🌼 پرسش:
چرا بايد خمس بدهيم. ما که ماليات به دولت ميدهيم.
🌸☘️☘️☘️☘️☘️🌸
🌼 پاسخ:
سلام و عرض احترام
خمس و زکات از مالیاتهای اسلامی هستند که به منظور رفع مشکلات مالی امت اسلامی و توزیع عادلانه ثروت و تقویت بنیه مالی حکومت اسلامی وضع شده است. میان خمس و زکات این تفاوت مهم وجود دارد که زکات جزء اموال عمومی جامعة اسلامی محسوب میشود و مصارف عام تری دارد، ولی خمس از موارد مصرف محدودتری برخوردار است .
البته این مالیات ها غیر از مالیات های دولتی هستند که امروزه در همه جای جهان از شهروندان اخذ می شود، زیرا خمس و زکات مصارف خاص و محدودی دارند. به عنوان منبع مالی دولت اسلامی برای هزینه های جاری و عمومی و .... به حساب نمی آیند، در عین حال تنها از اقشار خاصی اخذ و برای اقشار خاصی مصرف می شوند، در حالی که مالیات های عمومی مربوط به عمران و آبادی کل کشور و بهره مندی خزانه عمومی کشور از سرمایه و تهیه امکانات رفاهی و امنیتی و اداری برای همه شهروندان است .
دلیل اصلی برای وجوب خمس قرآن کریم است. قرآن کریم خمس را به صورت کلی بیان نموده(1) و چون کليت قرآن کريم نياز به تفسير و بيان دارد، جزئيات مسئله خمس و بيان تفسير آيه شريفه در روايات اهل بيت عليهم السلام بيان شده است.
همچنین آیات متعدد دیگر در مورد لزوم پرداخت زکات وارد شده؛ نزدیک به سى آیه قرآن، پس از دستور به نماز، سفارش به زکات مىکند. از آیات مختلف قرآن از جمله آیه 156 سوره «اعراف»، 3 سوره «نمل»، 4 سوره «لقمان»، و آیه 7 سوره «فصلت» که همه از سورههاى «مکّى» هستند، استفاده مىشود که: حکم وجوب زکات در «مکّه» نازل شده است. این واجب یکی از واجباتی بود که پيش از تشکیل حکومت اسلامی در مدینه بر مسلمانان لازم شد .
به هرحال ماليات غير از خمس است و به جاي خمس حساب نميشود . خمس یک واجب الهی است، ولي ماليات از طرف حکومتها مقرر ميگردد. (2) ماليات در کشور ما و کشورهاي ديگر غالباً بر تمام درآمدها وضع ميشود. همچنين موارد مصرف خمس غير از موارد مصرف ماليات است. خمس درحال حاضر عمدتا صرف مسائل فرهنگ اسلامي، گسترش فرهنگ اسلام و تشيع، تعليم و تربيت طلاب علوم ديني و در یک کلام صرف حفظ مرزهای عقيدتی و ارزشها مي گردد، حال اينکه ماليات صرف همه بخش هاي جامعه مخصوصا اقتصاد و سیاست و امنیت مي شود.
نبايد قلمرو ماليات را با وجوه شرعي مخلوط کرد. در صدر اسلام هزينه ها به اندازه اين زمان نبود و جهان اسلام مانند امروز نياز به در آمد هاي زيادي نداشت.نياز به وضع ماليات نبود ، اما امروزه کشور اسلامي جهت ساخت سد ، جاده و... شديدا نياز به منابع در آمد دارد . يکي از اين منابع ماليات مي باشد تا به وسيله آن نيازهاي اقتصادي حکومت برآورده شود؛ نيازهايي که در هر حکومتي وجود دارد.
هر جامعهاي داراي افرادي از کار افتاده، بيمار، يتيمان بي سرپرست، معلولان و امثال آن ميباشد که بايد مورد حمايت قرار گيرند. نيز براي حفظ موجوديت خود در برابر هجوم دشمن، نياز به سربازان مجاهدي دارد که هزينه آنها توسط حکومت پرداخت ميشود، همچنين کارمندان حکومت اسلامي، نيز وسائل تبليغاتي، هر کدام نيازمند صرف هزينههايي است که بدون يک پشتوانه مالي منظم و مطمئن سامان نميپذيرد.
ماليات نوعي هزينه براي اداره مردم در يک جامعه به هم پيوسته است. يعني کسي که از جادهها استفاده ميکند، از امنيت بهره ميگيرد، از رسانههاي جمعي کمک ميگيرد و از ديگر امکانات بهرهمند ميگردد. اگر امکانات نبود، کار اقتصادي ممکن نميشد، يا بهره کمي داشت و مشکلات ديگري براي مردم به وجود ميآمد .بنابراين دولت اسلامي وظيفه دارد سهمي از هزينههاي عمومي دولت را که در انجام امور اقتصادي و رفاهي مؤثر است بپردازد و اين يک امر طبيعي است. بر مردم واجب است تا هزينههاي زندگي اجتماعي و مدني خود را بپردازند و اين مهم ممکن نيست. مگر با پرداخت ماليات.
منابع برای مطالعه خمس :
1. احکام خمس، تاليف سيد مجتبي حسيني.
2. جلد سوم كتاب «آشنايى با قرآن» ،آيت الله مرتضي مطهري.
3.بررسي تاريخي و فقهي خمس،عبد الرحمن انصاري، نشر بوستان كتاب.
پی نوشت ها:
1 . انفال (8)آیه 41 .
2. آيت الله ناصر مکارم شيرازي، استفتائات، ج 1، سؤال 37 و ج3،ص115،س344 ؛
آيت الله خامنهاي، اجوبه الاستفتاءات ،س 13.
🌺
☘️🌺
🌺☘️🌺☘️🌺☘️