نکته تفسیری صفحه ۴۵:
وعدة خدا و وعدة شیطان:
برای رسیدن به هر هدفی باید زحمت کشید و هر چه آن هدف بزرگتر باشد، سختی رسیدن به آن بیشتر است. ساختن بناهای مرتفع، دستیابی به کشفیات مهم، اختراع وسایل ارزشمند، فتح فضای بیکران و... نتیجة زحمت افرادی است که عمرشان را در راه رسیدن به هدف مورد نظر خود، صرف کردند. دوستان حقیقی انسان در این مسیر به خوبی مشخص می شوند. کسانیکه در راه رسیدن به هدفهایمان ما را تشویق می کنند و اسباب وسایل آن را در اختیارمان می گذارند، دوستان واقعی ما هستند. در مقابل، دشمنان اصلی ما کسانی هستند که می خواهند ما را از رسیدن به هدفمان بازدارند و وسایل آن را از ما بگیرند. دائماً مشکلات و سختیهای راه را در چشم ما بزرگ میکنند و به ما تلقین میکنند که نمی توانیم به آرزوهایمان برسیم.
اما هدف اصلی ما از زندگی چیست؟ آیا ما به دنیا آمده ایم تا مخترع و مکتشف شویم و پس از چندی از دنیا برویم؟ اگرچه این هدف ها، در جای خود باارزش است، ولی هدف واقعی ما از زندگی اینها نیست. خدایی که ما را آفریده، هدفی بسیار عالی برای ما قرار داده و ما را به سوی آن راهنمایی کرده است. آن هدف، رسیدن به «مقام قُرب و رضوان خدا» است. حالتی که انسان به منبع علم و قدرت و معدن لطف و مهربانی نزدیک می شود و مورد لطف و علاقة آفریدگار هستی قرار می گیرد. در آن حالت خدا با بخشندگی تمام، نعمت هایش را در اختیار بنده اش می گذارد و بهترین محل اقامت را برای همیشه به او می بخشد. شیطان پس از رانده شدن از درگاه خدا، سوگند یاد کرد که تمام توانش را برای بدبخت کردن ما به کار گیرد.[1] این آیات به یکی از نمونه های تلاش او برای نابود ساختن ما اشاره می کند. همانطور که در صفحة قبل گفته شد، انفاق و صدقه یکی از بهترین راه های به دست آوردن خشنودی خدا و پاداش اوست. پاداش انفاق هفتصد برابر می شود و روز قیامت به کمک انسان می آید، ولی آن دشمن بزرگ نمی خواهد که ما به این سعادت دست پیدا کنیم. هنگامیکه تصمیم می گیریم برای خشنودی خدا صدقه دهیم، در دلمان شک و تردید ایجاد می شود و ترسی وجود ما را می گیرد که: مبادا پولمان تمام شود ، خانواده مان چه می شود، الآن خودم بیشتر به آن نیاز دارم ، شاید وقتی دیگر...براساس این آیه، این وسوسه و غوغا، از سوی بزرگترین دشمن ماست و در مقابل، نیرویی نامرئی ما را به انفاق و سخاوتمندی تشویق می کند. آن نیرو، فرشتگان خدا هستند که از سوی او ما را به سعادت و خوشبختی فرا می خوانند.
امام صادق(ع)فرمود: «شیطان با انسان سخنان در گوشی دارد و فرشتگان نیز سخنان درگوشی دارند. سخن شیطان این است که انسان را از فقر می ترساند و کارهای زشت فرمان می دهد و سخن درگوشی فرشته این است که انسان را به انفاق فرمان می دهد و از کارهای زشت باز می دارد»[2]. در مقابل، خداوند بارها به وسیلة قرآن و اهل بیت(ع)به ما پیغام داده که صدقه نه تنها باعث نابود شدن مال نمی شود ، بلکه به مال و ثروت برکت می بخشد. در حدیث دیگری از امام صادق(ع)میخوانیم:«رزق وروزی را با صدقه دادن از سوی خدا فرود آورید. صدقه از میان وسوسة هفتصد شیطان عبور می کند و هیچ چیزی برای شیطان، سخت تر از صدقه دادن یک انسان مؤمن نیست و صدقه پیش از آنکه در دستان صدقه گیرنده قرار گیرد، توسط خدا قبول می شود»[3].
[1]اقتباس از آیه 82 سورة ص
[2]مجمع البیان، ج2، ص658
[3] کافی، ج4، ص3
✍️خانم دکترای علوم قرآنی
🆔https://eitaa.com/safarnameh_313