حجت‌السلام و المسلمین محمدعلی مروی از اساتید جامعه المصطفی العالمین قم: شیخ طوسی در فهرست رجال نام ۱۷۰ نفر از شاگردان امام سجاد علیه‌السلام را ذکر می‌کند که همه از بزرگان فقها هستند و این امر با توجه به جو خفقان آن زمان در حد یک انقلاب علمی است. سرآمد همه دعاهای امام سجاد علیه السلام دعای مکارم‌الاخلاق ایشان است که خود به تنهایی برای متخلق شدن یک جامعه به اخلاق اسلامی و انسانی کفایت می کند. علاوه بر آن صحیفه‌سجادیه که زبور آل‌محمد نامیده شده است نیز اقیانوسی از آموزه‌های اخلاقی است که توصیف آن خارج از این مختصر است. این کتاب آنچنان زیبا است که آنه‌ماری‌شیمل اسلام‌پژوه، خاورشناس و مولوی‌شناس سرشناس آلمانی آن را به آلمانی ترجمه می‌کند و ضمن بیان یک خاطره زیبا در مورد آن تصریح می کند: "بله واقعا ترجمه ادعیه امامان معصوم علیه‌السلام مخصوصا صحیفه حضرت زین‌العابدین علیه‌السلام برای بسیاری از مردم جهان غرب کارساز است." یکی از نکات زیبا که در آثار علمی امام سجاد به کرات دیده می‌شود اشارات علمی ایشان به حقایق مختلف علمی است که بعدها توسط دانشمندان علوم تجربی نیز کشف و به نام ایشان ثبت شده است. البته مشخص است که همانند قرآن شان اهل بیت که عدل قرآن هستند راهنمایی و هدایت بشریت است نه بیان رازهای علوم تجربی و ریاضی. اما چنانکه در قرآن این موارد برای کامل شدن هدایت دیده می‌شود در آثار معصومین علیه‌السلام نیز گاهی این اشارات آمده است. یک نمونه بارز از این حقایق اشاره امام سجاد علیه‌السلام به محل رشد و نمو میکرب وبا می‌باشد. چنانکه می‌دانیم وبا تا قرن‌های متمادی از بیماری‌های مهلک بود که جان میلیون‌ها انسان را می‌گرفت تا اینکه در حدود سال ۱۸۸۳ میلادی  دانشمند آلمانی به نام کخ کشف کرد که محل رشد و تکثیر وبا آب‌های آلوده است و اگر بهداشت آب رعایت شود این بیماری قابل کنترل است. پس از آن بود که بشر توانست بر بیماری وبا پیروز شود. اما همین نکته در دعای مرزداران در صحیفه سجادیه تصریح شده است؛ آنجا که امام سجاد علیه‌السلام در قالب دعا دشمنان اسلام را نفرین می‌کند و می‌فرماید: اللَّهُمَّ وَ امْزُجْ مِيَاهَهُمْ بِالْوَبَاءِ، خدايا! آب آن‌ها را به وبا بيالاى!  🖋 کانال انس با صحیفه سجادیه https://eitaa.com/sahife2