تحلیل لایه ای علت ها (CLA) شامل 4 سطح است:1-لیتانی،2-علل اجتماعی،3-گفتمان،4-اسطوره یا استعاره.سطح نخست یعنی لیتانی دیدگاه بدون پرسش و معمول واقعیت است.سطح دوم سطح علتهای اجتماعی دورنمای نظام مند است.داده ها و اطلاعات سطح لیتانی در سطح دوم شرح داه می شود و مورد پرسش قرار می گیرد.سطح سوم گفتمان و جهان بینی است. در این سطح فرض های عمیقتر ،استدلالی ،جهان بینی و ایدئولوژیک ناخودآگاه مشخص می شوند.در این سطح می توان به اکتشاف این امر پرداخت که چگونه ذینفعان مختلف ،لیتانی و نظام را می سازند.سطح چهارم اسطوه/استعاره است که ابعاد احساسی ناخودآگاه را بیان می دارد.چالش فراروی آن انجام تحقیقات و حرکت در این لایه های تحلیل و در نتیجه در بر گرفتن شیوه های مختلف دانستن است .انجام این کار منجر به خلق آینده های بدیل معتبر و تحول یکپارچه می شود.روش تحلیل لایه لایه ای علتها با طرح پرسش از آینده آغاز شده  و با همین پرسش خاتمه می یابد.به نظر جیمز دیتور1 چنین است: روش تحلیل لایه ای علتها که توسط سهیل عنایت الله ارایه شده نخستین نظریه و روش جدید و عمده آینده پژوهی پس از روش دلفی در چهل سال گذشته است.روش تحلیل لایه ای علتها یک روش بسیار مطلوب جهت طبقه بندی دیدگاهها و ملاحظات مختلف درباره آینده ها و استفاده از آن ها جهت کمک به تفکر گروهها به شیوه ای بسیار موثر نسبت به کاربرد "لایه های "منفرد آن گونه که در اکثر نظریه ها و روش ها بکار می رود،است.‌‌‌‌ 1-James Dator منبع:تحلیل لایه ای علتها (نویسنده: سهیل عنایت الله- مترجم: مسعود منزوی- ناشر: مرکز آینده پژوهی علوم و فناوری دفاعی -موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی)