سروش محلاتی؛ نفی دشمن ستیزی تحمیلی یا دفاع از حق تخلف منافقان در جنگ؟! [ص 4 از 5] 🔹 ششم هدف امام حسین (ع) این بود که هرکس در این میدان قدم می‌گذارد، کاملا آزادانه و با ثبات قدم باشد. از این رو در مناسبت‌های مختلف و به بهانه‌های گوناگون افراد را مرخص می‌کرد. (مقتل جامع سیدالشهداء، ج1، ص722) مثلا وقتی به محمد بن بشیر خبر رسید پسرش اسیر شده است و جمله‌ای از روی ناراحتی گفت، حضرت فرمود برو و برای آزادی فرزندت اقدام کن. اما او نپذیرفت. ظاهرا این ماجرا بعد از صحبت حضرت با اصحاب در شب عاشورا بود. (همان، ص728) باید پرسید آیا اصلا تحمیلِ مبارزه و دفاع از اهل بیت (ع) در آن شرایط معنا دارد؟ اگر حضرت بیعت را برنمیداشتند، الزام با معنایی که سروش محلاتی اراده کرده و تطبیق بر رفتار رئیس یک حکومت، یعنی پیامبر خدا و همچنین زمان ما داده است، وجود داشت؟ آیا لزوم وفا به بیعت، همانند وجوب دفاع از امام، یک الزام شرعی و اخلاقی نبود؟ آیا حضرت حکومتی داشتند و برای به دست آوردن پیروزی ظاهری، نیروی کافی داوطلب نداشتند تا الزام عده‌ای دیگر به دفاع و جنگیدن معنا و مفهومی بیابد؟! حضرت در شب عاشورا می‌خواستند افرادی که می‌مانند و معلوم است فردا به شهادت خواهند رسید، افرادی ثابت قدم باشند. حضرت می‌خواستند یاران را خالص کنند، اما در عین حال، اگر شخصی صدای حضرت را می‌شنید و به یاریش نمی‌شتافت را مستحق عذاب دانستند: «فَإِنَّهُ مَنْ سَمِعَ وَاعِیَتَنَا أَهْلَ الْبَیْتِ ثُمَّ لَمْ یُجِبْنَا کَبَّهُ اللَّهُ عَلَى وَجْهِهِ فِی نَارِ جَهَنَّم‏» (امالی صدوق، ص155) 🔹هفتم محلاتی پذیرفته: تخلّف از جهاد و تمرّد در برابر پیامبر و حجت خدا، حرام بوده و مورد مواخذه اخروی است. اما با این حال، او مدعی است مردم گله نیستند که الزام شوند، انسان ها حق انتخاب دارند تا اگر نخواستند، وارد جنگ نشوند. در واقع می‌گوید مردم نسبت به معصیت کردن و تنها گذاشتن حجت خدا در زمان جنگ، اختیار و حق دارند و هیچ الزامی نباید صورت بگیرد. اما آیا اگر کشور در معرض سقوط بود و نیروی دفاعی داوطلب به قدر کافی وجود نداشت، حکومت حق اعزام الزامی عده ای را ندارد؟ با این نگاه برای اجرای همه احکام الهی باید نظرسنجی کرده و رضایت اکثریت را به دست آورد، مثلا اجرای حدود و تعزیرات اسلامی که آزادی افراد را نسبت به برخی گناهان سلب می‌کند، کیفر مرتکبان اعمال منافی عفت و.. این نگاه اسلامی است یا لیبرال؟ آیا در مدینه تا با نظر سنجی، رای اکثریتی که قرار است به زحمت بیفتند، جلب نمیشد، پیامبر(ص) هیچ واجب یا حرامی را الزامی نمیکردند؟ مثلا پیامبر برای صادر کردن دستور نظامی باید همه کسانی که در مدینه به زحمت میفتادند را راضی می‌کردند؟! مسلما این ادعا با احکام الزامی پیامبر(ص) و امیرمومنان(ع)، منافات دارد. هیچ فقیهی با اختیار و آزادی تکوینی افراد نسبت به انجام هر جرم یا جنایتی مخالف نیست، اما تاکید محلاتی بر روی حق مردم و متهم کردن فقه به نفی آزادی، معنای دیگری دارد. 🔹 هشتم در نهایت باید گفت جناب محلاتی و رسانه‌های جریان غربگرای کشور همچون کانال انجمن اندیشه و قلم، شفقنا و... با طرح مباحث جناب محلاتی، آیا توجیه رویه و رفتار منافقان صدر اسلام را در پیش نگرفته‌اند؟ ایشان رسما برای آنان و خود این حق را قائلند که حتی اگر پیامبر یا امام معصوم نیز دستور به دفاع و مبارزه داد، تبعیت نکنند! [عبارت محلاتی] «تشویق آری اما تحمیل نه، یک اصل قرآنی است، تکلیف عمومی است، اما اگر دیگران نخواستند و اجرا نکردند، پیامبر خدا هم وظیفه‌اش فقط ابلاغ و ارشاد است...ای پیامبر هنگامی که برخی سختشان است و بر جنگ خوش ندارند، خودت برو.. وظیفه دیگران متوجه خودشان است...دیگران را به سختی نینداز» @rozaneebefarda