🔻 تبیین شرایط جامعه اسلامی پس از شهادت رسول اکرم ص از زبان امیرالمومنین 1️⃣ در نامۀ 62 نهج‌البلاغه حضرت علی(ع) می‌فرمایند: به خدا سوگند در دلم نمی‌گذشت و به خاطرم نمی‌رسید که عرب خلافت را پس از پیامبر از خاندان او برآرد و مرا پس از وی از عهده‌دار‌شدن آن باز دارد و چیزی مرا نگران نکرد و به شگفتم نیاورد جز از هر سو و بیعت‌کردن با او، پس از بیعت‌کردن دست خود را بازداشتم. تا اینکه مردم واپس‌گراییده را دیدم که از اسلام باز‌گردیده به فرا می‌خواندند. پس ترسیدم که اگر اسلام و مسلمانان را یاری نکرده باشم، در ساختمان آن رخنه‌ای (بیفتد) و آن چنان ویرانه‌ای ببینم که مصایب آن بر من بسی بزرگتر است تا از دست‌دادن سرپرستی شما که تنها بهرۀ روزهای اندک به شمار می‌رود و چون سرابی ناپایدار از میان‌رفتنی و چون ابر روان زدودنی است، پس در آن پیش‌آمدها به پا خواستم تا اینکه باطل برکنار و نابود گردید و دین آرام گرفت و آشوب به پایان رسید. 2️⃣ شیخ مفید در کتاب "الارشاد" از قول امام علی(ع) نقل کرده که حضرت می‌فرمایند: اموری گذشت که در آن شکیبایی ورزیدیم، در حالی که در چشمان‌مان خار بود و این شکیبایی به خاطر تسلیم در برابر فرمان خدای متعال بود به آنچه ما را بدان امتحان کرد و نیز به خاطر امید به پاداش آن و شکیبایی بهتر از آن بود که مسلمانان گردند و شود. 3️⃣ در خطبه 26 نهج‌البلاغه حضرت می‌فرماید: هنوز زمانی از رحلت پیامبر نگذشته بود چون به مسلمانان نگریستم ناگهان خود را یافتم و جز کسانم برای خود یاوری ندیدم، دریغم آمد که آنان دست به یاری‌ام گشایند مبادا که به درآیند، ناچار بر خاشاک خزیده در چشم دیده فرو بستم و بر اندوه گره خورده در گلو آب نوشیدم و در برابر غمی جانکاه و نفس‌گیر و زیستی تلخ‌تر از دانه زهر‌آگین ﻋﻠﻘﻢ صبر پیشه ساختم. 4️⃣ ابن‌ ابی ‌الحدید معتزلی‌ در "شرح نهج‌البلاغه" نقل کرده که حضرت فرمودند: چون خداوند جان پیامبرش را گرفت، قریش برتری‌جویی و خودکامگی نمود و ما را از حقی که بدان از همه مردمان سزاوارتر بودیم بازداشت. پس چنان دیدم که بر آن بهتر از پراکنده‌ ساختن مسلمانان و ریختن خون ایشان است که بسیاری از مردمان بودند و دین همچون مشک، آکنده از شیر بود که اندک سستی آن را می‌نمود و اندک تخلفی آن را واژگون می‌ساخت. 5️⃣ در کلام 67 نهج‌البلاغه آمده است، وقتی خبرهای غیر‌منتظرۀ سقیفه پس از رحلت پیامبر به آن حضرت رسید، حضرت پرسید، چه گفتند؟ انصار گفتند؛ از ما امیری باشد از شما هم امیری. حضرت فرمودند: چرا بر آنان (انصار) حجت نیاوردید که رسول خدا سفارش فرمود با نیکوکاران انصار نیکی کنید و از گناهکاران‌شان درگذرید. گفتند در این چه حجتی است؟ حضرت فرمودند: اگر خلافت و عمارت از آن ایشان (انصار) می‌بود، سفارش آنان را کردن، درست نبود. سپس حضرت پرسید: چه گفتند؟ چنین استدلال کردند که آنان از درخت رسول خدا هستند و به این دلیل باید زمامدار شوند. حضرت فرمودند: به درخت استدلال کردند ولی را ضایع نمودند. ✅ نکات برجسته ای که علت صبر و شکیبائی امیرالمومنین علیه السلام را هویدا میکند: 🔸 شتافتن مردم به بیعت با ابوبکر و عمر و عثمان 🔸 تنهایی علی علیه السلام در جامعه اسلامی 🔸 ماندن معدود یارانی در کنار امیرالمومنین 🔸 ایجاد تفرقه در میان مسلمانان 🔸 درگیری و خون ریزی در میان مسلمانان 🔸 عمیق نبودن معارف دین در جامعه به علت تازه مسلمانی افراد جامعه 🔸 نابود شدن دین در صورت قیام امیرالمومنین 🔸 و ... @s_a_razavi