/(۷) 💥اختصاصی @rozaneebefarda 🔻🔻🔻 ▫️فلسفه تاريخ از جمله رشته­ های پرمناقشه و پردامنه است که بسیاری از تولیدات فکری در حوزه علوم انسانی را متأثر کرده است. در تمام سالهای پس از شکل گیری «نهضت امام خمینی»، مواجهه با مکاتب فکری مختلف، امری رایج بوده است و بسیاری از این مناقشه ها، به چگونگی و ماهیتِ روایت تاریخی از هستی، باز می گردد. از جمله استفاده های جریان های فکری اسلامی، از مقوله روایت تاریخی، مسئله «تطبیق تاریخی» و یا «عبرت های تاریخی» بوده، که گاه دامنه آن به مقوله «تکرار تاریخ» کشیده شده است. گرچه سایر مکاتب فکری نیز گاه و بی گاه از این ادبیات استفاده کرده و می کنند، اما در ادبیات سیاسی رهبرانِ دینی، مقوله های پیشگفته، جایگاه محوری دارد که در حقیقت معبری است برای استفاده از سیره سیاسی-اجتماعی حضرات معصومین(ع) و تطبیق آن بر موضوعاتِ روزمره. همچنین استفاده از مسئله «تطبیقات تاریخی» در حقیقت استفاده از ذهنیت عمومی مردم در یک اجتماعِ دینی است و القای مفاهیم و مرادات را سهل الوصول تر خواهد کرد. 🔹در آغاز نهضت امام خمینی، یکی از بحث های پردامنه، تطبیق زمانه(مجموعه شرایط و اقتضائات زمانی و مکانی و اجتماعی) بر عصر ائمه(ع) بوده است؛ مسئله مهم که در تعیین سیره سیاسی علما نیز دخالت مستقیم داشت، این بود که آیا مجموعه مختصات محیطی در دهه 40 به هنگامه عاشورای سال 61 هجری و عصر امام حسین(ع) نزدیک است و یا به عصر صلح امام حسن(ع) و یا عصر صادقین(ع) که مبارزه فرهنگی و علمی در آن اولویت دارد! امام خمینی را باور آن بود که هنگامه عاشورایی دیگر است و نباید برکنار ماند و در مقابل برخی دیگر از بزرگان نظر دیگری داشتند. 🔸مذاکره و محاجّه امام با آیت الله حکیم در پائیز 1344، گوایای این اختلاف دیدگاه در تحلیل اوضاع و شرایط عصری و تاریخی است؛ «آیت الله...: [اگر] اقدام حاد کنیم مردم از ما تبعیت نمی کنند، مردم دروغ می­گویند، آنها پی شهوتند، برای دین سینه چاک نمی­کنند. امام: چطور مردم دروغ می­گویند؟ این مردم که جان دادند، زجر دیدند، حبس کشیدند، تبعید شدند، اموالشان به غارت رفت. چطور مردم بقال و عطار سر محل که سینه جلو گلوله دارند، دروغ می­گویند؟ آیت الله...: تبعیت نمی­کنند، مرید شهوات و اغراض مادیه­ هستند! امام: عرض کردم که مردم در 15 خرداد جوانمردی و صداقت خود را نشان دادند. آیت الله...: اگر قیام کنیم و خون از بینی کسی بریزد، سر و صدایی بشود، مردم به ما ناسزا می­گویند و سر و صدا راه می­اندازند. امام: ما که قیام کردیم از احدی به جز مزید احترام و سلام و دستبوسی ندیدیم و هر که کوتاهی کرد، حرف سرد شنید و مورد بی­ارادتی مردم واقع شد!.... مگر قیام حسین بن علی-علیهماسلام- به تاریخ خدمت نکرد؟ و چه بهره بزرگی از قیام آن حضرت می گیریم؟ آیت الله...: راجع به امام حسن(ع) چه می فرمایید؟ ایشان که قیام نکردند. امام: اگر امام حسن هم به اندازه شما مرید داشت قیام می کرد. در اول امر قیام کرد دید مریدها فروخته شده اند، لذا فتح نکرد. اما شما در تمام ممالک اسلامی مقلد و مرید دارید. آیت الله...: من که نمی بینم کسی را داشته باشم که اگر اقدامی کردیم تبعیت نماید. امام: شما اقدام و قیام نمایید من اولین کسی خواهم بود که از شما تبعیت خواهم کرد!» ◽️پس از روزهای پرآشوب فتنه 78، بازهم نزاع بر سر تحلیل شرایط زمانه ای و تطبیق آن بر تاریخ صدر اسلام بالا گرفت و رهبری معظم با اعلام تحلیل راهبردی خود از اوضاع، این نزاع را اینگونه خاتمه داد: « من به شما عرض کنم که... امروز به برکت ملتِ هوشیاری مثل ملت ایران، به برکت افکار برانگیخته‌ای مثل افکار ملت ایران، به برکت انقلاب بزرگی مثل انقلاب اسلامی ایران، نه امریکا و نه بزرگتر از امریکا - اگر در قدرتهای مادّی باشد - قادر نیستند حادثه‌ای مثل حادثه صلح امام حسن(ع) را بر دنیای اسلام تحمیل کنند. این‌جا اگر دشمن زیاد فشار بیاورد، حادثه کربلا اتّفاق خواهد افتاد»(1/2/79) ▪️بعدتر در کوران تحریم های ظالمانه نیز، برخی شرایط را به «شعب ابی طالب» تشبیه کردند و در مقابل، ایشان موقعیت ایران اسلامی را «موقعیتِ بدر و خیبر» نامید. در هنگامه مذاکرات هسته ای بار دیگر برای آماده سازی شرایط برای انعقاد یک پیمان بین المللی غیر شفاف(برجام)، برخی از دولتمردان در تحلیلی بی سابقه، حتی عاشورا را هم «مکتب درس آموزی مذاکره» نامیدند! @rozaneebefarda