شریعتی: خوشا به حال آنها که حضرت علی را میشناسند، گرچه هرچقدر بدویم درک ما از فهم این شخصیت بزرگ ناتوان است. امروز حاج آقای بهشتی میخواهند امیرالمؤمنین را به ما معرفی کنند. امیرالمؤمنین در آینه آیات نورانی قرآن کریم با نگاهی به زیارت غدیریه امام هادی(ع). بحث امروز شما را خواهیم شنید.
حاج آقای بهشتی: بهترین معرفی، معرفی خداست. اگر خدا در کتابش کسی را معرفی کرده باشد درستترین و دقیقترین و حق ترین معرفی است. ما از امام هادی(ع) دو زیارت داریم که شیعه را تا روز قیامت بیمه کرده است. یکی زیارت جامعه که فوق العاده است. شاید دهها جلسه زمان لازم باشد تا شرح داده شود و یکی زیارت امیرالمؤمنین(ع) در روز غدیر خم که از امام هادی(ع) به ما رسیده است. تفاوت این زیارت با همه زیارتها و دعاها این است که پر آیهترین سند حدیثی ماست. من متن حدیثی یا زیارتنامهای ندیدم که اینقدر آیه قرآن در آن درج شده باشد. این را یک امام معصوم که از خطا به دور است، امیرالمؤمنین را با آیات قرآن توصیف کرده است. چهل و چند آیه در این زیارتنامه به کار رفته و بعضی کامل آیات و بعضی بخشی از آیات و بعضی ممزوج شده آیات و سخن امام هادی(ع) است. چون ما از اول عید قربان تا 24 ذی الحجه پی در پی مناسبتهای ولایی داریم. ماجرای انگشتر بخشی امیرالمؤمنین(ع)، ماجرای مباهله، ماجرای نزول سوره «هل أتی» در کتاب مفاتیح الجنان هست. این نکته که محدث قمی در کتاب شریف مفاتیح الجنان، محدث هم حدیث شناس است و حرف گزاف نمیزند. در پایان این زیارتنامه با اینکه زیارتنامه مخصوص عید غدیر خم است، فرمودند: شایسته است هر روز و هر شب سال این زیارتنامه خوانده شود. در کتاب شریف مفاتیح از اول تا آخر نگاه کنیم، دعای کمیل برای شب جمعه است. ولی محدث قمی فرمود: این زیارت در تمام روزها و تمام شبهای سال شایسته است خوانده شود. امام شناسی قرآنی پیدا میکنیم. امام را که شناختیم پیامبر را شناختیم، پیامبر را شناختیم، خدا را شناختیم و راه را به درستی رفتیم. یادی از حضرت امام خمینی بکنیم. ایشان در یکی از کتابهایشان میفرماید: دعاهایی که طولانی هست، آنهایی که کم حوصله هستند، لزومی ندارد تمامش را بخوانند. فرازهایی را شروع بکنند.
با سلام به پیامبر شروع میشود و اولین آیاتی که در این زیارتنامه آمده این آیات است. «السَّلامُ عَلَيْكَ يَا دِينَ اللَّهِ الْقَوِيمَ» به امیرالمؤمنین میگوییم: ای آئین درست خدا، یعنی آئین خدا متجلی در یک شخصیت شده است. «وَ صِرَاطَهُ الْمُسْتَقِيمَ» ای راه مستقیمی که هر مسلمان صبح و شام از خدا میخواهد. خدایا ما را به راه مستقیم، تجلی این در یک نفر امیرالمؤمنین است. «السَّلامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا النَّبَأُ الْعَظِيمُ الَّذِي هُمْ فِيهِ مُخْتَلِفُونَ» اشاره به سوره نبأ دارد. شخصیتی که دربارهی او اختلاف شد. بخشهایی از زیارتنامههایی که ائمه به ما یاد دادند، اعتقادات ما را یاد دادند که مرور کنید. در اذان داریم «اشهدُ»، «اشهد ان لا اله الا الله، اشهد ان محمداً رسول الله، اشهد ان علیاً ولی الله» در تشهد هم اشهدُ داریم. راز این چیست؟ این اشهدُ مربوط به خودم میشود که میخواهم مطلبی را با خودم در میان بگذارم یا با دیگران یا هردو؟ این یک نوع تلقینی است به خود و یک نوع تبلیغی است در مورد دیگران. اذان را که با صدای بلند میگوییم، اشهدُ یعنی ای اهل عالم همه بدانند باورهای من، اعتقادات من اینهاست. در زیارتنامهها زیاد این جمله به کار رفته است «اشهدُ» اعتقاد من این است. گواهی میدهم «أَنَّهُ قَدْ بَلَّغَ عَنِ اللَّهِ مَا أَنْزَلَهُ فِيكَ» پیامبر رساند از طرف خدا آن آیاتی که درباره تو (یا امیرالمؤمنین) نازل شده است. «فَصَدَعَ بِأَمْرِهِ» امر خدا را آشکار کرد. در قرآن آیهای داریم که «فَاصْدَعْ بِما تُؤْمَر» (حجر/95) فرمان خدا را آشکار کن. پیامبر تا سه سال مخفیانه دعوت میکرد. از سال سوم علنی در خیابان آمدند و شعار «قولوا لا اله الا الله تفلحوا» را داد. ای پیامبر تو آشکار کردی آیاتی که خدا دربارهی امیرالمؤمنین(ع) به تو تعلیم داده بود.