قرآن، در پاسخ آنها مى گوید: بگو استخوان پوسیده و خاک شده که سهل است؛ شما سنگ و آهن هم که باشید، باز خدا قادر است لباس حیات در تنتان بپوشاند (قُلْ کُونُوا حِجارَةً أَوْ حَدِیداً). 🌺🌺🌺 حتى اگر مخلوقى از سنگ و آهن سخت تر و از حیات و از زندگى دورتر، و از این جهت در نظر شما بسیار بزرگ باشد، باز خداوند می‌تواند جامه حیات در تن آن کند (أَوْ خَلْقاً مِمّا یَکْبُرُ فِی صُدُورِکُمْ). روشن است استخوان‌ها بعد از پوسیدن، تبدیل به خاک می‌شوند، و خاک همیشه آثارى از حیات دارد، گیاهان از خاک می‌رویند، موجودات زنده در خاک پرورش مى یابند، و اصل وجود آدمى نیز، از خاک است، کوتاه سخن این که خاک دروازه حیات و زندگى است. ولى، سنگ و آهن یا موجوداتى از اینها سخت تر، فاصله شان با حیات و زندگى بسیار بیشتر است، هرگز، گیاهى از دل سنگ و آهن برنمى خیزد، اما قرآن مى گوید، در پیشگاه قدرت خدا، اینها اهمیت ندارد، هر چه باشید و هر چه شوید باز امکان بازگشتتان به حیات و زندگى، محفوظ است. دومین ایراد آنها این بود که مى گفتند: بسیار خوب اگر بپذیریم که این استخوان هاى پوسیده و متلاشى شده، قابل بازگشت به حیات است، چه کسى قدرت انجام این کار را دارد؟; چرا که این تبدیل را یک امر بسیار پیچیده و مشکل، مى دانستند. آنها مى گویند: چه کسى ما را باز مى گرداند ؟ (فَسَیَقُولُونَ مَنْ یُعِیدُنا). پاسخ این سؤال، را قرآن چنین مى گوید: به آنها بگو همان کسى که شما را روز اول آفرید (قُلِ الَّذِی فَطَرَکُمْ أَوَّلَ مَرَّة). اگر، در قابلیت قابل شک دارید که شما در اول خاک بودید، چه مانعى دارد بار دیگر خاک شوید و به زندگى بازگردید؟ و اگر در فاعلیت فاعل شک دارید، همان خدائى که در آغاز شما را از خاک آفرید، مى تواند بار دیگر این کار را تکرار کند که حُکْمُ الاْ َمْثالِ فِیْما یَجُوزُ وَ فِیْما لایَجُوزُ واحِدٌ. سرانجام به سومین ایراد آنها مى پردازد و مى گوید: آنها سر خود را از روى تعجب و انکار تکان مى دهند و مى گویند: چه زمانى این معاد واقع مى شود؟ (فَسَیُنْغِضُونَ إِلَیْکَ رُؤُسَهُمْ وَ یَقُولُونَ مَتى هُوَ). سَیُنْغِضُونِ از ماده إَنغاض به معنى حرکت دادن سر به سوى طرف مقابل از روى تعجب است. آنها در حقیقت با این ایراد خود، می‌خواستند این مطلب را منعکس کنند که به فرض این ماده خاکى قابل تبدیل به انسان باشد و قدرت خدا را نیز قبول کنیم، اما این، یک وعده نسیه بیش نیست و معلوم نیست در چه زمانى واقع مى شود؟ اگر در هزاران یا میلیون ها سال بعد باشد، چه تأثیرى در زندگى امروز ما مى کند، سخن از نقد بگو و نسیه را رها کن. قرآن در پاسخشان مى گوید: به آنها بگو: شاید زمان آن نزدیک باشد (قُلْ عَسى أَنْ یَکُونَ قَرِیباً). و البته نزدیک است; چرا که مجموعه عمر این جهان هر چه باشد، در برابر زندگى بى پایان در سراى دیگر، لحظه زود گذرى بیش نیست. ضمناً، تعبیر به عَسى شاید، اشاره به این است که: هیچ کس تاریخ قیام قیامت را دقیقاً نمى داند، حتى شخص پیامبر(صلى الله علیه وآله) و این از علومى است که مخصوص ذات پروردگار است، و جز او کسى از آن آگاه نیست. ذیل آیات ۵۰ و ۵۱ @Roznegaar