قبر مومنان از دنیا رفته میشود[۱۹] و شادمانی نیز آنها را فرامیگیرد از این که بالاخره حجت خدا را که منتظر ظهورش بودند و به خاطر اعتقاد به او و اهدافش این همه طعنه و تمسخر و شکنجه را از دشمنان به جان خریدند امر ظهورش فرارسیده است. هنوز مردم در بهت و حیرت و ناباوری و شور و شعف بسر میبرند که ناگهان در هنگام غروب خورشید ندایی دیگر شنیده میشود که: «الحق مع فلان (عثمان) و شیعته»[۲۰]
در برخی روایات «فلان» و در برخی دیگر «عثمان» آمده که به احتمال قوی منظور از عثمان شخص عثمان ابن عنبسه میباشد. «ای مردم پروردگار شما از سرزمین خشکی از فلسطین آمده است. پس با او بیعت کنید تا هدایت شوید و مخالفت نکنید.[۲۱]
در این هنگام است که تردیدکنندگان به شک میافتند که کدام ندا حق است و صحیح می باشد. از امام صادق علیه السلام سوال شد چه کسانی به ندای اول و چه کسانی به ندای دوم پاسخ می دهند؟ حضرت فرمودند: کسی آن را تصدیق می کند که از قبل به آن ایمان آورده باشد.[۲۲]
سپس این آیه را تلاوت فرمودند: «أَفَمَنْ یَهْدی إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ یُتَّبَعَ أَمَّنْ لایَهِدِّی إِلاَّ أَنْ یُهْدى فَما لَکُمْ کَیْفَ تَحْکُمُون».[۲۳]
سپس فرمودند: صدای جبرئیل از آسمان و صدای ابلیس از زمین است. پس از صدای اول پیروی کنید و از صدای دوم دوری کنید که گول نخورید... بعد از این است که دو جبهه حق و باطل علناً رو در رو در مقابل هم قرار گرفته و وعده پیروزی مستضعفان بر مستکبران محقق میگردد.
۱. راغب اصفهانى، حسین بن محمد؛ المفردات فی غریب القرآن ، تحقیق: صفوان عدنان داودى ، بیروت ، دارالعلم الدارالشامیه، ۱۴۱۲ ق ، نوبت چاپ اول ، ج ۱، ص ۴۹۶.
۲ ثقه الاسلام کلینى؛ الکافی، تهران، دارالکتب الإسلامیه، ۱۳۶۵ هجرى شمسى، ج۸، ص۳۱۰.
۳ علامه مجلسى، ملا محمدباقر؛ بحارالأنوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴ هجرى قمرى؛ ج۵۲، ص ۲۳۵.
۴ الغیبه، همان، ص۴۳۹.
۵محمد بن ابراهیم نعمانى، الغیبه، تهران، مکتبه الصدوق، ۱۳۹۷ هجرى قمرى؛ ص۲۵۳.
۶ همان، ص ۲۵۲.
۷ قرآن مریم، سوره اسرا، آیه ۸۱.
۸ یزدی حائری، علی؛ الزام الناصب فی اثبات الحجه الغائب، تهران، بی نا، ۱۳۸۰، ص ۱۹۹.
۹ بحارالأنوار؛ همان، ج۵۲، ص۲۸۹؛ الخرائج والجرائح، همان، ج۳، ص۱۱۶۱؛ شیخ صدوق، کمال الدین، قم، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۵۹، ج۲، ص۶۵۲.
۱۰ شیخ صدوق، کمال الدین، تصحیح، علی اکبر غفاری، قم، انتشارات جامعه مدرسین، ۱۴۰۵، ص ۳۲۸.
۱۱ محمد بن ابراهیم نعمانى، الغیبه، تهران، مکتبه الصدوق، ۱۳۹۷ هجرى قمرى؛ ص۲۵۱ و ۲۵۲ و ۲۵۸.