نکته تفسیری صفحه ۳۹:  مردگانی که زنده شدند: دنیای ما، دنیای قوانین است؛ قوانینی که آفریدگار بزرگ وضع کرده تا جهان هستی برپا باشد و به سوی هدفی که برایش مشخص شده، حرکت کند. قانون جاذبه، نیروی گریز از مرکز، آتش و سوزندگی­ اش، آب و خنکی­ اش، زنده شدن موجودات و مردن آن​ها، همه و همه، قوانین خداست که بر جهان هستی حاکم است و او به واسطه​ ی آن، جهان را اداره می­ کند. خدا امّا برای این​که قدرت خود را نشان دهد و به مردم بفهماند که قوانین جهان در تسلط او هستند، گاهی آن​ها را تغییر می­ دهد و از حالت عادی خود خارج می­ کند: آتش سوزاننده را بر ابراهیم علیه السلام خنک و مطبوع می­کند و چاقوی تیز و بُرّان را بر گلوی نرم و نازک اسماعیل ، بی­ اثر. این​ها، نشانه­ های خداست که انسان را از خواب غفلت بیدار می­کند و به او می­ فهماند که قانون­ گذار و مجری قانون در این جهان فقط خداست و عادی شدن حوادث جهان، دلیل آن نیست که باید این​ گونه باشد؛ بلکه به لطف آفریدگار دانا و تواناست که چنین می­ شود. این آیات نیز به یکی از حوادث عجیب جهان اشاره می­ کنند. امامان دانای ما که از معنا و تفسیر همه­ ی آیات قرآن آگاه هستند، فرموده­ اند که این آیه در باره­ ی مردم شهری از شهرهای سرزمین شام سخن می­ گوید که هفتاد هزار نفر جمعیت داشت. در آن زمان، بیماری طاعون سراغ شهرشان می­ آید و آنان از ترس بیماری به بیابان فرار می­ کنند؛ ولی خواست خدا چنین بوده که همگی آنان در آنجا بمیرند و بدن­های بی­ جانشان بر زمین آن بیابان بیفتد. سال­ها می­ گذرد و بدن­های آنان به استخوان و سپس به خاک تبدیل می­شود. روزی، یکی از پیامبران خدا به نام حزقیل از آن بیابان گذر می­ کند و با دیدن آن صحنه­ ی دلخراش به گریه می­ افتد. خداوند برای نمایش قدرت خود به بندگانش، همه­ ی آن مردگان را زنده می​ کند و آنان سال​ های سال دوباره در دنیا زندگی می­ کنند.[1] آری، خدای بزرگ با این کار به همه­ ی بندگانش فهماند که زنده کردن مردگان برای او به هیچ وجه دشوار نیست و زنده شدن مردگان در قیامت، امری کاملاً ممکن است. این آیات همچنین از آیاتی­ هستند که امکان «رجعت» را اثبات می­ کند. رجعت، یکی از عقایدی​ است که ما شیعیان با توجه به سخنان پیشوایان معصوم خود به آن معتقدیم. بر اساس این اعتقاد، عدّه­ ای از افراد بسیار باایمان و برخی از افراد گنه​کار و کافر، پیش از قیامت زنده می­ شوند و گوشه­ ای از پاداش یا کیفر خود را در همین دنیا خواهند دید. برخی از افراد نادان، شیعیان را متهم می­ کنند که به مطلبی که مخالف قرآن است، اعتقاد دارند؛ در حالی که رجعت، هیچ مخالفتی با آیات قرآن ندارد؛ بلکه برخی از آیات قرآن مانند این آیه، امکان آن را اثبات می​کند. [2] [1] . اقتباس از کافی، ج8 ، ص198 و تفسیر عیاشی ، ج1 ، ص130 [2] . اقتباس از تفسیر نمونه ، ج2 ، ص222 ✍️خانم دکترای علوم قرآنی 🆔https://eitaa.com/safarnameh_313