برنامه سمت خدا کارشناس : حجت الاسلام والمسلمین عالی موضوع برنامه : برزخ زمان پخش :01-06-97 (بازپخش 06-06-90) سوال – ارواح در برزخ چگونه زندگی می کنند ؟ پاسخ – در زندگی آخرت بعد از مرگ، هر کسی میهمان اخلاق، اعمال، ملکات و عقاید خودش است. این جور امور به لذت هایش تبدیل می شوند اگر به لذت تبدیل بشود و به عذاب تبدیل نشود. در عین اینکه نظام آخرت نظام اجتماعی است و در تامین نیاز به دیگران وابستگی ندارد، اما در عین حال می توانند با هم جمع بشوند و همدیگر را ببینند. یکی از لذت های خوب در بهشت، ملاقات هایی است که مومنین با هم دارند. روایتی در کتاب کافی از امام صادق (ع) داریم که ارواح که به شکل جسم هستند یعنی صورت های مثالی دارند، در بوستانها و باغ های بهشت هستند، همدیگر را می شناسند و با هم سوال و پرسش دارند، وقتی یک نفر از دنیا می رود و به عالم روح می پیوندد، برزخیان می گویند که او را رها کنید زیرا خسته است. او از وحشت بزرگی خلاص شده است و بعد از مدتی، از احوالات قوم و خویش خودشان در دنیا از او سوال می کنند. اگر بگوید که وقتی من در دنیا بودم او زنده بود، بهشتیان امید دارند که او در بهشت به آنها می پیوندد. اگر بگوید که او قبل از من مُرد، بهشتیان می گویند، ای وای حتما او به برزخ سقوط کرده است. چون اگر بهشتی بود پیش ما می آمد. این نشان می دهد که بهشتیان در برزخ با هم ملاقات دارند. ملاقات بهشتیان با هم صرفا یک برخورد معمولی نیست که از تنهایی دربیاند و لذتی ببرند، نیست و خیلی بالاتر از این حرفهاست. بهشتیان وقتی با هم ملاقات می کنند، صفا و نورانیت شان بهم منتقل می شود چون آنها بهشتی هستند. وقتی دو نفر مومن در دنیا همدیگر را ملاقات می کنند به یکدیگر ثواب و معرفت می رسانند. سلامی که می کنند به یکدیگر ثواب می دهند، وقتی با هم دست می دهند، به یکدیگر نورانیت منتقل می کنند و محبت می ورزند. در آخرت هم ملاقات بهشتیان صرف یک ملاقات معمولی نیست. در این ملاقات به یکدیگر صفا و نورانیت می دهند و رشد می کنند. در قرآن ملاقات بهشتیان را طرح می کند که بهشتیان از هم سوال می کنند و در تفسیر می گویند که از معارف اهل بیت سوال می کنند. در آنجا ملاقات دائم در معرفت و رشد است و لحظه ای هدر ندارند که به بطلان بگذرد. بنابراین خود این ملاقات برای آنها یک رشد است. ملاقات بهشتیان با یکدیگر قانونی دارد. این قانون همیشه برقرار است. قانون آنها این است که فردی که درجه ی بالاتری دارد می تواند به پایین بیاید و پایینی ها را ملاقات بکند ولی کسی که درجه ی پایینی دارد نمی تواند به درجه ی بالا برود. این یک قانون کلی همیشه ی بهشت است. کسی که درجه ی پایین بهشت را دارد، استحقاق این را ندارد که بالا برود. او باید دردنیا استحقاق کسب می کرد. دیگر اینکه آن کسی که پایین است و به درجه ی بالاتر برود، در آنجا احساس حقارت می کند و غصه می خورد. ولی در بهشت غصه نیست. کفار هم با یکدیگر ملاقات دارند و همدیگر را می شناسند ولی دین آنها عذاب است. کسانی که اهل فحش وکینه و عداوت هستند، در همین دنیا وقتی همدیگر را می بینند، در عذاب و فشار روحی هستند. روایتی از ابوبصیر است که از امام صادق (ع) سوال می کند که ارواح مومنین کجا می روند ؟ امام فرمود: ارواح مومنین در جایگاههای بهشتی خودشان هستند، می خورند، می آشامند و همدیگر را ملاقات می کنند. خوردن و آشامیدن در بهشت رشد است، صرفا یک لذت طعام یا نوشیدنی نیست. بهشتیان وقتی یک طعام را می خورند علاوه بر لذت خوردن که می برند، مهم برایشان دست حق است که این را به آنها می دهد.