✨نکته ها✨
🔹مضمون اين آيه كه در مقام دلدارى پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله است، در آيات ديگر وبا بيانات وتعابير مختلف تكرار شده است، از جمله در سورهى يوسف مىخوانيم: «وَ ما أَكْثَرُ النَّاسِ وَ لَوْ حَرَصْتَ بِمُؤْمِنِينَ» «1»، اى پيامبر! هر چند به هدايت آنان حريص باشى، باز اكثر مردم ايمان نمىآورند، يا در سورهى بقره آمده است: «لَيْسَ عَلَيْكَ هُداهُمْ وَ لكِنَّ اللَّهَ يَهْدِي مَنْ يَشاءُ» «2» هدايتپذيرى مردم بر عهدهى تو نيست وخداوند، هر كه را بخواهد، هدايت مىفرمايد.
🔹در جلد پنجم تفسير درّالمنثور (از تفاسير اهل سنّت) رواياتى به اين مضمون نقل شده است كه در آستانهى فوت ابوطالب، پدر حضرت على عليهما السلام، پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله به نزد او حاضر شد و اسلام را بر او عرضه فرمود؛ امّا او نپذيرفت و اين آيه نازل شد!!
🔹ما با قطع نظر از اينكه شأن نزول آيه چيست و آيا اصلًا ارتباطى با پدر بزرگوار اميرالمؤمنين على عليه السلام دارد يا خير، (كه با اندك تأمّلى، عدم اين ارتباط ثابت مىشود، زيرا آيه در ادامهى بحث پيرامون گروهى از مؤمنان اهل كتاب در مقابل مشركان مكّه است) كمى به بحث پيرامون اين روايات و ايمان حضرت ابوطالب مىپردازيم.
🔹علّامهى امينى، صاحب كتاب گرانقدر «الغدير» در جلد هشتم اين كتاب از صفحهى 19 به بعد با نقد و ردّ تمامى اين روايات مجعول و با استناد به منابع تاريخى، معتقد است كه
«1». يوسف، 103.
«2». بقره، 272.
جلد 7 - صفحه 75
🔹راويان اينگونه روايات، در زمان فوت حضرت ابوطالب يا اطفالى شيرخوار بودند و يا همچون ابوهريره، هنوز اسلام نياورده بودند.
🔹همچنين ايشان از صفحه 330 تا 410 همان جلد، به دلايل مؤمن بودن حضرت ابوطالب مىپردازد و صدها شعر از خود آن حضرت، دهها خاطره و چهل حديث از اهلبيت پيامبر ذكر مىكند كه حاكى از ايمان او به خداوند و رسول اللّه صلى الله عليه و آله است. بعضى از اين دلائل عبارتند از:
1. سخنان پيامبر و ائمّه معصومين عليهم السلام پيرامون ايمان او.
2. حزن و اندوه پيامبر صلى الله عليه و آله در فوت او.
3. دعاى پيامبر صلى الله عليه و آله بالاى منبر، به ابوطالب وتشييع جنازهى او.
4. حديث پيامبر صلى الله عليه و آله كه من شفيع والدين و عمويم ابوطالب در قيامت هستم.
5. وصيّتنامه او مبنى بر حمايت بنىهاشم از پيامبر اسلام.
6. سفارش او به همسر و فرزندش جعفر، براى حمايت از پيامبر صلى الله عليه و آله و توجّه به اسلام ونماز.
7. حمايتهاى بيدريغ او از پيامبر كه در شبهاى خطرناك، جاى خواب آن حضرت را با جاى خواب فرزندش على عليه السلام عوض مىكرد وفرزندش را در معرض خطر قرار مىداد.
8. زندگى فاطمه بنت اسد با ابوطالب كه در اسلام او شكّى نيست، زيرا اگر ابوطالب مسلمان نبود، نبايد زن مسلمان همسرش باشد.
9. اشعار فراوان او كه از اقرارش به اسلام حكايت دارد.
🔹البتّه نبايد فراموش كرد كه تنها گناه نابخشودنى او اين است كه پدر على عليه السلام است! و دشمنان آنحضرت چه بودجههايى را در راه ضربهزدن به آن حضرت هزينه كردند و رواياتى را جَعل نمودند و براى اينكه ميان ابوطالب پدر حضرت على عليهما السلام و ابوسفيان پدر معاويه تعادلى برقرار كنند، سابقهى شرك را تهمت زدند.
✨پیام ها✨
1- وظيفهى انبيا ابلاغ پيامهاى الهى و ارائهى راه است. پذيرفتن يا عدم پذيرش مردم ربطى به آن بزرگواران ندارد. «إِنَّكَ لا تَهْدِي»
جلد 7 - صفحه 76
2- پيامبران، براى هدايت منحرفان سوز وشور داشتند. «مَنْ أَحْبَبْتَ»
3- هدايت، كار خداوند است كه فقط شامل دلهاى پاك و آماده مىشود. «وَ لكِنَّ اللَّهَ يَهْدِي»
4- خواست خداوند بر اساس حكمت و علم اوست. «يَهْدِي مَنْ يَشاءُ وَ هُوَ أَعْلَمُ»
#پیام #مفهوم #نکته #قرآن