزش‌ها در نظريات اقتصادي اختصاص داده و آن را تبیین کرده‌‌ام( رجوع شود به محمد جواد توكلي، مباني فلسفي و روش شناسي اقتصاد، ص۱۳۹-۲۴۲)
🔸 اقتصاد اسلامي، سيره عقلا را مي‌پذيرد اما براي تكميل منبع عقل ، از يافته‌هاي وحياني هم استفاده مي‌كند. همانگونه كه در بيانات جناب آقای علوي هم آمده، اسلام در برخي موارد سيره عقلا را نمي‌پذيرد هم‌چنان‌که ایشان نیز گفته‌اند که اسلام، سیره عقلا در مورد مشروعیت ربا را مردود دانسته است. البته ايشان مدعي مي‌شوند كه ربا در سيره عقلا هم پذيرفتني نيست؛ بلكه آنچه پذيرفته شده بهره است. ايشان با اشاره به تمايز بين ربا و بهره، اين ادعا را مطرح مي‌كنند كه بهره را عقلا و به تبع، اسلام هم مي‌پذيرد.
🔸 منتها ايشان بين دو مفهوم بهره و عايدي(سود) خلط کرده‌اند. اسلام هيچگاه سود را نفي نكرده است و به تبع در نظريه بانكداري اسلامي نیز هيچگاه گفته نشده است كه صاحبان سرمايه سود كسب نكنند! بلكه عنوان شده كه اگر صاحب سرمايه مي خواهد سود ببرد بايد خود را در معرض ريسك‌هاي بخش واقعي قرار دهد و در نتجیه در سود و زيان شريك باشد. اين همان الگوي مشاركت در سود و زيان PLS است كه در مورد آن كتاب‌هاي زيادي نگاشته شده است. می‌توانید نگاهی به كتاب اخير آقایان دكتر عسگري، محسن خان، و ميراخور در مورد ثبات در تامين مالي اسلامي بیندازیدكه توسط انتشارات معتبر ويلي به زبان انگليسي منتشر شده است.( Hossein Askari et al., The Stability of Islamic Finance_ Creating a Resilient Financial Environment for a Secure Future) در اين كتاب استدلال شده است كه نظام تامين مالي اسلامي باثبات تر از نظام تامين مالي ربوي است. اسلام مقرر داشته چنانچه شما مالكيت پول را در قالب عقد قرض به ديگري منتقل کنید (تمليك بضمان)، عوايد آن نيز به مالك جديد منتقل مي‌شود بنابراین صاحب پول حق تقاضاي سود را نخواهد داشت .
@rozaneebefarda