✳️ خوف بر رجا قسمت دوم این راجع ‌به گذشته؛ امّا راجع‌به آینده، اگر حقیقتاً ما به آن درجه‌ی مناسب از خوف نرسیم، آینده‌مان هم در خطر است؛ زیرا چنانچه خدای متعال دوباره به ما فرصت دهد، همان روش را ادامه خواهیم داد. به قول معروف: آش همان آش و کاسه همان کاسه است. اگر خداوند به ما وقت بدهد، از کجا معلوم ما مبتلا به همین خطاها و اشتباهات و مرزشکنی‌ها و کم‌حیایی‌ها و بی‌حیایی‌ها نشویم؟ چه چیزی می‌تواند آینده‌ی ما را بیمه کند، تا حدّ زیادی مصونیّت ببخشد و حفاظت و اصلاح و پیشگیری کند؟ این اصلاح به معنای اصلاح بنیادین و اساسی است که به معنای صیانت است و یک نوع معصومیّت در انسان به وجود می‌آورد. چه گوهر و کیمیایی چنین اثری دارد؟ خوف؛ لذا قرآن کریم در تعبیر بسیار سنگین فرمود: «وَأَمَّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ وَنَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوَى فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْوَى؛ و امّا كسى كه از ايستادن در برابر پروردگارش هراسيد، و نفس [خود] را از هوس باز داشت، پس همانا بهشت جايگاه او است». این خوف مقامی است که حداقلش این است که خود را در محضر حق ببینیم. امتدادش کجا است؟ امتداد این راه بِإِذْنِ الله و بِمَدَدِهِ و تُوفِیقِهِ و عِنَایَتِه، انسان را به نقطه‌ای می‌رساند که نه خود را در محضر حق که خدا را ناظر و حاضر می‌بیند. آن چه خوفی است؟ «خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ». جناب ابوذر، پیامبر اعظم (صَلَواةُ اللهِ وَ سَلامُهُ عَلَیه) را در مسجد دید و موقعیت را مغتنم شمرد و به حضرت عرضه داشت: یا رسول الله مرا موعظه کنید. حضرت شروع به نصیحت کردند که روایتی طولانی و خیلی عجیب و فوق‌العاده سازنده است. حضرت این‌طور شروع کردند: «یَا ابَاذَر! اُعْبُدِ اللَّهَ کَأَنَّکَ تَرَاهُ؛ اى اباذر، خدا را بندگى كن طوری که گویا او را مى‏بینى». این خیلی مقام بالایی است؛ سپس حضرت تنزل کردند و فرمودند اگر به آنجا نرسیدی: «فَإِنْ لَم تَکُن تَرَاهُ فَإِنَّهُ یَرَاکَ؛ پس اگر تو او را نبینى، او تو را مى‏بیند». حال تو در مقام بندگی به گونه‌ای باشد که بدانی که او تو را می‌بیند، اگر تو نمی‌توانی او را ببینی. البته حضرت با «کَأَنَّکَ» شروع کردند که مقام پایین‌تری است و نفرمود: «أَنَّکَ تَرَاهُ»، که این در مباحث عرفانی بحث لطیفی دارد. این همان مقامی است که قرآن کریم درباره‌اش این‌طور فرمود: «أَلَمْ یَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ یَرَی؛ آیا ندانسته است که خدا می‌بیند؟» این هم خیلی سنگین است. انسان اگر بداند که خدای متعال او را می‌بیند، به خوف مقامی می‌رسد. 👈 ادامه دارد ... 👤استاد 🔗کانال 🆔 @sahife2