حج سایبری متاسفانه در یک اشتباه بزرگ عده ای فضای سایبر را همان فضای مجازی ترجمه می کنند. شوربختانه تر اینکه فضای مجازی را چند شبکه اجتماعی و تولید برخی محتواها قلمداد می کنند. غافل از اینکه فضای سایبر، فضایی است در عرض فضاهای دیگر و شاید بشود گفت دربرگیرنده تمامی فضاها در فلسفه اسلامی ماده محدودیت می آورد و فاصله گرفتن از ماده محدودیت ها را می کاهد. لذا هر چقدر به عالم تجرد نزدیکتر شویم سعه وجودیِ بزرگتر و غیرمحدودتری را میتوان تجربه کرد و تعاملات وجودیتر و عینی تر و واقعی تر می شوند. شاید بهتر باشد آن را چنین تعریف کنیم: «محیط الکترونیکی واقعی است که ارتباطات انسانی به شیوه ای سریع، فراتر از مرزهای جغرافیایی و با ابزار خاص، خود؛ در آن، زنده و مستقیم روی می‌دهد». قید «واقعی»، مانع از این است که تصور شود مجازی بودن این فضا به معنای غیر واقعی بودن آن است؛ چرا که در این فضا نیز همان ویژگی‌های تعاملات انسانی در دنیای خارج همچون مسئولیت وجود دارد. ضمن این که فضای سایبر در واقع یک «محیط» است که ارتباطات در آن انجام می‌شود؛ نه صرف مجموعه ای از ارتباطات. از سوی دیگر، این ارتباطات گرچه ممکن است در همه حال بر خط (On Line) نباشد، ولی زنده و واقعی و مستقیم است. از این رو، تأثیر و تأثر بالایی در این روابط رخ می‌دهد. برخی از ویژگی های فضای سایبر عبارتند از: جهانی و فرامروزی بودن، دستیابی آسان به آخرین اطلاعات، جذابیت و تنوع که هر کدام عالم جدیدی برای تعاملات فراگیر کثرات حول محورهای واحد و راهبری واحد، گشوده است در واقع تجلی وحدت در عین کثرت که عنصر وحدت با راهبری دقیق خود باید جلوی آسیب های احتمالی را بگیرد. رهبری عزیز از فضای سایبر به "رایانه سپهر" یاد کردند یک آسمان و افق رایانه ای در فضای سایبر تعاملات بشری سویه و فراگیری بزرگتری به خود می گیرند. اسامی برخی از این تعاملات عبارتند از: شهروند سایبر (Cybercitizen)، پول سایبر (‍Cybercash)، جنگ سایبری (cyber War) و غیره لذا میتوان جعل اصطلاح جدیدی کرد و از حج سایبری (‍Cyber Hajj) نام برد. حجی فراگیرتر و جذاب تر و متنوعتر که مثلا در روز برائت از مشرکین هشتگ و را به ترندی جهانی تبدیل کرد با تنوع بیشتر، فراگیری جهانی تر و جذابیتی در قالب گیمیفیکشن و بازیوارگی جذابتر! محمدعلی رنجبر 🙏در نشر معارف فرهنگی اسلامی سهیم باشیم. •┈••••✾•🌿🌺سفیر امین🌺🌿•✾•••┈• ✏️https://eitaa.com/safiramin